De NBA pleit voor een aanpassing van het “goodwill model” voor kantoren met een niet-oob-vergunning om zo de negatieve prikkels uit het model te halen. In een donderdag verschenen rapport komt de beroepsorganisatie met een oplossingsrichting, maar geen blauwdruk. ‘Iedere accountantsorganisatie heeft de vrijheid om oplossingen te vinden die de negatieve prikkels afdoende wegnemen’.
De accountancysector heeft in het rapport ‘In het publiek belang’ haar plan voor verbetering van het accountantsberoep gepresenteerd. Het rapport omvat een veelheid aan maatregelen gericht op het creëren van een cultuur waarin kwaliteit een centrale rol moet spelen. Een van de maatregelen is de geleidelijke uitfasering van het goodwillmodel voor kantoren met een niet-oob-vergunning binnen een redelijke termijn en met een passende overgangsregeling.
Goodwill model
Uit een donderdag verschenen rapport van de NBA blijkt dat zeventig procent van de niet-oob-kantoren werkt met een goodwill model. Het rapport constateert dat het vragen van een intreedsom ter verkrijging van winstrechten en de daaraan gekoppelde uittreedsom tot negatieve prikkels kan leiden. De hoogte van de intreed- en uittreedsom is gerelateerd aan de omzet of winst. Dit systeem kan ertoe leiden dat het persoonlijke (financiële) kortetermijnperspectief prevaleert boven het kwalitatieve langetermijnperspectief van het kantoor. Met een intreedsom is uitdrukkelijk niet bedoeld het inleggen van werkkapitaal. Werkkapitaal is immers een vast bedrag dat ingezet wordt door de accountantsorganisatie. Voor de controlekwaliteit en kantoorcultuur is het van belang om de negatieve prikkels weg te nemen, zo valt te lezen in het rapport.
Projectgroep ziet geen mogelijkheden
Op verzoek van het NBA-bestuur heeft een projectgroep gekeken naar mogelijkheden om binnen het huidige model de geconstateerde potentieel negatieve prikkels te voorkomen. De projectgroep ziet deze mogelijkheden niet, anders dan dat er een gekunstelde constructie zou ontstaan. Wel ziet de projectgroep een aantal oplossingsrichtingen, die de potentieel negatieve prikkels wegnemen, zonder diametraal tegenover de huidige praktijk te staan.
Zo stelt de werkgroep voor om intredende partners geleidelijk te laten ingroeien in de winstdeling, waardoor geen intreedsom meer nodig is. Bij uittreding wordt een uitgroeiregeling voorgesteld waardoor partners na uittreding nog een aantal jaren een winstaandeel ontvangen.
Negatieve prikkel
Een bijkomende negatieve prikkel in het huidige model is dat er in de meeste gevallen voor alle partners een gelijk winstaandeel is. Hierdoor kan de beloning van een individuele partner niet gedifferentieerd worden op basis van de kwaliteit van de geleverde werkzaamheden. De NBA wil juist dat beloningsmaatregelen cultuur en gedrag beïnvloeden waarbij de nadruk niet op winst maar op kwaliteit komt te liggen. Daarom wordt in het rapport een bonus/malus systeem voorgesteld.
Cultuuromslag
Volgens vice-voorzitter van de NBA, Diana Clement, staat “goodwill” als principe voor de bedrijfsvoering niet ter discussie: ‘Elke onderneming heeft waarde. Dat geldt ook voor accountantskantoren. Goodwill is legitiem. Ons gaat het om de cultuuromslag en de kwaliteit. We willen de risico’s op potentieel negatieve prikkels dus uitsluiten’.
Uitwerking voorbeelden
Na afronding van het onderzoek heeft de projectgroep gesprekken gevoerd met kantoren die onlangs het intreed- en uittreedmodel hebben afgeschaft of daarmee bezig zijn. Doel van deze gesprekken was inzicht te krijgen in de overwegingen en de praktische uitvoering (inclusief obstakels). Op basis hiervan heeft de projectgroep een aantal voorbeelden uitgewerkt. Naar aanleiding van deze voorbeelden en de informatie die de projectgroep van de accountantskantoren heeft ontvangen, heeft de projectgroep een oplossingsrichting geformuleerd voor kantoren die het intreed- en uittreedmodel gaan uitfaseren.
Geen blauwdruk
Daarbij heeft de projectgroep bewust afgezien van het maken van een blauwdruk van het uitfaseringsproces. ‘De notitie geeft een denkrichting en is geen blauwdruk. Iedere accountantsorganisatie heeft de vrijheid om oplossingen te vinden die de negatieve prikkels afdoende wegnemen,’ zo meldt het rapport. De projectgroep heeft er dan ook bewust voor gekozen af te zien van het gedetailleerd beschrijven van het uitfaseringsproces voor de huidige partners binnen de kantoren. Dat moet overgelaten worden aan de accountantsorganisaties., vindt de projectgroep. ‘Juist omdat er sprake is van verschillende situaties en er dus sprake moet zijn van maatwerk. Er is geen ‘one size fits all’-proces. De geboden oplossingsrichtingen zijn handvatten om het proces te starten.’
Transitie goodwill
De NBA vraagt van kantoren om voor 1 juli 2017 een inventarisatie te maken van potentieel negatieve prikkels. Als daar sprake van is, heeft het kantoor tot 1 januari 2018 de tijd om een transitieplan voor de gewenste aanpassing op te stellen.
Geef een reactie