Staatssecretaris Marnix van Rij informeert de Kamer over de voortgang van het wetstraject Wet waarborgen gegevensverwerking Belastingdienst, Toeslagen en Douane (WGBTD). Doel is de digitale gegevensverwerking meer in lijn te brengen met privacy-wetgeving.
Bij de uitvoering van wettelijke taken verwerken de uitvoeringsdiensten van de Belastingdienst op grote schaal gegevens. Zo zijn er in 2021 bijna 10 miljoen aangiften inkomstenbelasting verwerkt, ongeveer 1,1 miljoen nieuwe aanvragen verwerkt door Toeslagen en heeft de Douane ongeveer 700 miljoen aangifteregels verwerkt. De aantallen nemen elk jaar fors toe, en een steeds groter deel van de aangiften en aanvragen wordt digitaal verwerkt. In de huidige regelgeving is echter niet op gestructureerde wijze rekening gehouden met privacyaspecten. Daarom lopen er verschillende trajecten ter verbetering van de gegevensverwerking en ter (verdere) implementatie van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).
Doelen
Al geruime tijd wordt gewerkt aan het wetstraject WGBTD. Het wetstraject heeft drie doelen: (1) het verstevigen van de wettelijke grondslagen voor de gegevensverwerking; (2) voorzien in waarborgen bij de gegevensverwerking in aanvulling op de waarborgen die reeds voortvloeien uit de AVG, Baseline informatiebeveiliging overheid (BIO) en de Archiefwet; en (3) het vergroten van de transparantie bij de gegevensverwerking.
Actualiteit
Door de inwerkingtreding van de AVG, jurisprudentie, de opkomst van nieuwe digitale technieken, het toegenomen belang van transparantie en voortschrijdende inzichten lijken de nu geldende wettelijke kaders te moeten worden verstevigd. Een aantal dingen moet duidelijk zijn: hoe uitvoeringsdiensten aan gegevens komen, voor welke doeleinden deze gegevens worden verkregen, wat uitvoeringsdiensten ermee doen en aan wie en met welk doel de gegevens worden verstrekt. Het gebruik van persoonsgegevens moet voldoende waarborgen bevatten, zodat het recht op transparantie aangaande de gegevensverwerking kan worden geëffectueerd. Heldere kaders zijn uiteraard ook in het belang van onze uitvoeringsdiensten. Dit vergroot namelijk de duidelijkheid over wat de rechtmatige gegevensverwerking door de uitvoeringsdiensten inhoudt.
Bijsturing
Het wetstraject loopt inmiddels al geruime tijd. In de tussentijd heeft een aantal technische, maatschappelijke en juridische ontwikkelingen invloed gehad op het wetstraject. Daarom is besloten de inhoud van het wetstraject te herzien. Er worden momenteel analyses uitgevoerd voor eventueel benodigde grondslagen en (aanvullende) waarborgen voor verschillende gegevensverwerkingen. Ook wordt bezien of de mogelijke grondslagen en (aanvullende) waarborgen in een separate, nieuwe wet zouden moeten worden geregeld. In dat kader ligt het zwaartepunt in dit wetstraject bij de verwerking van persoonsgegevens. De huidige grondslagen zijn tot stand gekomen in een tijd waarin gegevensverwerking op een abstract niveau werd geregeld. Gewijzigd beleid binnen de overheid ten aanzien van gegevensverwerking kan betekenen dat deze grondslagen onvoldoende transparant zijn vanuit burgerperspectief. Er wordt daarom nader bezien of huidige grondslagen voor verwerkingen van gegevens voldoende transparant zijn. Daarbij moet worden benadrukt dat de uitvoeringsdiensten zich voor de gegevensverwerking baseren op verschillende wetgeving, bevoegdheden en systemen. Per uitvoeringsdienst wordt gespecificeerd voor welke (soort) verwerking nader wordt bezien of grondslagen voldoende transparant zijn.
Voor de Belastingdienst gaat het om:
– het structureel verkrijgen van persoonsgegevens van andere overheidsorganisaties;
– het verkrijgen van persoonsgegevens door middel van internetonderzoek;
– het in acht te nemen van maatregelen bij het (zelfstandig) verkrijgen en intern verwerken van persoonsgegevens;
– de geautomatiseerde analyse van aangiften en het geautomatiseerd opleggen van aanslagen;
– de verwerking van enkele categorieën bijzondere persoonsgegevens; en
– de doorbreking van de geheimhoudingsplicht ten behoeve van gegevensverstrekkingen aan andere (overheids)organisaties.
Voor Toeslagen gaat het om:
– de geautomatiseerde analyse van aanvragen, wijzigingen en verleende voorschotten, en het geautomatiseerd beschikken.
– de structurele en uit eigener beweging verkrijging persoonsgegevens van andere overheidsorganisaties; en
– gegevensverstrekkingen aan andere overheidsorganisaties.
Voor de Douane gaat het om:
– het verkrijgen van persoonsgegevens door middel van internetonderzoek; en – de verwerking van persoonsgegevens bij cameratoezicht op het gebied van controle bij accijnzen en verbruiksbelastingen.
Lees hier de Kamerbrief.
Geef een reactie