Om de binnenlandse vraag naar duurzaam geproduceerd voedsel te stimuleren kan worden gedacht aan subsidies voor boeren die duurzaam produceren en aan een btw-verlaging om duurzaam geproduceerde producten goedkoper te maken voor de consument. Dat schrijft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in een brief aan de minister van LNV. Door meer samenwerking tussen duurzaamheidskeurmerken op Europees niveau kan de betalingsbereidheid van consumenten in het buitenland bovendien toenemen, denkt de toezichthouder.
De ACM heeft op verzoek van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) onderzoek gedaan naar de prijsvorming in de voedselketen voor reguliere en duurzame producten en obstakels voor verduurzaming. Daaruit blijkt dat de grootste belemmering voor verdere verduurzaming van de landbouw de hogere prijs van duurzame producten is, waarvoor veel consumenten op dit moment niet bereid zijn te betalen als er een goedkoper regulier geproduceerd alternatief is. Dit belemmert verdere verduurzaming van de landbouw omdat de productiekosten van bijvoorbeeld biologische producten hoger liggen dan van reguliere producten. Wat ook meespeelt voor een verdere omschakeling is dat de Nederlandse landbouw voor het grootste deel afhankelijk is van de export. Daarom zou niet alleen in Nederland maar ook in het buitenland de betalingsbereidheid van consumenten moeten toenemen om de huidige reguliere productie in Nederland om te kunnen schakelen naar duurzaam.
Hogere kosten
De resultaten van de Agro-Nutri Monitor 2021 bevestigen de resultaten uit de eerste monitor dat de hogere kosten van biologische productie voor de meeste producten worden vergoed door de meerprijs die producenten ontvangen. Martijn Snoep, voorzitter van de ACM: ‘In de monitor is gekeken naar de kosten die boeren moeten maken om over te schakelen naar het produceren van biologische producten. De meerkosten die boeren daarbij maken verdienen zij nu nog terug doordat een groep consumenten bereid is om een hogere prijs te betalen voor deze producten. Maar als het aanbod van biologisch geproduceerde producten toeneemt, moeten meer consumenten bereid zijn een hogere prijs te betalen. En dat is op dit moment de grootste belemmering.’
‘Productiebeperkende maatregelen nodig’
De ACM denkt echter dat het niet aannemelijk is dat alleen vraagstimulerende maatregelen als een btw-verlaging genoeg zullen zijn. Waarschijnlijk zijn ook productiebeperkende maatregelen nodig. Voorbeelden daarvan zijn afspraken tussen boeren en binnen productieketens om aan hogere duurzaamheidsnormen te voldoen, verhoging van wettelijke minimumduurzaamheidseisen binnen de Europese Unie of in Nederland, vrijwillige uitkoop van boeren die regulier produceren en niet kunnen omschakelen of, in het uiterste geval, onteigening van boeren. In de praktijk zal het gaan om een combinatie van maatregelen die vallen binnen deze oplossingsrichtingen. Veel van deze maatregelen hebben ingrijpende gevolgen voor de sector en kunnen alleen worden gerealiseerd als de overheid en de markt samen naar oplossingen zoeken, schat de toezichthouder in.
Bron: ACM
Geef een reactie