MKB-accountants en zzp’ers zijn op veel punten minder tevreden over de (in)richting van de NBA dan andere leden. Dat blijkt uit het NBA-onderzoek naar de governance en (bestuurlijke) inrichting van de belangenorganisatie.
Past het huidige bestuurlijke model van de NBA nog in deze tijd en in hoeverre is dit model toekomstproof? Deze vraag stond centraal tijdens het NBA-onderzoek dat afgelopen zomer is gehouden onder NBA-leden en trainees en waar 1462 personen aan hebben deelgenomen. De samenleving en de politiek zijn voortdurend in beweging en dat heeft ook zijn weerslag op de positie van de accountant en daarmee ook van de NBA. Vanwege deze ontwikkelingen heeft de NBA in juli en augustus 2015 leden en trainees gevraagd wat zij vinden van de governance en (bestuurlijke) inrichting van de NBA. En of de beroepsorganisatie optimaal is ingericht om te kunnen voldoen aan de verwachtingen van de maatschappij, op dit moment en in de nabije toekomst.
Algemeen
Het belang van de kerntaken van de NBA wordt in het onderzoek bevestigd. Maar ook blijkt duidelijk dat over vrijwel de hele linie leden werkzaam in het MKB minder tevreden zijn. Ook uit de open antwoorden blijkt dat men meer oog voor het MKB wil. Dit verdient zeker concrete aandacht, aldus de NBA. Ook ‘innovatie’ is gewenst, zowel om leden te helpen innoveren als om de communicatie en inspraak moderner aan te pakken. Jongeren zijn op veel punten positiever dan gemiddeld.
Wettelijke taken
De vijf wettelijke taken van de NBA zijn: behartiging van de collectieve belangen van de leden, kwaliteit, regelgeving, toezicht en handhaving en het (doen) verzorgen van de praktijkopleiding. De respondenten achten een goede uitvoering van de wettelijke taken van belang. De vijf taken scoren alle tussen ‘belangrijk’ en ‘zeer belangrijk’. Openbaar accountants bij met name kleine organisaties vinden toezicht en handhaving minder belangrijk dan andere leden. Accountants bij beursgenoteerde ondernemingen vinden regelgeving een belangrijker taak van de NBA dan anderen. RA’s vinden kwaliteit, toezicht en handhaving belangrijker taken dan AA’s. Het (doen) verzorgen van de praktijkopleiding kent als enige wettelijke taak ook een substantiële groep die dit (zeer) onbelangrijk vindt (20%). Hoe ouder men is, hoe minder belangrijk men het vindt dat de NBA de praktijkopleiding verzorgt of laat verzorgen.
Tweederde van de deelnemers ziet tussen de wettelijke taken geen tegenstrijdigheden. Degenen die wel dilemma’s onderkennen, noemen vooral toezicht en handhaving, regelgeving en belangenbehartiging. Ook de diversiteit onder leden leidt volgens sommigen tot dilemma’s bij de uitvoering van wettelijke taken.
Bijna alle leden vinden titelbescherming (zeer) belangrijk. RA’s hechten meer aan de titelbescherming dan AA’s. Het belang van titelbescherming voor leden neemt af naarmate men ouder wordt. Openbaar accountants werkzaam met OOB-klanten of samenstelwerkzaamheden vinden de titel iets minder belangrijk dan degenen met niet-OOB-klanten.
Toetsing
Ruim driekwart van de deelnemers vindt dat de NBA moet doorgaan met toetsen. Ruim 85% vindt dat toetsing bijdraagt aan de kwaliteit. Een derde zou alle toetsingen willen overlaten aan de AFM. Het zijn vooral samenstellers die het hier niet mee eens zijn. De organisatiegrootte maakt ook uit. Hoe groter het bedrijf, hoe vaker men vindt dat de AFM alle toetsingen moet doen. Een veelgehoorde klacht in de antwoorden over de AFM is dat deze teveel focust op de regels en te weinig kijkt naar interpretatie ervan in specifieke situaties. Genoemd wordt ook dat de NBA meer naast de accountant zou kunnen staan bij de toetsing, als een soort coach, om met elkaar te leren. Alternatieven zijn een onafhankelijk instituut, een wisselende instantie per taak of ledengroep of een combinatie van instanties dan wel verschillende lines of defense.
Onderzoek naar de (in)richting van de NBA
Meer dan 70% is tevreden met de indeling in ledengroepen. De helft van de respondenten beoordeelt het functioneren van ledengroepen positief. AA’s zijn minder positief dan RA’s; er wordt ook 58 keer gevraagd om opsplitsing van de ledengroep openbaar accountants in bijvoorbeeld een groep voor accountants die controle-opdrachten doen en zij die vooral samenstellen.
Meer dan de helft van de respondenten vindt de samenstelling en omvang van het bestuur adequaat. Een kwart vindt juist van niet. Respondenten die OOB-klanten controleren zijn het een stuk minder mee eens met de stelling dat de samenstelling en omvang van het NBA-bestuur adequaat is.
Tweederde van de respondenten wil niet-accountants aan het bestuur toevoegen. RA’s zijn hier beduidend grotere voorstanders van dan AA’s.
Verbinding en communicatie
Ongeacht ledengroep, organisatiegrootte en leeftijd vindt 63% dat de NBA positief bijdraagt aan het imago. Tweederde van de respondenten is tevreden over de mate van inbreng van de belangenorganisatie in discussies en ontwikkelingen. Sommigen noemen dat de NBA daarbij modernere middelen zou kunnen inzetten. Meer dan de helft van de leden is tevreden over de zichtbaarheid in media. In de open antwoorden uit men de wens dat dit nog wel meer mag. En dan graag pro-actiever, niet alleen in negatieve situaties maar ook als autoriteit in bijvoorbeeld economische ontwikkelingen
Volgens bijna tweederde van de deelnemers begrijpt de NBA goed of grotendeels voor welke uitdagingen het beroep hen stelt. Daarentegen vindt een derde dat de NBA zijn of haar belangen niet goed genoeg vertegenwoordigt. De tevredenheid over de belangenbehartiging neemt af met de leeftijd. De grootste ontevredenheid is bij accountants werkzaam bij kleine organisaties, en degenen die samenstelwerkzaamheden doen.
Geef een reactie