‘De coronatijd brengt veel creativiteit bij mij los’

Hoe gaan accountants en belastingadviseurs om met de coronacrisis? Welke klanten hebben het moeilijk en wat kun je voor ze betekenen? Barbara Rijskamp heeft sinds 2012 haar eigen belastingadviespraktijk Helder in Belastingen in Alphen aan den Rijn, waarmee ze ook administratie- en accountantskantoren fiscale ondersteuning biedt. Verder heeft de specialist zelfstandigenaftrek veel ZZP’ers en DGA’s als klant, die ze bedient met advies en aangiften.

Hoe zag de afgelopen tijd er voor jou uit, is je werk door Corona heel anders geworden?
‘Ik ben niet heel veel met coronavraagstukken bezig, mijn klanten zijn aardig zelfredzaam omdat ze zelf vaak HBO+ zijn opgeleid. Ze vragen me wel naar de details, dus dan kan ik nog wel informatie nasturen. Dat doe ik ook, maar het is niet noodzakelijk dat ik formulieren invul voor de klant. De meesten worden gelukkig niet direct getroffen door de coronacrisis: ze behouden hun werk en zijn gezond. Maar ik heb ook een klant werkzaam in de zorg. Zij geeft therapie bij cliënten thuis. Dan kun je wel op afstand zitten, maar voel je je daar veilig bij? En er worden opdrachten opgezegd. Voor iedereen heeft het wel impact, ook voor mij. Ik merk dat het videobellen en alle cursussen die online zijn gegaan voor mij het meeste impact hebben. Als belastingadviseur volg ik 1 of 2 cursussen per maand om bij te blijven. Fiscaal cursusonderwijs kan natuurlijk ook heel gemakkelijk online, maar toch is het wennen. En er zijn wel wat adviesopdrachten uitgesteld, maar corona heeft me ook wel weer geïnspireerd om nieuwe zaken te ontwikkelen. Zo wil ik bijvoorbeeld meer met het levenstestament gaan doen, waar ik eerder al eens bij Accountancy Vanmorgen over heb geschreven. Het is goed om na te denken over wat er met je bedrijf moet gebeuren als je er niet meer bent. Ik ben daar nu blogs over aan het schrijven en ik wil nog vlogs maken en in de zomer beginnen met een webinar en misschien een vervolgtraining.’

En je werkt thuis?
‘Ik heb drie dagen thuisgewerkt toen het allemaal net werd afgekondigd, maar toen begon ik het kantoor toch een beetje te missen. Waar ik werk zijn 12 bedrijfsunits, ik denk dat de helft ongeveer doorwerkt. Maar ik werk hier op kantoor in mijn eentje. Ik heb een collega waar ik mee samenwerk, een boekhouder, maar die heeft er wel voor gekozen om thuis te werken. Dus ik zit hier alleen.’

‘Bellen werkt vaak het beste’

Voor de meeste van jouw klanten zijn de gevolgen van de coronacrisis dus beperkt. Word je benaderd door klanten die er wel last van hebben?
‘Ik merk dat ik zelf moet bellen, dus dat doe ik ook. Op het belastingdienstforum heeft gestaan dat de Belastingdienst zelf ook een actie was gestart richting administratiekantoren en becons om te bellen en die werd ontzettend positief ontvangen. In mijn nieuwsbrief van eind maart had ik aangekondigd om online een vaktechnisch overleg te houden. De nieuwsbrief is door zo’n 500 mensen gelezen, maar niemand reageerde. Toen ben ik gaan bellen en had ik zo 5 of 6 administratiekantoren in mijn videocall. Dus bellen werkt wel vaak het beste, dat is toch de directe lijn en dan hoor je ook wat meer over wat er speelt. Dat online overleg heb ik over de NOW gehouden. Daar heb ik zelf ook twee trainingen over gevolgd en ik wilde die kennis doorgeven aan de administratiekantoren, want er zitten toch wel wat rare haken en ogen aan die regeling. Daar heb ik ze op gewezen. Maar andere klanten vragen me er niet echt naar. Klanten weten wel dat er uitstel van betaling aangevraagd kan worden. Maar uitstel is geen afstel, dus ik adviseer wel altijd om te betalen als je dat kan. Een aantal klanten met soms langlopende opdrachten had daar ook geld voor gereserveerd, dus die gaan gewoon betalen. Ik praat er wel over met klanten, ook over de NOW. Het blijft natuurlijk een inschatting wat je omzet is de komende periode, dat is niet altijd gemakkelijk. Ik ben ook wel bang dat sommige bedrijven misbruik gaan maken van de situatie. Niet de eenpitters, die kunnen dat veel moeilijker. Maar bij de NOW kan het echt om heel grote bedragen gaan. En dan denk ik niet zozeer aan de allergrootste bedrijven die toch wel overeind worden gehouden, maar meer aan bijvoorbeeld horecaondernemers die allerlei subsidies misschien op den duur niet terug kunnen betalen. Dat kan met honderdduizenden euro’s tegelijk gaan, loonkosten zijn vaak toch de grootste kostenpost binnen een bedrijf.’

‘Eigenlijk zou de belasting op de achterkant van een bierviltje uit te rekenen moeten zijn, maar dat is al sinds 2001 zeker niet meer het geval.’

Wat vind je van de steunregelingen die tot nu toe zijn opgetuigd?
‘Ik zou liever zien dat niet de bedrijven worden gestimuleerd met geld, maar dat het aan mensen persoonlijk wordt toegekend. De Nederlandsche Bank heeft geopperd om zelf bankrekeningen te openen. Als iedere Nederlander de mogelijkheid krijgt om bij DNB een rekening te openen en daar een vast bedrag, van bijvoorbeeld 4000 euro, op gestort kreeg ben je klaar. Dat zou mij logischer lijken. We hebben natuurlijk de problemen met de  kinderopvangtoeslagaffaire gehad. Dat soort problemen worden ook veroorzaakt doordat veel regelingen ontzettend ingewikkeld zijn en – dat is het grootste nadeel – ze zijn inkomensafhankelijk geworden. Mensen snappen niet hoe het inkomen in elkaar zit en zelfs voor mij als fiscalist valt het aan anderen niet altijd uit te leggen. Eigenlijk zou de belasting op de achterkant van een bierviltje uit te rekenen moeten zijn, maar dat is al sinds 2001 zeker niet meer het geval. Het nadeel van al die inkomensafhankelijke regelingen is – en dat zie je heel goed met de toeslagen – dat er een hele grote bureaucratie omheen ontstaat. Allemaal ambtenaren die dat moeten controleren, nu zat zelfs de FIOD er op. Dus ik denk: waarom stel je niet gewoon criteria op die onafhankelijk zijn van het inkomen? Uiteindelijk kom je dan uit op een soort basisinkomen. Vanuit de overheid bezien denk ik dat dat een beter idee is dan nu subsidie te geven aan bedrijven in de hoop dat ze mensen in loondienst houden. Ik denk dat een bedrag voor iedereen veel mooier is. Dan komt het bij de mensen zelf terecht en is misbruik niet mogelijk, want iedereen krijgt het zonder voorwaarden. Net zoals de AOW nu een basisinkomen voor ouderen is. Voor de financiering van een basisinkomen zijn wel hoge belastingen noodzakelijk, daar ben ik mij van bewust. Maar als het belastingstelsel eenvoudiger wordt gemaakt, dan komt er ook meer begrip en zullen mensen bereid zijn hieraan bij te dragen. Maar ik ben ook een realist: ik zie niet snel gebeuren dat het veel eenvoudiger wordt en dat het basisinkomen wordt ingevoerd. Helderheid geven in belastingzaken is voor mij de kern. Daar maak ik me sterk voor, ook in coronatijd.’

MH