Als je een willekeurige voorbijganger vraagt of Logius hem iets zegt, dan is de kans groot dan hij ‘nee’ antwoordt. Toch is het goed mogelijk dat hij, zonder het te weten, gebruik maakt van door Logius ontwikkelde dienstverlening. DigiD is een hulpmiddel waar geen belastingbetaler meer omheen kan. Mijnoverheid.nl wordt door burgers steeds vaker gebruikt om overheidszaken te regelen. Accountants kennen Logius wellicht als regievoerder van Standard Business Reporting (SBR). Wat doet Logius precies en wat kunnen accountants verwachten?
Jeroen van Hulten is MT-lid bij Logius en houdt zich dagelijks bezig met Standard Business Reporting
Wat was de aanleiding van SBR?
‘Met SBR willen we de keten faciliteren waar het gaat om verantwoordingsinformatie, zoals bijvoorbeeld het deponeren van een jaarrekening of het indienen van de vennootschapsbelasting. Afhankelijk van de betreffende keten zie je dat veel partijen een rol spelen, zoals (belastingplichtige) particulieren of bedrijven, koepelorganisaties, overheden, intermediairs en softwareleveranciers. Sinds 2005 is het ondernemers verplicht om hun belastingaangifte digitaal te doen. In die tijd had iedere uitvragende partij echter zijn eigen standaarden. Dat was lastig voor accountantskantoren, maar ook voor softwareleveranciers. Er kwamen pilots om een start te maken met SBR, maar het besef kwam al snel dat het echte succes van SBR pas zou ontstaan bij grootschalig gebruik. De vraag was echter: wie start als eerste? Onder andere op verzoek van de markt is toen besloten om SBR geleidelijk voor de Belastingdienst, KvK en CBS als norm te hanteren en we hebben de SBR governance toen ingericht zoals we die nu kennen. Het is een unieke publiek-private samenwerking bestaande uit onder meer het SBR Beraad en expertgroepen met vertegenwoordigers van banken, accountants, softwareleveranciers en de overheid. Die samenwerking is cruciaal gebleken voor het succes van SBR. Je hebt elkaar echt nodig. ‘
Wat is de toegevoegde waarde van SBR voor accountants en ondernemers?
‘Voorheen hadden CBS, Belastingdienst en KvK hun eigen gegevensuitvraag. Daardoor was het sturen van informatie naar de afzonderlijke uitvragende partijen tijdrovend. Accountants en ondernemers hebben niet meer te maken met uitvragende partijen die hun eigen technologie inzetten. Er is één Digipoort (het high tech postkantoor) met standaard koppelvlakken voor alle uitvragende partijen. Bovendien is de gegevensuitvraag zoveel mogelijk op elkaar afgestemd in de taxonomie, voor zover de wetgeving dat toelaat. Een ander voordeel is dat de gegevensuitwisseling elektronisch is en daarmee een mogelijkheid biedt om bestaande papierstromen over te zetten, denk aan het op papier deponeren van de jaarrekening. Daarnaast wordt, indien mogelijk, steeds vaker informatie teruggeleverd. Banken kunnen relevante analyses maken voor een sector en vakorganisaties kunnen benchmarkgegevens opstellen voor hun branche. De verschillende informatiestromen die via SBR lopen, zullen blijven toenemen. Vanuit de Belastingdienst zijn dat dit jaar de loonheffingen, toeslagen en de vooringevulde aangifte. Dit scheelt accountantskantoren veel tijd. ‘
Is het Referentie GrootboekSchema de heilige graal in de informatie-uitwisseling tussen partijen in de keten?
‘Het Referentie GrootboekSchema (RGS) is een belangrijk hulpmiddel voor ondernemers en intermediairs om hun bedrijfsadministratie makkelijker te koppelen aan de (financiële) rapportages. Dat geldt zowel voor de eigen interne rapportages, als voor de externe rapportages voor overheden en banken, zoals de SBR-rapportages. RGS is een mooie ontwikkeling, maar niet de heilige graal. Dan zou RGS de oplossing zijn voor alles. SBR en RGS zijn twee ontwikkelingen die elkaar versterken. Zonder SBR is er geen RGS. ‘
Welke stappen onderneemt Logius in de verdere verbreding van SBR?
‘SBR is niet meer weg te denken uit de wereld van het uitwisselen van digitale verantwoordingsinformatie. Het heeft zich een positie verworven als nationale standaard. Steeds meer informatiestromen gaan via SBR. Sinds 2013 is de aangifte inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting verplicht in SBR, sinds 2014 werd de btw-aangifte toegevoegd en dit jaar komt de loonheffing erbij, vooralsnog op basis van XML. Ook het aantal deponeringen bij de KvK in SBR neemt toe. Vorig jaar waren er, terwijl het nog niet verplicht is gesteld, meer dan 100.000 deponeringen: 15% van het totaal. Hierbij werken we wel toe naar traject voor een verplichtstelling de komende jaren. Ook een aantal andere domeinen haken aan bij SBR, zoals verschillende onderwijssectoren die hun financiële verantwoording rapporteren aan DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs). Met andere sectoren als zorg of woningcorporaties worden gesprekken gevoerd over aansluiting bij SBR.
Wat betreft de verdieping van SBR denken we na over hoe we kunnen zorgen dat het gebruik niet beperkt blijft tot het rapporteren aan de overheid, maar ook aan hoe SBR eerder in de keten kan worden gebruikt. Zo denken we dat softwareleveranciers van diverse pakketten (waaronder administratie en fiscaal) voordeel kunnen halen uit een nauwere samenwerking door gebruik te maken van SBR. Zo spreken we met de branchevereniging Nederland ICT over een verdere implementatie van het SBR-gedachtegoed in de gehele keten. ‘
Wat komt er bij zo’n grote verandering om de hoek kijken?
‘Al die technologische ontwikkelingen zijn onomkeerbaar. Logius is zich ervan bewust dat dit niet van de een op andere dag is gerealiseerd. Regievoeren betekent kennis hebben van veranderingsmanagement; gedurende het gehele proces alle partijen erbij betrekken, want iedereen heeft tijd nodig om eraan te wennen. Samen met organisaties in een nieuwe keten maken we een quick scan en nemen we elke partij mee in de ontwikkelingen en de impact op de gehele keten en hun organisatie. Vervolgens draaien we een pilot. Door de ervaringen die we hierbij opdoen passen we veranderingen toe. Daarbij is het goed te benadrukken dat we hierbij de diverse basisblokken iedere keer kunnen hergebruiken. Zo standaardiseren we bij SBR op gegevens (Nederlandse taxonomie), processen (manier van uitvraag hetzelfde, tenzij de wet het niet toelaat) en techniek (dezelfde standaarden XBRL, Wuz en Digipoort). Om dit voor elkaar te krijgen heb je qua medewerkers schapen met vijf poten nodig. Je moet niet alleen verstand hebben van accountancy, softwareontwikkeling, XBRL, e-overheid en daar dan samenhang in brengen om veranderingen mogelijk te maken, maar ook verstand van marketing en marktbewerking zodat we kunnen samenwerken met al die partijen. Dat hebben wij ons als SBR-partners eigen moeten maken. Dat is gelukt. Ik ben trots op wat we hebben bereikt met SBR: een gestandaardiseerd stelsel van voorzieningen waar verschillende overheden en tal van intermediairs en bedrijven gebruik van maken. ‘
Het gebruik van SBR groeit. Logius implementeert samen met de partners de hele keten en is van het begin tot het eind betrokken. De invoering van SBR is volgens Jeroen van Hulten een van de beste voorbeelden van samenwerking tussen de overheid en het bedrijfsleven.
(Dit artikel verscheen eerder in het meinummer van E-NOVATION4U, het innovatieplatform van Unit4 Accountancy)
Geef een reactie