• Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Overig
  • Magazine
    • 2025, ICT en kengetallen
    • 2025, Fusies en overnames
    • 2024, AV-Top 50
    • 2024, ICT & Kengetallen
    • 2024, Fusies en Overnames
    • 2023, Lifestyle en Carrière
    • 2023, ICT en Kengetallen
    • 2023, AV-Top 50
    • 2022, Lifestyle en Carrière
    • 2022, Bedrijfsovername
    • 2022, ICT en Kengetallen
    • 2022, AV-Top 50
  • Blog
  • Podcast
    • #11 – Schijnzelfstandigheid onder zzp’ers
    • Extra – Young professionals
    • # 10 – Terugblik 2024 en vooruitblik 2025
    • #9 – Klacht- en tuchtrecht
    • #8 – Administratiekantoren
    • Extra – Tooling
    • #7 – Regeldruk in de mkb-praktijk
    • #6 – Diversiteit en inclusie
    • #5 – Fusies en overnames in de accountancysector
    • Extra – (Corona)schuldenproblematiek
    • # 4 – De mkb-accountant en duurzaamheid
    • #3 – Arbeidsmarkt voor accountants
    • #2 – De accountancyopleiding
    • #1 – Vooruitblik 2024
  • Partners
  • Opleidingen
    • AV Young Professional
    • Summercourses
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
    • Nationaal Congres Familiebedrijven
    • AV-Padeltoernooi
  • AV-Top 50
    • AV-Top 50 | 2024
    • AV-Top 50 | 2023
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
  • Specialist
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • AV Young Professional
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • AV Young Professional
Accountancy Vanmorgen

  • Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Overig
  • Magazine
    • 2025, ICT en kengetallen
    • 2025, Fusies en overnames
    • 2024, AV-Top 50
    • 2024, ICT & Kengetallen
    • 2024, Fusies en Overnames
    • 2023, Lifestyle en Carrière
    • 2023, ICT en Kengetallen
    • 2023, AV-Top 50
    • 2022, Lifestyle en Carrière
    • 2022, Bedrijfsovername
    • 2022, ICT en Kengetallen
    • 2022, AV-Top 50
  • Blog
  • Podcast
    • #11 – Schijnzelfstandigheid onder zzp’ers
    • Extra – Young professionals
    • # 10 – Terugblik 2024 en vooruitblik 2025
    • #9 – Klacht- en tuchtrecht
    • #8 – Administratiekantoren
    • Extra – Tooling
    • #7 – Regeldruk in de mkb-praktijk
    • #6 – Diversiteit en inclusie
    • #5 – Fusies en overnames in de accountancysector
    • Extra – (Corona)schuldenproblematiek
    • # 4 – De mkb-accountant en duurzaamheid
    • #3 – Arbeidsmarkt voor accountants
    • #2 – De accountancyopleiding
    • #1 – Vooruitblik 2024
  • Partners
  • Opleidingen
    • AV Young Professional
    • Summercourses
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
    • Nationaal Congres Familiebedrijven
    • AV-Padeltoernooi
  • AV-Top 50
    • AV-Top 50 | 2024
    • AV-Top 50 | 2023
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
  • Specialist
Home » Andor Valkenburg: Wanneer is sprake van winst uit onderneming?

Andor Valkenburg: Wanneer is sprake van winst uit onderneming?

Blog, Fiscaal

5 januari 2016 door Accountancy Vanmorgen

Accountancy Vanmorgen

Binnenkort is het weer zover en mag de aangifte inkomstenbelasting 2015 verzorgd en ingeleverd worden. Een vraag die dan kan opdoemen, is of bepaalde activiteiten kunnen kwalificeren als ondernemingsactiviteiten en daardoor aangegeven kunnen worden onder winst uit onderneming. Waarom is dat interessant en wanneer kan het eigenlijk (niet)?

Voordelen fiscaal ondernemerschap
Het voordeel van fiscaal ondernemerschap is dat men, indien men aan de voorwaarden voldoet, een aantal ondernemingsfaciliteiten kan benutten. Zoals de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek, de MKB – winstvrijstelling, de FOR. Deze faciliteiten leiden tot vele duizenden euro’s voordeel. Daarnaast zijn de kosten als ondernemingskosten aftrekbaar. Indien dit leidt tot een negatief resultaat uit onderneming is dit negatieve resultaat te verrekenen met andere positieve box I inkomsten. Men ziet in de praktijk dan ook wel dat men mede om deze reden verlieslijdende activiteiten als ondernemingsactiviteiten poogt te kwalificeren. Dat dit niet altijd goed gaat, heeft recentelijk een uitspraak van Hof Amsterdam in een verwijzingszaak weer laten zien¹.

In deze casus had een belastingplichtige, X, in 2006 zijn eenmanszaak ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. X zou kennismakingsreizen aanbieden met het project “Inspirerend op weg door Europa”. In zijn aangiften IB 2007 en 2008 voerde X een verlies uit onderneming op. Hof Den Haag was het met de inspecteur eens dat geen sprake was van een bron van inkomen. De inspecteur nam de inkomsten in aanmerking als resultaat uit overige werkzaamheden zonder aftrek van kosten. X ging in beroep. Hof Den Haag volgde het standpunt van de inspecteur. De Hoge Raad vond de beslissing van het Hof onverenigbaar met zijn beslissing dat X in 2008 geen inkomsten had verworven met activiteiten voor zijn eenmanszaak. De Hoge Raad verwees de zaak naar Hof Amsterdam. Dit Hof besliste dat X niet aannemelijk had gemaakt dat sprake was van een organisatie van kapitaal en arbeid waarmee duurzaam werd deelgenomen aan het economische verkeer en dat met de in zijn eenmanszaak ondernomen activiteiten in 2008 redelijkerwijs geen voordeel viel te verwachten. Het Hof handhaafde de correctie van de inspecteur.

Voorwaarden ondernemerschap
In voornoemde uitspraak lezen we dat het ondernemerschap getoetst wordt aan de criteria van ondernemerschap. Eerst moet bepaald worden of sprake is van een bron van inkomen en vervolgens of deze bron van inkomen kwalificeert als winst uit onderneming.

Van een onderneming (een bedrijf of een zelfstandig uitgeoefend beroep) is sprake in geval van een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid, waarmee beoogd wordt om door middel van deelname aan het economisch verkeer winst te behalen en deze winst ook redelijkerwijs te verwachten is. Uit deze omschrijving zijn zes criteria te destilleren.

De eerste drie criteria bepalen of sprake is van een bron van inkomen:

  1. deelname aan het economisch verkeer
  2. winst beogen
  3. winst is redelijkerwijs te verwachten

De laatste drie criteria bepalen of sprake is van winst uit onderneming:

  1. marktgerichtheid
  2. organisatie van kapitaal en arbeid
  3. ondernemersrisico

De vraag is vaak of er nu sprake is van ondernemingsactiviteiten of van nevenwerkzaamheden (aan te geven onder belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden). De feitelijke omstandigheden zijn  bepalend. Uit de jurisprudentie is af te leiden dat de volgende (combinatie van) factoren van belang zijn bij de beoordeling of sprake is van ondernemerschap.

  • het aantal klanten of opdrachtgevers;
  • de duurzaamheid en omvang van de werkzaamheden;
  • de grootte van de omzet;
  • de omvang van de investeringen;
  • de bekendheid naar buiten;
  • het lopen van debiteurenrisico;
  • het spraakgebruik.

Het gewicht van deze factoren is wisselend. De jurisprudentie laat in deze een veelheid van voorbeelden zien. Bij vrije beroepsbeoefenaren (bijvoorbeeld belastingadviseurs, advocaten) kan de omvang van investeringen bijvoorbeeld (zeer) gering blijven, terwijl er toch sprake van ondernemerschap kan zijn. Er is ook de nodige jurisprudentie over vrachtwagenchauffeurs. Onder omstandigheden kan het zo zijn dat een vrachtwagenchauffeur die slechts rijdt voor één opdrachtgever, een (gering) debiteurenrisico loopt, investeert in een vrachtwagen, toch ondernemer is. Ook een vrachtwagenchauffeur die niet investeert, maar rijdt voor verschillende opdrachtgevers kan kwalificeren als ondernemer. Wat ook helpt is als er aandacht wordt besteedt aan de (uiterlijke) kenmerken van een onderneming, zoals inschrijving kamer van koophandel, briefpapier, bedrijfsbrochures, bankrekening, reclame, vergunningen, vakdiploma’s, facturen en dergelijke.

Ook hoeft een (volledige) dienstbetrekking geen belemmering te zijn om daarnaast activiteiten te ontplooien die als ondernemingsactiviteiten kwalificeren.

Startende activiteiten
De discussie over het wel of niet kwalificeren als onderneming ontstaat ook vaak bij opstartactiviteiten. In de opstartfase is nogal eens sprake van negatieve resultaten en het is toch interessant als die aftrekbaar zijn. Is immers sprake van ondernemingsactiviteiten, dan kan het verlies verrekend worden met andere box I inkomsten en ook de carry back kan nog interessant zijn. De inspecteur wil het bronkarakter nog wel eens ontkennen, met name daar waar weliswaar winst beoogd wordt, maar deze winst redelijkerwijs niet te verwachten is. In deze stelling wordt de inspecteur dan vaak geholpen doordat feitelijk (immer) verlies wordt gemaakt. Het zal niet verwonderen dat er in deze situatie uitgebreide jurisprudentie voorhanden is.

Tegemoetkoming bij verliezen in de aanloopfase van een onderneming
De inkomstenbelasting kent een regeling voor de kosten die ondernemers maken in de fase die ligt voor het moment dat sprake is van een onderneming. Er dient in dit verband een onderscheid te worden gemaakt tussen:

  1. gevallen waarin van een activiteit van een belastingplichtige het bronkarakter niet duidelijk is
  2. gevallen waarin de (voorgenomen) activiteit wél een bron van inkomen vormt, maar aan de uitoefening van die activiteit een periode voorafgaat waarin voorbereidende handelingen worden verricht en slechts kosten worden gemaakt.

In de gevallen onder (i) kan achteraf, wanneer er geen twijfel meer bestaat dat er sprake is van een bron van inkomen en dat deze bron kwalificeert als winst uit onderneming, bij de berekening van de winst van het eerste jaar van het (fiscaal erkende) bestaan van de onderneming, het totale bedrag van de kosten die in de vijf voorafgaande kalenderjaren zijn gemaakt, in aftrek worden gebracht. Deze kosten moeten verband houden met het starten van de onderneming. Daarnaast moet bij de aftrek rekening worden gehouden met eventuele opbrengsten in die jaren. Als deze regeling ertoe leidt dat in het eerste boekjaar een (groter) verlies uit onderneming ontstaat, zijn de gewone regels van verliesverrekening daarop van toepassing, ook al komen de kosten waarom het hier gaat uit andere jaren. De regeling heeft evenwel niet tot gevolg dat met terugwerkende kracht de regels van de winstbepaling van toepassing worden verklaard. Er wordt bijvoorbeeld niet alsnog investeringsaftrek verleend.

In de gevallen onder (ii) worden de kosten aanstonds in aanmerking genomen, ook als de voorgenomen activiteit uiteindelijk geen doorgang vindt. Er is in deze gevallen immers wel sprake van een onderneming. In deze gevallen komt men niet toe aan de regeling met betrekking tot verliezen in de aanloopfase naar een onderneming.

We hebben het hier gehad over ondernemerschap in de inkomstenbelasting. In een afzonderlijk artikel zal ik ingaan op ondernemerschap voor de BTW en zult u zien dat het in nuances kan verschillen.

Drs. A.T. Valkenburg, PKF Wallast kantoor Amsterdam

¹Hof Amsterdam 10 december 2015 nr. 14.00624, ECLI:NL:GHAMS:2015:5324

 

Categorie: Blog, Fiscaal Tags: aangifte, fiscaal, inkomstenbelasting, ondernemer

Tags: aangifte, fiscaal, inkomstenbelasting, ondernemer

Gerelateerde artikelen

8 juli 2025

Crypto-aanbieders straks verplicht om gegevens van gebruikers met fiscus te delen

23 mei 2025

Hoge Raad: straf voor frauderende belastingadviseur moet opnieuw worden beoordeeld

23 mei 2025

Kamer wil vroege fiscale stimulans voor start-ups onderzoeken

22 mei 2025

Besluit geruisloze omzetting – waar blijft de update toch?

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Kennispartner

Werkgevers krijgen meer duidelijkheid over toepassing Rijnvarendenovereenkomst

Partnercarrousel

Maximaliseer kwaliteit & controle met deze vier succesfactoren
“We zetten vol in op ‘autonoom’ boekhouden”
AFAS Software maakt in 2025 overstap naar volledig elektrisch wagenpark  
De vijver is leeg: zo beschik je tóch over goed opgeleide boekhouders
Een hoge automatisering begint met een goede samenwerking
Wat betekent e-facturatie voor accountants- en administratiekantoren? 
De accountant ontzorgen: samenwerken aan het totale administratieproces
Proactief optimaliseren komt voor adviseren
Adviessoftware als geheime wapen bij AXP
De 5 beste factuurverwerking software van 2025
Uiteindelijk belanghebbende Wwft: wat je moet weten over de UBO-verplichtingen
Koppel Zenvoices nu met Microsoft Dynamics 365 Business Central
Dubbele belasting, dubbele druk: waarom steeds meer Amerikaanse Nederlanders hun nationaliteit opzeggen
“Het primaire werk van een accountant verandert onomkeerbaar”
Zo geef je goed advies over aangiften van erf-en schenkbelasting
Zo zorg je voor een goede integratie van remoteteams
De evolutie van KYC/KYB: wat accountants in 2025 moeten weten
Sleutelrol accountant bij meldingsplicht transacties 
Hoe kies je de beste urenregistratie-software voor jouw accountantskantoor?
Accountants en bedrijfswaardering: je bent een onmisbare schakel
Perspectief van onze CCO: Interview met Edgar de Wit van XLReporting
Hoeveel overuren zijn eigenlijk normaal in de accountancy?
Debt advisory: De sleutel tot succesvolle groeistrategieën 
“Onderzoek: elke maand €500 extra declarabiliteit per medewerker”
Boekhoudlandschap sterk gefragmenteerd, softwarekampioen ontbreekt (nog) in Europa
Eenvoudiger werken met deze drie koppelingen
Fraude met vervalste handtekening, grote gevolgen
Zeven handige tips voor accountants in Microsoft Teams 
Hoe speel je in op de kritische klant van 2025?
Visionplanner breidt software uit met AI, betere consolidatie en zorgfunctionaliteit
Wat betekent het einde van het Logius Portaal voor het deponeren van je jaarrekening? 
Vijf veelgemaakte fouten bij het uitvragen van klantdata (en hoe je ze voorkomt)
De mens is “nooit” de oorzaak van een datalek 
Fusies en overnames in de accountancysector: wat betekent dit voor jou als accountant?
Zo maakt Joanknecht gebruik van SharePoint als DMS
“Handmatig bonnetjes invoeren voelt straks net zo achterhaald als faxen”
Bjorn Lunden lanceert Lundify 
Documentbeheer: het verwaarloosde fundament van accountancykantoren
Technologie combinerenmet businesskennis
We helpen kantoren met AI hun nieuwe rol te pakken
Van loonstrook naar HR-partner: kengetallen die er wél toe doen
Meer tijd voor medewerkers door digitalisering dankzij HR workflows
Klanten soepel bedienen met AFAS SB
Hoe financier je werkkapitaal voor een onderneming?
Meer financiële ruimte? De energiebon als slimme oplossing
Het ‘zo-goed-als-zeker’-criterium van de Hoge Raad
Bouw een sterk accountancyteam en stimuleer teamontwikkeling
Hoe stel je efficiënt de jaarrekening samen? Praktijkcasus met VLM
Loonontwikkelingen in 2024: zowel kansen als bedreigingen voor ondernemers
Werkgeverslasten berekenen: vijf vragen beantwoord     
We werken aan een grote efficiencyslag voor de accountant
Een netwerk vol kennisen ervaring
AV-Top 50 | Gratis opleiding belangrijk wapen in strijd tegen personeelstekort
Deelnemingen in de jaarrekening op fiscale waarderingsgrondslagen
Inhuur van VOF (vennoten) te beschouwen als zzp’ers of werknemers?
Waarom kennis van arbeidsrecht belangrijk is voor adviseurs

Vacatures

Vacature Relatiebeheerder Duiven
Westerveld en Vossers
Senior Belastingadviseur
Kaap Hoorn
Adviseur Vakspecialist Accountancy
Schipper Accountants
Vacature Assistent accountant Barchem
Westerveld en Vossers
Gevorderd assistent Accountant – Controlepraktijk
PIA Group
Zelfstandig Assistent Accountant Samenstel
Steens & Partners Accountants en Adviseurs
Controleleider audit
Kaap Hoorn
Beginnend assistent accountant – Elst
BonsenReuling
Adviseur mkb / Accountant
KRC Van Elderen
Controleleider
PIA Group
Adviseur accountancy Agri & Food – Hoogeveen
aaff
Finance & Business Development Analyst
PIA Group
Accountant Agri & Food- Gorinchem
aaff
Finance Consultant
a.s Works
Accountant met partnerambitie
Schipper Accountants
Assistent accountant mkb
aaff
Teamleider Accountancy – Arnhem
aaff
Accountant RA
PIA Group
Assistent Accountant gevorderd AA Zwijndrecht
PIA
Beginnend Assistent Accountant Audit & Assurance
PIA Group
Beginnend assistent accountant Audit
BonsenReuling
Assistent accountant controlepraktijk
Scab
Teamleider Accountancy  – Dronten
aaff
Zelfstandig Assistent Accountant Samenstelpraktijk
PIA Group
Financieel administratief medewerker
Scab
Teamleider Accountancy – Culemborg
aaff
Relatiebeheerder  
Scab
Assistent Accountant Controlepraktijk (Audit) Gouda
WEA Gouda
zelfstandig assistent accountant samenstelpraktijk
Scab
Beginnend assistent accountant – Lichtenvoorde
BonsenReuling
Accountant AA
Hendriksen Accountants en Adviseurs
Controleleider / Accountant Auditpraktijk
PIA Group
Gevorderd assistent accountant Audit
BonsenReuling
Senior Assistent Audit
Confirm Audit & Assurance
Assistent Accountant
Schipper Accountants
Ervaren Assistent Accountant- Gouda
WEA
Gevorderd Assistent Accountant Samenstelpraktijk
Kaap Hoorn
Zelfstandig Assistent Accountant
Hendriksen
Adviseur accountancy Agri & Food – Zwolle
aaff
Adviseur Accountancy Agri & Food – Raamsdonksveer
aaff
Assistent accountant mkb- Zelhem
aaff
Junior Adviseur mkb
KRC van Elderen
Vacature Relatiebeheerder Barchem
Westerveld en Vossers
Gevorderd Assistent Accountant Auditpraktijk
PIA Group
Beginnend assistent accountant Audit (met 1 jaar ervaring)
BonsenReuling
Senior Assistent Accountant
Schipper Accountants
Agro Accountant
Schipper Accountants
Assistent accountant Agri & Food – Raamsdonksveer
aaff
Accountant mkb- Gorinchem
aaff
Adviseur Agro
Schipper Accountants
Abonneer nieuwsbrief AV

Meest gelezen

  • Oud-FIOD’er Douma (105), pensioen na 39 jaar en 4 maanden, liep bonus mis 63.5k weergaven

  • Waarom goede medewerkers vertrekken (en het bijna nooit aan het salaris ligt) 30.8k weergaven

  • Fiscus gaat brieven sturen over box 3-herstel 13.2k weergaven

  • Box 3 in 2028: het wordt voor de belegger niet beter 11.5k weergaven

  • Pensionado’s bijten in het stof met klacht tegen accountant om jaarrekening ABP 11.4k weergaven

Vraag en aanbod

Ter overname aangeboden: Accountantskantoor in de kop van Noord-Holland
Samenwerking gezocht/aangeboden door audit-onlykantoor
Ter overname aangeboden: administratiekantoor in Overijssel met sectorspecialisatie
Administratiekantoor regio Hendrik Ido Ambacht ter overname gezocht
Administratiekantoor ter overname gezocht
Mbi-kandidaat voor administratiekantoor in Zeewolde gezocht
Ter overname gezocht: accountants- of administratiekantoor regio Rotterdam
Ter overname gezocht: administratiekantoren in heel Nederland
Ter overname/aansluiting gezocht: accountants-, belastingadvies- en administratiekantoor in de regio Kennemerland
Mbi-kandidaten en/of accountantskantoor gezocht in Zeeland
Samenwerking aangeboden voor wettelijke controles
Ter overname of fusie gezocht: accountants- of belastingadvieskantoor Noordoost-Brabant
Mbi-kandidaat voor administratiekantoor regio Den Haag gezocht
Mbi-kandidaat voor administratiekantoor in Rotterdam gezocht
Mbi-kandidaat gezocht voor accountantskantoor in medische sector
Mbi-kandidaat gezocht voor accountantskantoor uit Twente
Mbi-kandidaat gezocht voor accountantskantoor uit de regio Eindhoven
Ter overname aangeboden: administratiekantoor in de regio Doetinchem

Accountancy Vanmorgen (AV) is het platform voor accountants en iedereen die geïnteresseerd is in nieuws, trends, ontwikkelingen, achtergronden en wetenswaardigheden in en rond accountancy en ondernemerschap.

Accountancy Vanmorgen is een uitgave van MOCuitgevers.

 

Categorie

  • Nieuws
  • Blog
  • Partners
  • Opleidingen
  • Vacatures
  • AV-events

Info

  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Shop
  • Algemene voorwaarden MOCuitgevers Vanmorgen
  • Annuleringsvoorwaarden
  • Privacybeleid
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
Cookies
Om u beter van dienst te kunnen zijn, maakt Accountancy Vanmorgen gebruik van cookies. Klik op instellingen om de cookie instellingen te wijzigen.
  • Ik ga akkoord
  • Instellingen
  • Functionele cookies zijn noodzakelijk voor de werking van deze website.
  • We gebruiken Google Analytics, netjes geanonimiseerd.
  • We gebruiken de marketing cookies om gepersonaliseerde advertenties te tonen.
  • Annuleren
  • Ik ga akkoord

Instellingen