
Groot wijst erop dat de druk van toezichthouder AFM een belangrijke rol speelt in de manier waarop accountants omgaan met fouten. De strengere regels en intensievere controles naar aanleiding van boekhoudschandalen hebben geleid tot een defensieve houding binnen de sector. Fouten worden eerder gezien als bedreigingen dan als leermomenten. Dit kan volgens Groot leiden tot zogenoemd ‘functioneel dom werk’, waarbij accountants zich vooral richten op wat zij denken dat toezichthouders willen zien, zonder dat dit daadwerkelijk de kwaliteit verbetert. Zelfs accountants die nog nooit door de AFM zijn gecontroleerd, ervaren vaak een negatief beeld van de toezichthouder. “Ze denken dat toezichthouders vooral op zoek zijn naar tekortkomingen,” aldus Groot.
Groot onderzocht waarom accountantsorganisaties moeite hebben om fouten te gebruiken voor verbetering, zelfs met nieuwe methoden zoals root cause analysis, een analysevorm uit de luchtvaart en medische wereld. Ze concludeert dat de implementatie van veranderingen vaak oppervlakkig blijft, gericht op acceptatie door de buitenwereld, maar zonder structurele kwaliteitsverbetering.
Constructief gesprek nodig
Om de kwaliteit van controles te verbeteren, pleit Groot voor een genuanceerder en constructiever gesprek tussen accountants, toezichthouders, klanten en wetenschappers. “Het leren van fouten en doorvoeren van veranderingen moet een continu proces van kalibratie zijn, geen kortetermijnproject,” zegt ze.
Groot benadrukt dat dit gesprek ruimte moet bieden voor wederzijds begrip. Ze noemt het voorbeeld van een controledossier dat volgens de accountants goed was, maar door de AFM als onvoldoende werd beoordeeld. “De accountants kenden de specifieke klantcontext goed, terwijl de AFM vanuit meer afstand en een ander perspectief keek. Voor beide zienswijzen valt iets te zeggen.”
Wendy Groot is onder meer lid van de Commissie financiële verslaggeving & accountancy van de AFM en columniste van Accountant Magazine van de NBA.
Lees het volledige interview met Wendy Groot in het FD.
Geef een reactie