
door Jan Wietsma
De sluizen van het geld – en wie erachter zitten
Martijn Jeroen van der Linden (lector New Finance) trapte af met een presentatie die meer weg had van een cultuurshock dan een college. Zijn project Het Waterwerk van ons Geld, in samenwerking met cartograaf Carlijn Kingma, is een briljante kruising van systeemkritiek, beeldtaal en democratisch activisme. De centrale metafoor: geld is water. En het financiële systeem? Dat is een netwerk van sluizen, pompen en kanalen. Alleen: niet iedereen heeft toegang tot dezelfde bron.
Zeven ongelijkheidsmechanismen – van ‘private winsten, publieke kosten’ tot ‘gebrek aan verantwoordelijkheid’ – tekenen een wereld waarin economische ongelijkheid niet alleen het gevolg is van beleid, maar ook van de structuur waarin geld stroomt. Of juist niet stroomt.
De vraag die blijft hangen: wie bestuurt dit waterwerk? En waarom zijn accountants zo vaak alleen bezig met de meterkast terwijl de hoofdkraan wordt omgezet?
Tip: kijk voor meer informatie op https://www.ftm.nl/waterwerk
Crowdfunding: van idealisme naar industrie
Folkert Eggink (Mogelijk.nl) bracht het debat terug naar de praktijk: crowdfunding. Vroeger het speelveld van alternatieve denkers, inmiddels een miljardenindustrie. In Nederland, maar ook in Europa. Uit cijfers van toezichthouder ESMA blijkt: loan-based crowdfunding domineert met 65% marktaandeel. Equity crowdfunding blijft marginaal.
Nederland is koploper, maar Italië en Spanje hijgen in de nek. Tegelijkertijd dreigt consolidatie en toezichtarbitrage. Egginks waarschuwing: “We lopen het risico ingehaald te worden door pan-Europese platformen met meer dan €3 miljard assets under administration.” De sector professionaliseert, snel.
Wat betekent dat voor accountants? Ze staan voor een keuze: blijven ze buitenstaander in dit snelgroeiende segment, of pakken ze hun rol als adviseur, auditor of zelfs platformpartner? Want één ding is zeker: deze trein rijdt. Of je instapt, bepaal je zelf.
Europese fondsen: veel geld, weinig kompas
Jorine Zandhuis (Invest-NL) liet zien waar het geld ligt: in Brussel. Maar de route ernaartoe is allesbehalve recht. DACI, DFFI, EIF Sustainability Guarantee, InvestEU – de namen vliegen je om de oren. En tegelijk blijft één vraag liggen: wie wijst de weg?
Zandhuis maakte pijnlijk duidelijk dat veel accountants en adviseurs niet weten hoe Europese financieringsprogramma’s werken, laat staan hoe ze ondernemers daarbij kunnen begeleiden. Terwijl het MKB juist nú steun nodig heeft bij verduurzaming, innovatie en digitalisering.
De ROM’s zijn belangrijke schakels, maar de versnippering is groot. Wie impactfinanciering serieus neemt, moet niet alleen de spreadsheet snappen, maar ook het beleidsjargon van Brussel kunnen vertalen. Dat is geen subsidiebureaucratie, dat is strategische positionering.
Embedded finance: stilzitten is geen optie
Gregory Cronie (Everfield / Windesheim) sloot af met wat het vuurwerk van de dag bleek. Zijn boodschap: embedded finance is geen hype. Het is een systeemverschuiving. En het gaat sneller dan de meeste adviseurs doorhebben.
Shopify Capital verstrekte meer dan $5 miljard. Mollie Capital €50 miljoen in één jaar. Softwareplatforms worden kredietverleners, PSD3 en eIDAS maken realtime datadeling mogelijk.
Cronies scherpste quote: “Als je de transactiegegevens bezit, beheer je de kredietlijn.” De toegang tot kapitaal verschuift van banken naar platformen. De vertrouwensrelatie verschuift mee. De accountant komt hiermee voor een dilemma te staan. Niet langer is hij de enige poortwachter van de jaarcijfers. Softwarebedrijven beschikken over realtime data, klantgedrag en algoritmen die beslissingen nemen nog vóórdat een ondernemer zijn eigen jaarrekening onder ogen heeft gezien. De embedded lending-keten is geen hype, maar een nieuwe categorie in wording.
“Je moet als accountant iets met die technologie.” De vraag is: wat dan precies? Alleen meekijken is te weinig. De adviseur van de toekomst is ‘curator of options’ – iemand die weet wat er speelt, die technologie begrijpt én kan duiden. Geen spreadsheettovenaar, maar iemand die snapt hoe embedded lending werkt, wat datakluizen zijn, en hoe ondernemers grip houden op hun digitale identiteit.
Conclusie: over de grens? Nee – óp het kantelpunt
Het thema Over de Grens blijkt achteraf misleidend. Dit congres ging niet over geografische grenzen, maar over grenzen in denken. In systemen. En in beroepsrollen. We bevinden ons als sector op een kruispunt:
- Wil je blijven uitleggen waarom jouw jaarrekening nog relevant is? Of ga je mee in realtime reporting?
- Wil je blijven adviseren over bancaire leningen? Of word je partner in embedded lending?
- Wil je blijven focussen op compliance? Of durf je ook politiek en systeemkritiek te omarmen?
De rol van de accountant verandert. Niet in theorie, maar in de praktijk van vandaag. Dit congres legde de contouren bloot van een financiële infrastructuur in beweging. Het is aan ons om positie te kiezen. Stilzitten is geen optie meer.
Geef een reactie