Mag een accountant zijn klant afsluiten van de cloudadministratieomgeving die hij aanbiedt als de klant het contract opzegt? Uit een recente uitspraak van de accountantskamer blijkt van niet: per direct afsluiten is in strijd met de gedragsregels voor accountants.
Het begon in deze zaak met een probleempje rond indiening van de jaarrekening. Wat er nu precies misgegaan is, kan ik niet uit de uitspraak halen, maar de jaarcijfers lagen te laat bij de KVK en de klant vond dat een reden om op te stappen. Vervolgens bleek direct (één dag later) zijn toegang tot het online pakket (Twinfields) afgesloten te zijn, waardoor alle daarin opgeslagen administratieve gegevens van het bedrijf dus ontoegankelijk werden.
Op zich een begrijpelijke stap van die accountant. Die dienstverlening is er voor klanten, en meneer wil geen klant meer zijn maar per direct weg. En in het algemeen is het zo dat als de overeenkomst tot dienstverlening ophoudt, je de dienstverlening mag staken. Ja, ook bij clouddiensten en accounts. Dat is dienstverlening in een softwarejasje, maar daarvoor kent de wet geen aparte regels. Je mag stoppen met diensten leveren, en dus ook met software of data toegankelijk maken zodra het contract is afgelopen.
Vakbekwaamheid en zorgvuldigheid
Bij accountants ligt dat anders, en wel omdat zij gedragsregels hebben die onder meer “het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid” nader uitwerken. Dit beginsel geldt ook na afloop van de dienstverlening. Als accountant moet je nazorg plegen als een klant weg wil, en daaronder valt -blijkens deze uitspraak- dus ook het nog even toegankelijk houden van de data of het verstrekken van een kopie zodat men elders verder kan.
We hebben het al vaker gehad over opvragen van “je” gegevens. Dat gaat hem niet worden, want data zijn geen eigendom volgens de wet. Het is gestolde dienstverlening, meer niet. Daarover merkt de Accountantskamer toch iets opmerkelijks op:
‘Daarvan uitgaande overweegt de Accountantskamer dat klaagsters recht hadden op ‘teruggave’ van de ingevoerde, nog niet bewerkte digitale gegevens, omdat het hun gegevens waren. Van betrokkene kon dan ook verlangd worden dat hij na de beëindiging van de opdracht met X3 in overleg was getreden over de vorm waarin en de termijn waarop hij deze de gegevens ‘overgedragen’ wilde krijgen, zeker nadat X3 in zijn brief van 22 juli 2014 te kennen had gegeven dat hij niet gebaat was met de prints van “de grootboekkaartjes 2013 en 2014 van de beide administraties’.
Tijd voor een wettelijke regeling
Het belang van data-opslag en clouddiensten voor bedrijven wordt alleen maar groter. Het wordt wat mij betreft dan ook de hoogste tijd dat hier wettelijk wat voor geregeld wordt. Je ziet dat al wel een beetje doorschemeren in de jurisprudentie, bijvoorbeeld dit vonnis uit 2012 waarin de rechter een dichtzetten van een softwaresysteem wegens wanbetaling disproportioneel vindt. Terecht.
Natuurlijk mag je je dienstverlening opschorten als de wederpartij niet betaalt, maar die maatregel moet wel in verhouding staan tot de wanbetaling. En in gevallen als deze tref je iemand héél erg zwaar, veel zwaarder dan bij bijvoorbeeld een tijdschrift dat je tijdelijk niet opstuurt of een waszak die je een week niet ophaalt.
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis heeft meer dan 350 artikelen over internetrecht.
Geef een reactie