De afgelopen weken heeft u er ongetwijfeld veel over gelezen. Volgens de een is het een grote revolutie rondom AI en zoektechnologie, volgens de ander een grote hype die binnenkort wel weer overgewaaid is. Ik merk dat er op de accountancywebsites nog weinig over geschreven wordt. Misschien komt dat wel, doordat mijn goede vriend Pieter de Kok al vroeg waarschuwde voor de hype. Of is de reden veel simpeler; de tool rekent niet – en dus zijn accountants minder geïnteresseerd? Ik weet het allemaal niet, maar misschien is het goed om ChatGPT even te ontleden in wat het nu precies is, te kijken naar mogelijke toepassingen en om de risico’s te benoemen.
Wat is ChatGPT?
ChatGTP is de samenvoeging van Chat en GPT, wat staat voor Generative Pretrained Transformer. Chat gaat vooral over de interface waarmee je met het systeem communiceert, dus als een chatbot. Generative Pretrained Transformer is een kunstmatige-intelligentiemodel, dat erin getraind is om op enorme hoeveelheden tekstdata een taalmodel te creëren. Dit betekent dat het in staat is om op basis van een vraag een antwoord te genereren in natuurlijke taal. GPT werd oorspronkelijk ontwikkeld voor de taak van taalvoorspelling, maar is sindsdien ook gebruikt voor een verscheidenheid aan andere doeleinden, zoals chatbots, het schrijven en samenvatten van teksten en antwoordvoorspelling in zoekmachines. Het grote voordeel van GPT is dat het veel sneller en efficiënter is dan traditionele machine learning-methoden en complexe taalproblemen kan oplossen. Daarnaast heeft het de unieke eigenschap om zichzelf te kunnen verbeteren door meer data te verzamelen en opnieuw te trainen.
Heeft u zelf nog nooit met ChatGTP gespeeld, dan alvast een waarschuwing: het is geen heel fancy omgeving. Het is zelfs een beetje saai. Je stelt een vraag aan het systeem – dat kan gewoon in het Nederlands – en dan geeft het systeem een (soms best wel lang) antwoord. Dus geen lijstje met websites, maar een volledig verhaal dat je zo kunt kopiëren. Bijvoorbeeld als huiswerk. Daar ontstond natuurlijk ook wel een beetje de hype; toen bleek dat studenten en scholieren ChatGPT gebruikten om op eenvoudige wijze hun huiswerk te maken.
Professionele toepassingen
Leuk natuurlijk dat er een chatbot is, maar wat zijn – als we een beetje vooruitkijken – dan de zakelijke toepassingen van de GPT-technologie?
- Customer Service Automation: ChatGPT kan worden gebruikt om automatisch antwoord te geven op veelgestelde vragen van klanten, waardoor bedrijven tijd en middelen kunnen besparen. Met ChatGPT is het mogelijk om een zeer vriendelijke hulpfunctie te bouwen. Nu is het standaard al mogelijk om bijvoorbeeld een macro voor Excel te laten schrijven met behulp van ChatGPT.
- Natural Language Processing (NLP): ChatGPT is getraind op natuurlijke taalverwerkingstechnieken en is daarom in staat om te communiceren en te interacteren met gebruikers, op een manier die natuurlijk overkomt. Misschien vraagt dit nog wel om een kleine nuance, want ChatGPT schrijft op een overtuigende en dwingende wijze.
- Chatbots: ChatGPT kan worden ingezet als een chatbot voor websites of mobiele apps, waardoor gebruikers snel en eenvoudig antwoord kunnen krijgen op hun vragen.
- Content Generation: ChatGPT kan worden gebruikt om automatisch inhoud te genereren, zoals artikelen, berichten en andere teksten, die aansluiten op specifieke onderwerpen of criteria. Tja, ook de columnist moet eraan geloven: het schrijven van een column is straks voor iedereen weggelegd.
- Data Analysis: ChatGPT kan grote hoeveelheden gegevens analyseren en op basis hiervan inzicht en bevindingen genereren. Het gaat dan vooral om veel tekstuele data. Echter, in een recente presentatie liet Microsoft een voorbeeld zien waar met de GPT-technologie een jaarrekening werd samengevat.
- Virtual Assistance: ChatGPT kan worden gebruikt als een virtuele assistent, waardoor bedrijven en organisaties taken kunnen automatiseren en tijd en middelen kunnen besparen. Stop bijvoorbeeld al uw arbeidsvoorwaarden in GPT en uw personeel hoeft de afdeling HRM niet meer lastig te vallen met vragen over arbeidsvoorwaarden.
- Beter en duidelijker schrijven van teksten: misschien wel een goede toepassing voor accountants die niet zo taalvirtuoos zijn. Het systeem is goed in staat om van bestaande teksten een betere versie te maken.
De risico’s van ChatGPT
Het is wel belangrijk om te begrijpen dat GPT nog steeds een vorm van AI is, die door de mens getraind moet worden. Dit is nodig om te voorkomen dat de technologie fouten maakt én om het systeem daadwerkelijk in te leren. Een paar bekende problemen met dit soort AI tools zijn:
- Hallucinations: het systeem geeft een fout antwoord, omdat het de vraag niet helemaal begrijpt. Over de vraag waarom bananen krom zijn, moest het programma wel even nadenken.
- Biased antwoorden: het systeem baseert zich op heel veel door mensen geschreven content en kan daarin dus ook de vooringenomenheid van de schrijvers overnemen of deze zelfs versterken. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat ChatGPT wel biased is, voornamelijk daar waar het gaat om geslacht.
- Inbreuk op intellectueel eigendom: het systeem neemt natuurlijk teksten over en kan mogelijk soms iets te vrij citeren.
- Black box: het is onduidelijk op welke wijze het systeem de informatie heeft vergaard, waardoor het dus ook moeilijk is om dit te controleren.
Deze problemen benadrukken het belang om de met dit soort tools gegenereerde informatie goed te controleren. Neem ook even als voorbeeld de foto boven dit artikel, die werd gegenereerd met de AI-beeldgenerator van OpenAI. Ik vroeg het systeem om een beeld van een accountant, geschilderd in de stijl van Rembrandt. Dat heeft het systeem keurig gedaan, maar de accountant heeft wel een mobiele telefoon in zijn hand en op het bureau staat een houten monitor. Of de software de vraag dus helemaal goed geïnterpreteerd heeft?
Technostrijd
In de afgelopen dagen is er een ware technostrijd rondom GPT ontstaan tussen de grote spelers in de technowereld. Microsoft, met een stevig belang heeft in OpenAI, kondigde aan dat zij de GPT-technologie gaat inbouwen in veel van haar applicaties, te beginnen met de zoekmachine Bing. Google kon niet achterblijven en liet vervolgens Bard zien; een technologie die vergelijkbaar is met GPT. Door een niet echt overtuigende demo, die ook nog eens fouten bleek te bevatten, daalde de koers van Google flink. Maar dit zijn dagkoersen en de echte strijd rondom de inzet van dit soort tools vindt veel meer op de lange termijn plaats.
Ik denk persoonlijk ook dat het niet zozeer zit in het zoekdomein, dat sterk afhankelijk is van reclame-inkomsten. Hoe verwerk je reclame in een GPT-antwoord, zonder te tornen aan de geloofwaardigheid van dat antwoord? De toekomst van GPT zit meer in het zakelijke domein, waar veel teksten worden gebruikt of grote hoeveelheden teksten moeten worden geanalyseerd, zoals bijvoorbeeld in de advocatuur en de fiscaliteit. Mijn advies: wees nieuwsgierig en probeer het een keer uit. Ik ben zeer benieuwd naar jullie inzichten.
Fou-Khan Tsang RA is voorzitter van de raad van bestuur van Alfa Accountants & Adviseurs. Delen van deze tekst zijn gegenereerd met ChatGPT; deze zijn steeds gecontroleerd op juistheid en op bias. Zoals altijd schrijft Fouk zijn columns op persoonlijke titel.
Volledig eens met je. En Ja, het is een hype in de ogen van een bepaalde groep gebruikers met gekoppelde critici. Maar dat was Blockchain ook 🙂 en dat is nu echt wel onder de motorkap als technologie operationeel. Wel niet de belofte, zoals in de hype, maar dit ontwikkeld zich nog flink. Dus vruchten komen later om te plukken als “gewone” gebruiker (Web3). En OpenAI -> GPT-3 is (gelukkig) erg in trek bij bestaande en aankomende ontwikkelaars. Kijk maar eens op Github of zoek op Youtube. Daar gebeurd het en je ziet creativiteit, waar wij als gebruikers straks van kunnen profiteren. If then else ….