De recent door de NBA gepubliceerde NBA-Handreiking 1131 betekent een aanscherping van de onafhankelijkheidregels in met name het niet OOB-segment. Terwijl de formele regels niet veranderen, worden in de nieuwe toelichting wel meer nieuwe regels ingevoerd. Zo mogen controlerend accountants geen VpB-berekening meer uitvoeren en mogen zij ook geen rapportgenerator ter beschikking stellen van de gecontroleerde. Dit beeld komt naar voren na het lezen van de nieuwe handreiking en de eerder verschenen toelichting op de Verordening inzake Onafhankelijkheid en de letterlijke tekst van de verordening. Dit blijkt uit onderzoek van de redactie van Accountancy Vanmorgen.
Zoals vaak zit de duivel in het detail. De Verordening Inzake Onafhankelijkheid stelt regels aan accountants die hun onafhankelijkheid moet waarborgen bij het uitvoeren van assurance-opdrachten (waaronder jaarrekeningcontroles) De aanscherping lijkt nu met name plaats te vinden in de regels die gelden voor controles bij niet OOB’s. Daar waar de regelgeving principle based lijkt en waar een kritisch oordeel gevraagd wordt, lijken die mogelijkheden door de nu recent gepubliceerde toelichting te worden ingeperkt.
Nieuwe elementen
De nieuwe handreiking voegt elementen toe die eerder niet genoemd werden en die ook niet in de regels en eerdere toelichtingen zijn terug te vinden. Zo mag een accountant bij de controle van een jaarrekening niet meer de door de onderneming te betalen Vennootschapsbelasting berekenen. Vervolgens worden tussen neus en lippen door ook regels aangescherpt die direct invloed hebben op de rapportagekwaliteit van de onderneming. Zo wordt ook gesteld dat een accountantskantoor – nergens terug te vinden in de officiële regels – geen rapportgenerator meer ter beschikking mag stellen aan de te controleren onderneming. Hiermee wordt de rapportgenerator (on)bedoeld gelijkgesteld met het compleet inrichten van een algeheel informatiesysteem van een onderneming. Dat laatste aspect wordt direct genoemd in ViO-regels. De rapportgenerator is in deze context niet eerder genoemd.
Deze in feite nieuwe regels kunnen ongelukkig aankomen bij vooral de kleinere controleplichtige ondernemingen. Deze moeten nu extra kosten maken om bijvoorbeeld zo’n VpB-berekening door een ander kantoor of een andere adviseur te laten maken. Het niet meer ter beschikking mogen stellen van een rapportgenerator leidt eveneens over en weer tot extra kosten en extra werkzaamheden, want de efficiency om gemakkelijk rapportagebestanden uit te kunnen wisselen is hiermee weg.
Stilzwijgende maatregelen
In het controleplichtige MKB veroorzaken dergelijke stilzwijgende maatregelen problemen. Ondernemers moeten extra kosten maken, terwijl er in de ViO genoeg maatregelen worden aangereikt om in deze kaders de onafhankelijkheid van de controlerend accountant te waarborgen. Dit kan o.a. door verschillende teams binnen de kantoren de verantwoordelijkheid te laten nemen voor ondersteunende c.q. controlerende taken. Deze taken intern c.q extern – door een accountant van een ander kantoor – te laten reviewen, c.q. door hierover in overleg te treden met de NBA.
De NBA lijkt met deze handreiking afscheid te nemen van een principle based benadering ten aanzien van de onafhankelijkheid van accountants en deze in te ruilen voor een rule based benadering.
Geef een reactie