• Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Vaktechniek
  • Blog
  • Thema
    • Lifestyle en carrière
    • AV-Top 50
    • Corona
    • Checkpoints
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Shop
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Accountancy Vanmorgen

  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Shop
Aanmelden nieuwsbrief
  • Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Vaktechniek
  • Blog
  • Thema
    • Lifestyle en carrière
    • AV-Top 50
    • Corona
    • Checkpoints
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
Home » Fraude voorkomen. Accountant, hoe adviseer je je klant?

Fraude voorkomen. Accountant, hoe adviseer je je klant?

Artikelen, Blog

8 oktober 2019 door Accountancy Vanmorgen

Kleinere ondernemingen en organisaties hebben minder middelen om fraude te voorkomen én hebben vaak een hoger vertrouwen in hun personeel. De klant adviseren over het voorkomen van fraude en wat te doen wanneer fraude onverhoopt wel voorkomt kan dus ook een taak zijn van de MKB-accountant. Elly van der velden en Joeri Frietman  leggen uit.

Longread. Fraude is van alledag en fraude kost ondernemers veel geld. (Internationaal) onderzoek leert tot wel € 200.000 per jaar voor ondernemingen tot 100 werknemers. Dit is veel hoger dan bij grotere ondernemingen met gemiddeld een verlies van €104.000. De oorzaak?

Wat is fraude?

Elly van der Velden

Allereerst de vraag wat eigenlijk onder fraude wordt verstaan? Fraude volgens de Dikke van Dale betekent: ‘Bedrog, gepleegd door vervalsing van administratie.’ In het wetboek van strafrecht komt het woord fraude slechts één keer voor en wel in het artikel over mensenhandel. Maar dit artikel legt niet uit wat fraude is. In strafrechtelijke zin is fraude een klassiek vermogensdelict, zoals diefstal, verduistering, bedrog of benadeling, waarbij ook sprake is van valsheid in geschrifte.
Maar er zijn meerdere definities. Voor accountants zijn er zelfs twee, te weten NV COS 240 en artikel 36 van de BTA! Beide zijn nagenoeg gelijk. Kenmerkend is:

  1. Opzettelijk handelen of nalaten;
  2. Door misleiding;
  3. Om een voordeel te behalen.

Dit kan van alles zijn: extra omzet, het besparen van kosten of een niet-financieel voordeel.

Vormen van fraude

Er zijn vele verschillende vormen van fraude. Zo kennen we identiteitsfraude, voedselfraude, en verkiezingsfraude. Maar ook belastingfraude, toeslagenfraude of fraude met verzekeringen. De accountancyregelgeving kent twee fraudevormen:

  1. Oneigenlijke toe-eigening van activa.
  2. Frauduleuze financiële verslaggeving.

Oneigenlijke toe-eigening van activa is feitelijk diefstal of verduistering van de onderneming in combinatie met valsheid in geschifte. Vaak gaat het om kleinere bedragen of voorwerpen van geringe waarde, die werknemers zich toe-eigenen, zoals:

  • het verduisteren van kasgeld,
  • het gebruik van kantoorartikelen van de onderneming voor privé,
  • het zakelijk opvoeren van privékosten.

Frauduleuze financiële verslaggeving wordt ook wel jaarrekeningfraude genoemd. Dit is manipulatie van de cijfers om het resultaat en de financiële positie anders voor te stellen dan de werkelijkheid.

Hoe kun je fraude voorkomen?

Fraude kun je nooit helemaal voorkomen. Het is niet mogelijk om een allesomvattend stelsel van beheersmaatregelen te implementeren dat ook nog werkbaar is. Ook spelen minder ‘harde’ elementen een rol, zoals de cultuur in een onderneming. Maar kennis van de fraudedriehoek helpt je wel om de verschillende elementen te herkennen. Uit internationaal onderzoek blijkt dat fraude plaatsvindt als sprake is van drie factoren; druk, gelegenheid en rationalisatie. Samen vormen die de fraudedriehoek.

 

Druk

Joeri Frietman

De meeste fraudes zijn het gevolg van druk. Dit kan financiële druk zijn door bijvoorbeeld schulden, een relatief dure levensstijl, financiële tegenslagen of het behalen van een promotie. Ook verleidingen of verslavingen zijn ‘druk’.
Een voorbeeld van druk is ook het willen voldoen aan de eisen van de familie in een familiebedrijf. Wanneer je als derde of vierde generatie het succesvolle familiebedrijf voortzet, is de druk hoog om ook succesvol te zijn.

Gelegenheid

Gelegenheid speelt een belangrijke rol. Iemand moet over mogelijkheden beschikken die hem of haar in staat stellen om fraude te plegen. We hebben het dan over zaken als autorisatiebevoegdheden, functiescheiding en procedures.

Tot slot rechtvaardiging

Iedere fraudeur rechtvaardigt zijn handelingen. Bewoordingen als ‘ik heb er toch recht op’ of ‘het valt wel mee wat ik verkeerd doe’ zijn voorbeelden hiervan. Rechtvaardiging gaat ook over cultuur, de ‘tone at the top’. Goed voorbeeld doet goed volgen, maar evenzo doet slecht voorbeeld slecht volgen.
Een voorbeeld hiervan is de boekhouder met betaalbevoegdheid die vindt dat hij jarenlang een bijdrage heeft geleverd aan het succes van het bedrijf maar daarin nooit is gekend. Hij rationaliseert zijn acties door te beredeneren dat hij hier ‘recht’ op heeft.

Rode vlaggen

Meer concreet gaat het over frauderisicofactoren, ofwel ‘rode vlaggen’. Dit zijn gebeurtenissen of omstandigheden die een aanwijzing geven voor een stimulans of druk om fraude te plegen of de gelegenheid hiervoor scheppen.
Er zijn vele voorbeelden van rode vlaggen.* De doorwinterde fraudeonderzoekers Albrecht & Albrecht * onderscheiden zes soorten rode vlaggen. Twee soorten nemen wij samen en de nummers 4, 7 en 8 voegen we toe:

Soort rode vlag Praktijk
1.    Tekortkomingen in de administratieve organisatie Niet of onvoldoende verklaarde verschillen tussen het grootboek en subadministratie.
2.    Tekortkomingen in de interne beheersing Onbeperkte toegang tot kleine voorraaditems met een hoge waarde.
3.   Analytische afwijkingen Transacties van een relatief grote omvang,
4.     Druk Druk op de leiding door slechte financiële resultaten of de behoefte aan aanvullende financiering.
5.     Tips en klachten 40-50% van de fraudegevallen wordt ontdekt door een tip!
6.     Afwijkend gedrag en uiterlijke signalen Uitgavenpatroon dat niet past bij het inkomen of te nauwe verbondenheid met een afnemer of leverancier.
7.     Gebrek in cultuur, controle en toezicht Het management is te goed van vertrouwen, slecht voorbeeldgedrag.
8.     Afwijkingen in de relatie tussen het management en de accountant Een gebrek aan bereidheid om je bepaalde informatie te geven.

Als accountant ben je goed in staat rode vlaggen te herkennen. Door je achtergrond zie je leemten en verbanden in de administratieve organisatie. Als de omzet stijgt en de cashflow daalt, zul je denken, ‘hè dat is gek!’ Als buitenstaander zie je ook eerder waar in de organisatie veel druk is.

 

Rode vlaggen voor mannen en vrouwen

Bij vrouwen is druk door financiële problemen en familie-issues een belangrijke rode vlag. De belangrijkste rode vlag die mannen tonen is een ongebruikelijk goede relatie met en klant.

Wat moet je doen?

Sinds 1 januari 2019 is er NOCLAR, regelgeving hoe je moet handelen als je je bewust wordt van een mogelijke niet-naleving van wet- en regelgeving. Als accountant heb je immers de verantwoordelijkheid om te handelen in het algemeen belang*.

Wwft

Daarnaast geldt de Wwft. De Wwft stelt regels voor cliëntonderzoek en geeft accountants een meldingsplicht van ongebruikelijke transacties. Maar is een ongebruikelijke transactie nu hetzelfde een ‘rode vlag’? Niet helemaal. De Wwft spreekt over objectieve en subjectieve indicatoren. De subjectieve indicatoren lijken op de rode vlaggen, tenminste voor zover het transacties betreft.

Andere instanties

Soms moet je ook bij andere instanties melding doen. Zo is melding bij de Belastingdienst verplicht wanneer het gaat om belastingfraude met grote gevolgen voor het maatschappelijk verkeer **. Of een melding bij de Autoriteit Persoonsgegevens wanneer je je bewust wordt dat je klant de privacyregelgeving van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) niet naleeft. 

Do’s en Dont’s

Fraude is van alledag en overal. Het voorkomen ervan is lastig. Maar met een kritische blik en kennis van de ‘rode vlaggen’, kun je je klant wel adviseren over fraude. Een paar tips:

Do’s Don’ts
·  Wees alert op alle vormen van rode vlaggen. ·  Kijk niet alleen naar de cijfers.
· Bespreek regelmatig de frauderisicofactoren met je klant en adviseer over mogelijke maatregelen. · Denken dat een ander de risico’s wel ziet en actie onderneemt. Jij bent immers vertrouwenspersoon van de ondernemer.
· Volg je intuïtie en onderzoek een vermoeden. ·  Denken dat het niet tot je opdracht hoort.
· Overleg met een collega en schakel fraudespecialisten in. ·  Voer niet zelf een fraudeonderzoek uit. Voor je het weet verricht je een persoonsgericht onderzoek met alle mogelijke risico’s van dien!

Meer do’s en dont’s weten? Of op zoek naar meer voorbeelden? Lees het artikel in PE-tijdschrift Familiebedrijven.

Literatuur en verdere vindplaatsen

Ontleend aan:

  • FIU Nederland via https://www.fiu-nederland.nl/nl/casuistiek-accountants en https://www.fiu-nederland.nl/nl/casuistiek-belastingadviseurs
  • NBA-handreiking 1137 inzake corruptie via https://www.nba.nl/globalassets/wet–en-regelgeving/nba-handreikingen/nba-handreiking_1137_corruptie_werkzaamheden_van_de_accountant.pdf
  • Standaard 240 inzake De verantwoordelijkheid van de accountant m.b.t. fraude in het kader van de controle van financiële overzichten, via https://www.nba.nl/tools/hra-2018/?folder=128930
  • Albrecht, W.S., Albrecht, C. O., Albrecht, C. C.  & Zimbelman, Mark F. (2008). Chapter 5 Recognizing the symptoms of fraud, Fraud Examination (4th ed.). Stad. Verenigde Staten: 805.

Artikel 2 van de VGBA: Om invulling te geven aan zijn verantwoordelijkheid als accountant om te handelen in het algemeen belang, houdt de accountant zich aan de volgende fundamentele beginselen:

  1. Professionaliteit;
  2. Integriteit;
  3. Objectiviteit;
  4. Vakbekwaamheid en zorgvuldigheid; en
  5. Vertrouwelijkheid.

**Zie bijvoorbeeld 13/2415 Wtra

Elly van der Velden AA, mkb-adviseur/trainer Kriton, onderzoeker NEMACC en lid Accountantskamer

Drs. Joeri Frietman RA CFE, forensisch accountant/trainer Kriton en lecturer bij Nyenrode

 

Dit artikel is een verkorte versie van het artikel dat eerder verscheen in het tijdschrift PE Familiebedrijven. In deze versie zijn hieraan een aantal invalshoeken toegevoegd.

 

 

 

Categorie: Artikelen, Blog Tags: fraude

Tags: fraude

Gerelateerde artikelen

16 mei 2022

Celstraffen voor mkb-oplichters die zich voordeden als medewerkers fiscus

16 mei 2022

Nog eens twintig man in de kraag gevat bij onderzoek TVL-fraude

10 mei 2022

Onderzoek naar miljoenenfraude TVL met behulp van valse omzetgegevens

4 mei 2022

Banken mogen frauderende klanten niet standaard 8 jaar op fraudelijst zetten

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meest gelezen

  • Dga fiscaal advies- en administratiekantoor op de vingers getikt over bijtelling en gebruikelijk loon
  • Hoge Raad: geen rechtsherstel box 3 voor belastingplichtigen die te laat bezwaar maakten
  • BDO naar rechter om ex-werknemer 385 euro te laten terugbetalen
  • ‘Edelachtbare, ik betaalde mijn boekhouder in drugs’

Partnercarrousel

Wat zijn de highlights uit het nieuwe pensioenstelsel?
Kantoren laten kansen liggen bij automatisering interne processen
Visma Pinkweb logo
Digitaal ondertekenen met Visma | PinkWeb nu nog vollediger
Belastingaangifte 2021: doorvragen helpt (7 voorbeelden)
Exact logo
Exact lanceert Exact Globe+
Yuki logo 042021
Waarom de moderne accountant investeert in cloud-accounting
Asista Werkplekbeheer biedt Practical een veilige totaaloplossing
Integrated Accounting: controle en inzicht over alle processen
Waarom een accountancy-dashboard werkt voor kantoren met ambitie 
Slimme koppelingen voor een toekomstbestendig accountantskantoor
AFAS lanceert complete boekhoudoplossing voor ondernemers en accountantskantoren
Software succesvol maken voor jouw kantoor? Arjan geeft advies
3 randvoorwaarden voor een schaalbaar advieskantoor
Het verschil tussen payroll en salarisadministratie
Zwangerschap: hoe zit het met verlof en verzuim?
4 tips hoe je omgaat met veranderende software en applicaties
Personalia | Annemarie van der Pol wordt nieuwe COO bij SBR Nexus
Zo werk je als accountant goed samen met je klanten
Hoge werkdruk en gebrek aan ‘handjes’?
De digitale handtekening: wat moet je er als accountant over weten?
Fiscount en Markus Verbeek Praehep gaan opleidingsaanbod combineren
Qics NEN en ISO 27001 en NEN 7510 gecertificeerd
Van bv naar eenmanszaak; wat zijn de fiscale gevolgen?
‘Er is voor de MKB-accountant een wereld te winnen’
Rol van de accountant anno 2022
keurmerk ritregistratie
Geld besparen met BTW over privégebruik auto
Door dreigende nieuwe rechtspraak is vertrouwenspersoon in de accountancybranche verstandiger dan ooit 
Credion
Credion Den Haag breidt uit naar Delft-Westland
Leergang Herstructureringsdeskundige voor accountants wordt herhaald

Checkpoints van Fiscount en AV

Abonneer nieuwsbrief AV

Vacatures

Boekhouder – Accounting & Treasury (m/v/x) 20-24 uur, Amsterdam en hybride
Duits-Nederlandse Handelskamer
Beginnend Assistent-Accountant 
KRC Van Elderen
Manager accountancy samenstelpraktijk
acconavm
Fiscount zoekt accountants (AA/RA)
Fiscount
Senior Accountant / Teamleider Samenstelpraktijk, vestiging Barneveld
Visser & Visser
Senior Assistant Accountant RA – Alkmaar, Amsterdam, Hoofddorp, Utrecht, Rotterdam, Eindhoven en Heerlen
RSM
Fiscalist
Extendum
Zelfstandig assistent accountant samenstel
SNP Adviseurs
Relatiebeheerder / Accountant
KRC Van Elderen
Ervaren accountantsadviseurs (AA/RA)| HBO | 24 – 40 uur | Thuiswerken | Groot netwerk
Fiscount
Assistent accountant – samenstelpraktijk
Scab
Accountant (AA/RA)
SMK Accountants
Accountant, Amstelveen
Stolwijk Registeraccountants en Belastingadviseurs
Controleleider (32-40 uur per week in Alphen aan den Rijn of Ridderkerk)
Lansigt
Assistent Accountant, 32 – 40 uur Goes
acconavm
Relatiebeheerder zelfstandig (fulltime)
UNP accountants adviseurs
Administratief consulent (32-40 uur)
BROADSTREET
Ondernemende Belastingadviseur
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Senior Assistent Accountant RA
Share Impact Accountants
(Zelfstandig) assistent-accountant
van de Kamp & van Gelder
Fiscount zoekt een specialist sociale zekerheid
Fiscount
Controleleider
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Zelfstandig Assistent Accountant, Barendrecht
Visser & Visser
Manager Accountancy & Advies
Lentink De Jonge
Tax Manager
Crop
Fiscaal jurist
WEA Accountants & Adviseurs
(Junior) Assistent Accountant Controlepraktijk (Audit)
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Accountmanager Accountant AGRO
acconavm
Senior Assistent Accountant
Schuiteman
Accountant Internationaal
Visser & Visser
Partner & Externe Accountant
Coney
Accountant AA (24-40 uur per week in Alphen aan den Rijn of Gouda)
Lansigt
Adviseur MKB Accountancy
NBA
Accountant Internationaal
Visser & Visser
Ervaren fiscalist-estate planner
Fiscount
Fiscount Fiscalisten
Fiscount
Assistent Controlepraktijk (24-40 uur) – Alkmaar
De Hooge Waerder
Salarismedewerker Interim en Detachering
Rikst
Accountant AA (24-40 uur) – Beverwijk
De Hooge Waerder
Assistent Accountant (32-40 uur per week in Alphen aan den Rijn, Gouda of Ridderkerk)
Lansigt
Manager Assurance
CROP
Assistent accountant samenstelpraktijk
Van der Vlugt Accountants
Specialist sociale zekerheid
Fiscount
Ervaren assistent-accountant en afgestudeerde AA-er
WEA Accountants & Adviseurs
Assistent accountant
Rikst
Supervisor Compilation
CROP
Startend assistent accountant (fulltime)
UNP accountants adviseurs
Assistent Accountant, Oud-Beijerland
Visser & Visser
Product Marketing Specialist Accountancy
Visma
Gevorderd assistent accountant in Sliedrecht
Moore DRV
Klantmanager
Finance Plus
(Senior) marketeer
Fiscount
Assistent Accountant (24-40 uur) – Alkmaar/Heerhugowaard/Beverwijk
De Hooge Waerder
Senior Assistent Accountant Samenstel​praktijk
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Assistent accountant in Breda
Moore DRV
(Senior) controller / teamleider Rotterdam
Yaarwerk
Beginnend assistent-accountant samenstelafdeling
SMK Accountants
Jaarrekening Specialist, Dordrecht
Visser &Visser
Ervaren controleleider (fulltime)
UNP accountants adviseurs
Financial Controller
ENTRPNR
Staff Compilation
CROP
Medewerker Financiële administratie (m/v/x) 24-40 uur, Den Haag
Duits-Nederlandse Handelskamer
Controleleider  
Scab
Fiscalist
SNP Adviseurs
Compliance officer vaktechneut (24-32 uur in overleg)
UNP accountants adviseurs
Senior IT-Audit Professional
CROP
Professional – Loonadministrateur Onderwijs
Van Oers
Assistent accountant controlepraktijk
Scab
Relatiebeheerder Accountancy
Visma
Accountant relatiebeheerder in Rotterdam
Moore DRV
Assistent Accountant in audit & iAccountancy Praktijk
Coney
Gevorderde assistent accountancy MKB- Beek -Maastricht
acconavm
Relatiebeheerder
Scab
Professional – Loonadministrateur
Van Oers Accountancy & Advies
Senior Supervisor Assurance
CROP
Junior administratief medewerker Nieuwegein, 32-40 uur
van helder
Opdrachtleider met belangstelling om ook ITGC thema op te pakken
Coney
Assistent accountant Controlepraktijk
Van der Vlugt Accountants
Gevorderd Assistent Audit (32-40 uur per week in Alphen aan den Rijn, Gouda of Ridderkerk) 
Lansigt
Manager bij Coney Accountancy & Analytics (min 32 uur)
Coney
Supervisor Assurance
CROP
Controleleider
SNP Adviseurs
Senior Assistent Accountant Controlepraktijk
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Assistent-Accountant (gevorderd)
KRC Van Elderen
(Junior) Assistent Accountant Samenstelpraktijk
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Ervaren allround fiscalisten in Noord-West en Oost-Nederland
Fiscount
Controleleider in Terneuzen
DRV
Ervaren accountmanager
Fiscount
Professional – Medewerker accountancy
Van Oers
Ervaren agro-fiscalist | HBO | WO | 24 – 40 uur | Thuiswerken | Groot netwerk
Werken als Salarismedewerker Interim en Detachering
Rikst
Assistent-Accountant (gevorderd) / aankomend adviseur MKB
KRC Van Elderen
Supervisor Assurance
CROP
IT auditor Alphen aan den rijn
Lansigt
Fiscaal medewerker accountantspraktijk
Van der Vlugt Accountants
Relatiebeheerder BonsenReuling Doetinchem
BonsenReuling
Accountant manager samenstel in Middelburg
Moore DRV
Supervisor Compilation
CROP
Assistent Accountant
Schuiteman

Accountancy Vanmorgen (AV) is het platform voor accountants en iedereen die geïnteresseerd is in nieuws, trends, ontwikkelingen, achtergronden en wetenswaardigheden in en rond accountancy en ondernemerschap.

Accountancy Vanmorgen is een uitgave van MOCuitgevers.

 

Categorie

  • Nieuws
  • Blog
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
  • AV-events

Info

  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Shop
  • Algemene voorwaarden MOCuitgevers
  • Annuleringsvoorwaarden
  • Privacybeleid
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
Cookies
Om u beter van dienst te kunnen zijn, maakt Accountancy Vanmorgen gebruik van cookies. Klik op instellingen om de cookie instellingen te wijzigen.
  • Ik ga akkoord
  • Instellingen
  • Functionele cookies zijn noodzakelijk voor de werking van deze website.
  • We gebruiken Google Analytics, netjes geanonimiseerd.
  • We gebruiken de marketing cookies om gepersonaliseerde advertenties te tonen.
  • Annuleren
  • Ik ga akkoord

Instellingen