Eind 2016 verscheen het onderzoeksrapport “Grip op de tent.Ondernemers over hun financiële inzicht” van de Kamer van Koophandel. In dit rapport wordt uitgebreid ingegaan op kennis en het gebrek aan kennis van ondernemers over hun financiële zaken en de gevolgen daarvan. Ofwel, hoeveel grip heeft de ondernemer nu daadwerkelijk op ‘zijn tent’?Het rapport brengt heel duidelijk in kaart wat de lacunes van de ondernemer zijn als het gaat over zijn financiële zaken. Het biedt daarmee ook voldoende handvatten voor de MKB-accountant om de ondernemer bij de les te houden. Het lijkt me meer dan logisch dat de NBA dit rapport meeneemt bij haar visievorming over de toekomstige rol van de MKB-accountant. Er is namelijk nog genoeg werk aan de winkel voor de MKB-accountant als het gaat om het begeleiden van de ondernemer in het MKB.
Kortetermijnblik
Het is niet vanzelfsprekend dat een ondernemer ‘grip op zijn tent’ heeft. Het onderzoek maakt duidelijk dat veel ondernemers een kortetermijnblik hebben als het gaat om de financiële kant van hun onderneming. Dat maakt het kleinbedrijf kwetsbaar. Ook is de kennis van ondernemers over financiering en geldzaken en het organiseren daarvan gebrekkig. Daardoor krijgen veel ondernemers te maken met financiële problemen.
Te weinig sturing op de toekomst
Ondernemers maken te weinig gebruik van financiële data voor het nemen van toekomstige beslissingen. Ze doen weinig met rentabiliteitsprognoses en het beheren van toekomstige kasstromen. Zodoende weten ondernemers ook slecht in te schatten wat de impact is van veranderingen in het bedrijf of financieringsvoorwaarden op de financiële bedrijfsvoering.
Dat ondernemers hierdoor in de problemen komen, blijkt dan ook. 52% van de ZZP’ers en 62% van de MKB’ers geven aan dat zij de afgelopen drie jaar te maken hebben gehad met ongewenste financiële situaties. 20% van de ondernemers geeft aan last te hebben gehad van een ontoereikende zakelijke bankrekening, of omzet te zijn misgelopen omdat men onvoldoende nieuwe klanten heeft.
Inschakelen van een accountant niet vanzelfsprekend
Uit het onderzoek blijkt ook dat 53% van de ZZP’ers en 30% van MKB-ondernemers alles zelf doet. Dat houdt in dat zij geen gebruik maken van de diensten van een accountant of een administratiekantoor. De Kamer van Koophandel concludeert ook dat slechts 25% van de ondernemers zijn accountant inschakelt voor begeleiding bij het maken van prognoses.
Werk aan de winkel
Het onderzoek toont aan dat er werk aan de winkel is. Niet alleen voor de ondernemer, maar ook voor zijn accountant. Besprekingen moeten niet zozeer gaan over het verleden of het heden, maar moeten nog meer zijn gefocust op de toekomstbestendigheid van de onderneming. Het is zonneklaar dat de ondernemer hierbij moet worden geholpen. Maar is de accountant hier al klaar voor? De MKB-accountant is, zo blijkt ook uit de jaarlijkse benchmark van Full Finance/NOVAK/Auxillium, nog steeds druk met administratieve dienstverlening, het samenstellen en verzorgen van aangiften.
Om dat te veranderen, moet bij de MKB-accountant een knop om. Dit lukt alleen als hij zich ook laat bijspijkeren op gebieden als scenarioplanning, financial behaviour en continuous monitoring. Vakgebieden die in de nieuwe accountantsopleiding deel uitmaken van het curriculum. De gemiddelde MKB-accountant is daar echter nu onvoldoende voor geëquipeerd. Daardoor mist hij de aansluiting met die MKB-ondernemer die juist steeds meer behoefte heeft aan een sparringpartner die hem kan helpen de juiste financiële keuzes te maken.
Eigen data organiseren
Het is niet alleen een kennistekort dat de MKB-accountant parten speelt. Ook de wijze waarop de meeste kantoren de data van hun klanten hebben georganiseerd, zorgt ervoor dat er niet adequaat kan worden gehandeld. Zo hebben veel accountantskantoren hun CRM-systeem niet op orde en is men niet in staat een query te draaien waarbij gelijktijdig data uit het CRM-systeem, het administratiepakket, de samenstelsoftware en de aangiftepakketten aan elkaar kan worden gekoppeld. Er is geen gemeenschappelijke sleutel voor handen waarmee databestanden gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd en bevraagd. Daardoor is het vaak lastig om adequaat te reageren op bepaalde ontwikkelingen die grote impact kunnen hebben op de klanten.
Wil het MKB-kantoor echt klaar zijn voor de toekomst dan zal ook de organisatie van de eigen data op orde moeten zijn. Alleen dan is die data geld waard. Gebeurt dat niet, dan zullen partijen die hun data wel goed hebben georganiseerd omzet wegsnoepen van de accountant. In die zin is de invoering van PSD-2 een mooie testcase voor accountantskantoren. Pakt men dat onvoldoende op, dan is de Fintech-sector straks de lachende derde die uw klanten informeert over zaken die de ondernemer toekomstbestendig maken.
Het eigen huis op orde
Er is dus sprake van een wisselwerking tussen de ondernemer en de MKB-accountant als het gaat om het thema ‘Grip op de tent’. Een accountantskantoor dat zelf geen grip heeft op zijn tent, zal ook de MKB-ondernemer slecht kunnen adviseren over zaken die te maken hebben met de toekomst van de onderneming. Dit omdat een referentiekader ontbreekt. Als voor het eigen kantoor alleen de uren die deze week, deze maand of dit jaar worden gemaakt relevant zijn en een strategische agenda ontbreekt, wordt het uitermate lastig om aan een ondernemer uit te leggen waarom hij zich wel met de toekomst, prognoses en kasstroomontwikkelingen moet bezighouden. Gelukkig kunt u als accountant zelfstandig besluiten het roer om te gooien, waardoor u ook op langere termijn relevant blijft.
Financiering
Wat heeft dit allemaal met het thema financiering te maken, vraagt u zich wellicht af. Wel, financiers vinden het belangrijk dat de ondernemer bij de les blijft nadat hij zijn financiering heeft gekregen. Dat de ondernemer zijn eigen liquiditeiten monitort, inspeelt op ontwikkelingen en zich laat coachen en begeleiden. Daarbij kijkt die financier ook naar zijn accountant die, zo is de gedachte, de kennis en kunde moet hebben om dit te doen.
De praktijk leert dat dit lang niet altijd zo is. Reden waarom financiers er steeds vaker voor kiezen om samen te werken met MKB-accountants die hier wel aantoonbaar aandacht aan besteden. De financier legt deze afspraken dan vast in een afzonderlijke SLA met de betreffende MKB-accountant.
Jan Wietsma faciliteert accountants- en administratiekantoren bij vraagstukken rondom de thema’s financiering, groei en ondernemerschap.
Accountancy Vanmorgen organiseert tijdens de ‘Week van de Financiën’ een voorprogramma speciaal voor accountants. Bekijk hier het programma.
Geef een reactie