Op 8 juni jl. publiceerde de AFM de resultaten van haar onderzoek naar de uitvoering van de frauderisicoanalyse bij accountantsorganisaties. In het rapport pleit de AFM onder andere voor de inzet van fraudedeskundigen bij de jaarrekeningcontrole om een scherpere risicoanalyse te bereiken. De NBA onderschrijft de toevoegde waarde van de betrokkenheid van fraude-expertise. Hoe kan je hier op een praktische manier invulling aan geven?
De bouwstenen van een forensische invalshoek
Een forensisch accountant bekijkt een fraudevraagstuk doorgaans op een andere manier dan de externe accountant die de jaarrekening controleert. Dit komt vooral omdat een forensisch accountant meestal pas in actie komt als er al een vermoeden van onregelmatigheden is. De forensische invalshoek bij fraude omvat onder andere de volgende bouwstenen:
- Geen materialiteit
Bij een fraudeonderzoek kan elke euro relevant zijn. De achtergrond en oorzaak van elke afwijking worden onderzocht. - Onderzoek buiten het formele proces
De registratie in een inkoopproces, zoals bestelling, levering, facturatie en betaling, kan allemaal kloppen. Maar wat zich voorafgaand aan die bestelling afspeelt, is niet vastgelegd in het formele proces. Daarvoor moet je kijken naar e-mails of telefoongesprekken. - Het gaat om mensen
Fraude wordt gepleegd door mensen, niet door gebrekkige bedrijfsprocessen. Wie heeft wat op welk moment gedaan en op wiens initiatief? Wat was het motief en de rationalisatie?
Het belang van fraude-expertise in de jaarrekeningcontrole
Bij een jaarrekeningcontrole kan de externe accountant niet met deze mate van detail en diepgang de frauderisico’s onderzoeken. De controle moet efficiënt en binnen de gestelde tijd en het budget worden uitgevoerd en afgerond. Het controleproces moet beheersbaar blijven. Tegelijkertijd wordt er een robuuste omgang met frauderisico’s verwacht op basis van een professioneel-kritische instelling van de accountant. Een oplossing voor dit dilemma kan gevonden worden in de inzet van fraudedeskundigheid bij een of meerdere fasen van de controle.
Volgens de AFM vergroot de inzet van een fraudedeskundige bij de planningsfase de aandacht voor frauderisico’s. Het geeft een frisse blik van buiten het controleteam. Naast betrokkenheid bij de frauderisicoanalyse adviseren wij om fraude-experts in te zetten bij de afrondende beoordeling en interpretatie van bevindingen. Welk fraudeschema zou ten grondslag kunnen liggen aan de aangetroffen afwijkingen? En waarom zou een afwijking niet behandeld moeten worden als mogelijke fraude?
“Accountantsorganisatie zorgt voor voldoende deskundigheid”
De beleidsvisie van de NBA, gepubliceerd op 6 juni, heeft onder andere als uitgangspunt dat elke accountantsorganisatie zorgt voor de beschikbaarheid van voldoende fraude-expertise voor de uitvoering van een jaarrekeningcontrole. Kijkend naar het relatief beperkt aantal forensisch experts dat actief is in de markt, kan samenwerking tussen kantoren een goede manier zijn om invulling te geven aan het uitgangspunt van de NBA.
Samenwerkingspartner
IT-onderzoek en data-analyse vormen vrijwel altijd belangrijke onderdelen van een forensisch onderzoek. Joanknecht Forensics & Recovery beschikt over de benodigde kennis, ervaring en tools om dit aan te pakken. Daarnaast heeft Joanknecht Forensics & Recovery vanuit verschillende rollen ruime ervaring in fraudeonderzoeken. Denk hierbij aan onderzoek naar faillissementsfraude of begeleiding van bestuurders waar onderzoek naar wordt gedaan. Ook is de organisatie nauw betrokken bij begeleiding van ondernemingen tijdens strafrechtelijke of fiscale onderzoeken.
Joanknecht past hun aanpak altijd aan aan de specifieke situatie van de klant, want er bestaat geen een one size fits all benadering. Geïnteresseerd? Neem contact op met Joanknecht Forensics & Recovery en onderzoek de mogelijkheden tot samenwerking.
Geef een reactie