De AFM doet onderzoek naar gedrag en cultuur in de financiële sector en naar reflectie in het besluitvormingsproces van ondernemingen. De toezichthouder heeft onder meer vier ‘best practices’ opgesteld.
Het onderzoek is opgezet omdat cultuur binnen een organisatie grote invloed heeft op het gedrag van medewerkers. ‘De AFM doet veel onderzoek naar besluitvorming. Dat zegt namelijk veel over hoe een onderneming functioneert en wat voor producten zij ontwikkelt. Reflectie betekent in essentie het terugkijken op je eigen handelen om daarvan te leren. Dus hoe je die besluiten neemt, hoe zelfkritisch je dan bent en wat je eraan doet om je besluitvorming te verbeteren’, verklaart toezichthouder Jasper Bets. ‘Reflectie vindt vaak plaats op inhoud, merken we. Ondernemingen kijken dan vooral naar zaken als planning en feitelijke resultaten. Dat is niet zo gek. Financiële ondernemingen zijn vaak complexe organisaties, met complexe producten en medewerkers die vooral inhoudsgedreven zijn. Maar zij gaan vaak voorbij aan het proces: hoe is een besluit tot stand gekomen? Zijn alle belangen evenwichtig afgewogen? En was er ruimte voor kritisch tegengeluid?’
Blinde vlekken
De AFM signaleert regelmatig vooroordelen of blinde vlekken bij belangrijke besluiten die de koers van een organisatie bepalen. ‘Dat kan liggen aan de invloed van groepsdynamiek binnen besturen of directies. Zulke groepen werken vaak langer samen en opereren vanuit hetzelfde referentiekader. Een gebrek aan reflectie kan dan leiden tot tunnelvisie – korte, onbewuste routes naar een besluit, waarbij een kritisch geluid soms ontbreekt.’
Reflectie goed voor de klant
Veel reflecteren leidt bij organisaties over het algemeen ook meer tot het meewegen van het klantbelang, is een andere constatering. De AFM wil dan ook reflectie stimuleren. Dat hoeft niet veel tijd te kosten, zegt Bets. ‘Sterker nog, als je tijdige reflectiemomenten tijdens een proces inbouwt, kan dat tijdswinst opleveren. Als je immers pas tegen het einde van de ontwikkeling van een product een cruciale fout ontdekt, moet je mogelijk helemaal terug naar de tekentafel.’
De toezichthouder wil organisaties helpen om reflectie integraal op te nemen in de wijze waarop besluiten worden genomen. Daartoe is onder meer een document met ‘best practices’ gemaakt.
Geef een reactie