Een onderneming heeft met succes bezwaar gemaakt tegen een boete van de Belastingdienst wegens opzettelijk te weinig betaalde omzetbelasting. Volgens het gerechtshof Den Bosch is het per abuis door een medewerker een vakje aanvinken nog geen opzet. De bestuurder van het bedrijf kan daarvoor evenmin aansprakelijk worden gehouden.
De Belastingdienst legt de onderneming begin 2013 onder aansprakelijkstelling een aanslag op van ruim € 140.000 wegens niet betaalde omzetbelasting en loonheffing. Het bedrijf is het daar niet mee eens en stapt naar de rechter. Die vermindert de aansprakelijkstelling tot € 121.099. Daarmee neemt de onderneming geen genoegen: er wordt beroep aangetekend.
Veel fouten
Bij het bedrijf, dat zich bezighoudt met het ontwerpen en verkopen van jassen, is in 2007 een administratief medewerkster aangetrokken. Die heeft volgens de fiscus “dusdanig veel fouten heeft gemaakt bij het boeken van de administratie in het boekhoudprogramma Navision, dat de administratie geen leidraad kan zijn voor het doen van aangiften omzetbelasting”. Bovendien is over de jaren 2007 tot en met 2009 opzettelijk te weinig omzetbelasting afgedragen, concludeert de Belastingdienst. “Ergens in 2007 is een vakje in het administratiesysteem aangevinkt, waardoor ook bij inkopen waar geen omzetbelasting in rekening is gebracht toch omzetbelasting als aftrekbare voorbelasting in aanmerking is genomen”, noteert het hof als vaststaand feit.
Bewijs
Dat buigt zich over de vraag of de bestuurder van het bedrijf nu terecht aansprakelijk is gesteld voor de niet betaalde omzetbelastingschulden. Volgens het gerechtshof moet de Belastingdienst bewijzen dat het niet betalen van de belastingschuld het gevolg is van kennelijk onbehoorlijk bestuur. “Voor (voorwaardelijk) opzet is vereist dat de ontvanger aannemelijk maakt dat [het bedrijf] zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat te lage aangiften worden gedaan en dat zij die kans toen bewust heeft aanvaard (op de koop toe heeft genomen). Voor grove schuld is vereist dat de ontvanger aannemelijk maakt dat [het bedrijf] een aan laakbaarheid grenzende onachtzaamheid heeft betracht, zodat haar gedrag tot gevolg kon hebben dat te lage aangiften werden gedaan.”
Wie zette het vinkje?
De Belastingdienst heeft volgens het hof niet gesteld dat de medewerkster opzettelijk het bewuste vakje heeft aangevinkt. Bovendien is “volstrekt ongewis […] door wie dit vinkje is geplaatst, op welk moment en onder welke omstandigheden. Aldus is niet meer komen vast te staan dan dat er een fout is gemaakt.”
De accountant treft evenmin blaam, aldus het hof, ook al stelde het bedrijf dat de accountant de administratie zou controleren. “Uit de samenstellingsverklaringen bij de jaarrekeningen volgt ondubbelzinnig dat een dergelijke controle niet heeft plaatsgevonden. Bewijs dat de accountant de administratie ten tijde van het doen van de aangiften daadwerkelijk had gecontroleerd en goed bevonden is niet bijgebracht.” Ook al is daarmee de deugdelijkheid van de administratie niet aangetoond, er is evenmin opzet aangetoond. Bovendien hoefde het bedrijf niet alle werkzaamheden van de betrokken medewerkster te controleren.
Er is geen sprake van onbehoorlijk bestuur: de onjuistheid van de aangiften omzetbelasting is veroorzaakt door het foutief aanvinken, maar die had de bestuurder niet hoeven op te merken.
Bram Verwijs zegt
Ik vind de redenering van het Hof zeer onsamenhangend en dubieus. Een nieuwe medewerkster controleer je toch in het begin op fouten en je begeleid, instrueert haar toch? Ik vind dat de ondernemer wel degelijk aansprakelijk is. De nieuwe medewerkster heeft ongetwijfeld onbewust fouten gemaakt, maar bestond de administratie nog niet toen zij in dienst kwam? Was het boekhoudprogramma nog niet eerder in gebruik met de juiste codes? Op zo’n manier kom je toch wel makkelijk van een boete af.