Staatssecretaris Menno Snel van Financiën zet meer ICT-ers in om de problemen met de erf- en schenkbelasting bij de Belastingdienst op te lossen. Ook worden meer mensen ingeschakeld om de achterstand bij het opleggen van aanslagen van de erfbelasting in te lopen. Verder wordt er onder meer gekeken naar maatregelen om bij de schenkbelasting sneller duidelijkheid te kunnen geven aan belastingplichtigen, vooruitlopend op een definitieve aanslag. Bij de erfbelasting is dit volgens de bewindsman al grotendeels geregeld.
Het nieuwe systeem voor de erfbelasting draait pas volgend jaar zoals beoogd, en dat voor de schenkbelasting pas in 2021, zegt de staatssecretaris erbij.
Gebrekkige informatie en sturing
Gebrekkige managementinformatie en sturing, slecht risicomanagement, onderdelen die onvoldoende met elkaar in verbinding stonden en de achteraf verkeerde beslissing om het oude systeem uit te faseren voordat de nieuwe systemen in hun geheel operationeel waren; dat zijn volgens Snel de oorzaken van de problemen. In een brief aan de Tweede Kamer erkent de staatssecretaris dat ‘een aantal dingen echt niet goed zijn gegaan’. Snel: ‘Het heeft te lang geduurd voordat de vertraging in de afhandeling van aangiften en een daarmee samenhangende vertraging in belastingopbrengsten duidelijk werd. De gerezen problemen zijn aan uw Kamer gemeld nadat ze manifest werden in de opbrengst. Daarnaast is het mogelijk dat het langer duurt voordat nabestaanden de nalatenschap van hun dierbare kunnen afhandelen.’
Ambtelijk niveau
De problemen spelen al sinds ‘medio 2016’ maar zijn volgens Snel pas in september 2017 op hoog ambtelijk niveau aangekaart. Hijzelf en minister van Financiën Wopke Hoekstra werden niet eerder dan 13 en 14 november geïnformeerd. De problemen met de schenk- en erfbelasting kwamen aan het licht toen minister Wopke Hoekstra in de Najaarsnota een tekort van €450 miljoen moest melden bij de inning van schenk- en erfbelasting. De vervanging van het IT-systeem dat daarvoor wordt gebruikt was faliekant verkeerd gegaan. Het oude systeem ging uit de lucht terwijl het nieuwe nog niet klaar was.
Verdelen en uitkeren
De vertraging in de aanslagoplegging hoeft volgens de staatsecretaris geen belemmering te zijn voor het verdelen en uitkeren van een nalatenschap, bijvoorbeeld door een notaris: die hoeft daarmee niet te wachten totdat een aanslag is opgelegd. Daarbij kan bijvoorbeeld een deel van de nalatenschap worden achtergehouden voor het voldoen van de erfbelasting. Verder kunnen belastingplichtigen expliciet verzoeken om een voorlopige aanslag erfbelasting opgelegd te krijgen, bijvoorbeeld om sneller meer zekerheid te krijgen. De Belastingdienst heeft drie jaar de tijd voor het opleggen van een definitieve aanslag. ‘Ik wil op deze plaats benadrukken dat de Belastingdienst alle aanslagen binnen die wettelijke termijnen op zal leggen, en dat er geen belastingopbrengsten verloren zullen gaan als gevolg van de vertraagde oplevering van de systemen’, belooft Snel de Tweede Kamer.
Maatregelen
Hij wil de volgende maatregelen treffen om te zorgen dat de vertraging zo min mogelijk gevolgen heeft voor belastingplichtigen:
- Voor de erfbelasting wordt extra capaciteit ingezet om de achterstand in aanslagoplegging in 2018 geheel in te lopen, met het doel om aan het einde van dit jaar weer op een reguliere werkvoorraad te zitten. Dit betekent overigens niet dat alle in 2017 binnengekomen aangiften in 2018 zijn afgehandeld: het is gebruikelijk dat de verwerking van meer complexe aangiften langer duurt.
- Bij de schenkbelasting kunnen nu alleen voorlopige aanslagen worden opgelegd en is het opleggen van definitieve aanslagen nog niet mogelijk tot in de loop van 2019. Bij de schenkbelasting is de aanslag vaak (in ongeveer 90% van de gevallen) gelijk aan de aangifte en voor de meeste belastingplichtigen zal de definitieve aanslag daarom gelijk zijn aan de voorlopige aanslag. De Belastingdienst onderzoekt mogelijkheden om belastingplichtigen vooruitlopend op de definitieve aanslag al zekerheid te geven over hun definitieve aanslag. Het opleggen van de definitieve aanslag zal vanzelfsprekend wel plaatsvinden binnen de geldende wettelijke termijnen. Het komende jaar zullen – zo nodig met inzet van extra capaciteit – de binnenkomende aangiften schenkbelasting zoveel als mogelijk worden omgezet in voorlopige aanslagen, zodat de werkvoorraad op dat punt aan het einde van het jaar is genormaliseerd. Zodra in 2019 het opleggen van definitieve aanslagen mogelijk wordt, zal daar een inhaalslag mee worden gemaakt.
- Het grootste gedeelte van de belastingplichtige nabestaanden die al aangifte voor de erfbelasting hebben gedaan en te maken krijgen met de vertraagde afhandeling is per brief geïnformeerd. Daarnaast is de informatie op de website van de Belastingdienst aangepast en worden belastingplichtigen via de Belastingtelefoon geïnformeerd. In december zijn brieven verstuurd naar de KNB en naar intermediairs om ze te informeren over een binnen de Belastingdienst ingestelde postbus voor ‘complexe situaties’, die met voorrang worden behandeld.
Er zijn door het nieuwe systeem vorig jaar overigens, in tegenstelling tot wat Snel eerder aan de Kamer verklaarde, wel degelijk aangiften opgelegd: 2967 voorlopige aanslagen erfbelasting en 5278 definitieve aanslagen. Voor de schenkbelasting werden 10.377 voorlopige aanslagen opgelegd.
Ada zegt
Wij hebben honderden euro’s extra accountants kosten gehad doordat het bij de Schenk en Erfbelasting dienst niet goed georganiseerd is. Kunnen wij die kosten claimen bij deze belasting dienst, zonder weer veel kosten te moeten maken?
Hoor graag van u.