Dit is geen uitzondering. De Kleinbedrijf Index (KBI) over Q2 en Q3 2025 laat zien wat veel accountants allang herkennen: onder de oppervlakte van ondernemingen schuurt iets fundamenteels. Ondernemers tappen hun reserves aan om het bedrijf draaiende te houden, terwijl ze hopen dat het vanzelf weer goed komt.
Politieke agenda: toegang tot financiering bovenaan
Het rapport verschijnt op een moment dat verkiezingen naderen. Ondernemers werd gevraagd welke onderwerpen hun stem bepalen. Met stip op 1:
betere toegang tot financiering.
Bijna vier op de tien groeiende of consoliderende bedrijven heeft kapitaal nodig, maar kan dat onvoldoende aantrekken.
Andere belangrijke thema’s zijn:
• minder regeldruk
• sneller kunnen afschrijven op investeringen
• lagere energiebelastingen
Voor ondernemers met personeel komt daar nadrukkelijk bij: verkorting van de loondoorbetalingsplicht bij ziekte van twee naar één jaar.
Het sentiment richting politiek is helder: de groei van het kleinbedrijf wordt geremd door kapitaal, kosten en regels.
Het oog van de storm: omzet groeit, ondernemerschap krimpt
Aan de buitenkant lijkt het ondernemersklimaat op te knappen: meer klanten, volle orderboeken, groeiende omzet. Maar wie dieper in de cijfers duikt, ziet dat het fundament niet herstelt.
De KBI toont dat nettowinsten onder druk staan door blijvend stijgende kosten: energie, personeel, huur, belastingen en een constante stroom nieuwe regelgeving. Ondernemers houden vaker de hand op de knip dan zij zouden willen. Groei zonder buffer is geen groei. Het laat vooral zien dat er steeds minder ruimte overblijft voor innovatie en noodzakelijke investeringen.
De ondernemer als shockdemper
Achter elk stijgend omzetcijfer gaat een mens schuil. Een mens die privé minder opzij kan zetten, spaargeld aanspreekt om belastingen te betalen, personeel als eerste betaalt en zichzelf als laatste.
De KBI toont dat 18 procent van de ondernemers onder bijstandsniveau verdient. Niet omdat het bedrijf niets oplevert, maar omdat de ondernemer zichzelf opoffert.
De ondernemer is zo de shockdemper van zijn eigen onderneming, maar wel een die steeds minder veerkracht heeft.
Continuïteit: de klok die tikt
De continuïteitsindex daalt van 75 naar 70. Dat betekent dat bij 30 procent van de bedrijven het voortbestaan onzeker is. Een tikkende klok onder duizenden ondernemingen. Met gevolgen voor de ondernemer, zijn gezin, de lokale economie en de samenleving als geheel. En het leidt tot oplopende schulden, die waarschijnlijk nooit meer (volledig) zullen worden terugbetaald.
Wat betekent dit voor de accountant?
Een accountant is de loods die een ondernemer helpt navigeren in economisch onzekere tijden. Dus niet achteraf verklaren waarom resultaten tegenvallen, maar vooraf adviseren over financierbaarheid en toekomstbestendigheid.
Drie adviesdomeinen springen eruit:
1. Kasstromen en financierbaarheid
Ondernemers hebben kapitaal nodig om te groeien, maar toegang blijft lastig.
De accountant is gids in financieringsopties, alternatieve financiers en garantiefaciliteiten.
2. Investeringskracht versterken
Een lage innovatiequote zet productiviteit onder druk.
De accountant helpt bepalen welke investeringen rendement opleveren, zoals digitalisering, verduurzaming en AI-toepassingen.
3. Margeverbetering en continuïteitsbewaking
Veel B2C-sectoren kampen met margedruk.
Een periodieke continuïteitsanalyse wordt standaarddienst voor de toekomstgerichte accountant.
De trend is duidelijk: de accountant wordt steeds nadrukkelijker de strategische adviespartner van de ondernemer
Vijf concrete adviespunten voor de praktijk
De meest recente Kleinbedrijfindex biedt je als accountant vijf concrete adviespunten.
1. Meet financieringsfitheid
Zorg voor structureel inzicht in solvabiliteit, DSCR en kasstroomscenario’s.
84 procent van de financieringsbehoefte zit bij groeiende bedrijven.
2. Voer vroegtijdige continuïteitschecks uit
De continuïteitsindex daalt fors. Hoe zit dit bij jouw klant?
Maak gebruik van tools voor vroegsignalering.
3. Herijk ondernemersloon en privé-onttrekkingen
18 procent van de ondernemers leeft onder bijstandsniveau.
Check of het ondernemersloon voldoende is om de privé-uitgaven te dekken.
4. Koppel investeringen aan strategie en margeverbetering
Lage investeringsbereidheid remt groei en leidt tot uitfasering
Ga het gesprek aan met de ondernemer over investeringen die efficiëntie en productiviteit verhogen.
5. Prijs- en margeadvies in kwetsbare sectoren
B2C-marges liggen significant lager dan B2B.
Wijs de ondernemer op het aanpassen van het verdienmodel, het herzien van prijsstrategieën en bewaak brutomarges actief.
Deze adviezen vergroten niet alleen de slagkracht van individuele ondernemers, maar versterken de weerbaarheid van het kleinbedrijf als geheel.
Conclusie
Ondernemers tonen veerkracht, maar hun financiële fundament kraakt onder de druk van stijgende kosten en beperkte kapitaaltoegang. Terwijl de politiek wordt gevraagd om structurele verbeteringen, ligt er voor accountants een directe en kansrijke opdracht:
help ondernemers bij het vergroten van de financiële weerbaarheid voor hun toekomst
Accountants die investeren in proactief en strategisch advies, worden de sparringpartner die geen ondernemer zich kan veroorloven te missen.
Jan Wietsma
Wil je als accountant ontdekken hoe jij je rol effectief kan inzetten bij het adviseren van ondernemingen over hun levensvatbaarheid? Schrijf je dan in voor de leergang Herstructureringsdeskundige die op 13 november 2025 voor de 7e keer start.
Geef een reactie