Hoewel de CSRD momenteel nog niet van toepassing is op kleine en middelgrote ondernemingen, is het onvermijdelijk dat dit in de toekomst wel het geval gaat zijn. Mijn advies: start nu met je verslaglegging. Maar hoe begin je precies? Ik deel graag enkele waardevolle tips om jouw duurzaamheidsrapportage succesvol te initiëren.
In mijn recente blog – ‘Onderschat de Impact van de CSRD niet’ – heb ik uitgebreid gesproken over de essentie van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Kort gezegd, een doordacht duurzaamheidsbeleid is onmisbaar voor iedere ondernemer. Evenals het vastleggen van de initiatieven op dit gebied. De CSRD is een Europese wet en een direct resultaat van de EU Green Deal. Haar essentie is het dwingen van bedrijven tot volledige transparantie omtrent de genomen maatregelen ter bevordering van duurzaamheid en bij te dragen aan de doelen van de EU Green Deal. Dit wordt geïntegreerd als een vast onderdeel in het jaarverslag, onderworpen aan beoordeling door een accountant. Hoewel de wet vanaf boekjaar 2024 van kracht is voor grote beursgenoteerde ondernemingen en vanaf 2025 voor alle grote ondernemingen1, is het uiteindelijk van toepassing op elke ondernemer.
De rapportage gaat verder dan slechts de impact van de onderneming zelf; het omvat de gehele keten, vaak met inbegrip van middelgrote en kleine ondernemingen. Grote ketenpartners zullen binnenkort duurzaamheidsinformatie opvragen bij hun kleinere leveranciers of afnemers, die wettelijk verplicht zullen zijn hieraan te voldoen. Maar dat is niet het enige – ook financiële instellingen zoals banken en verzekeringsmaatschappijen leggen steeds stringentere eisen op aan het duurzaamheidsbeleid van ondernemingen die financiering of verzekering zoeken. Deze ontwikkelingen zijn het gevolg van andere wet- en regelgeving voortkomend uit de EU Green Deal, waardoor vrijwel alle ondernemingen in Nederland en de rest van de EU te maken krijgen met (een vorm van) verplichte duurzaamheidsverslaggeving.
Waarom CSRD de hele onderneming aangaat
Het cruciale belang van een doeltreffende rapportage behoeft geen betoog. Zelfs als het voldoen aan de CSRD niet direct aan de orde is, is het raadzaam hiermee aan de slag te gaan. Maar hoe pak je dit aan? In mijn vorige blog heb ik al een leidraad gegeven in de vorm van een stappenplan. Daarnaast zijn er andere essentiële overwegingen die je niet over het hoofd moet zien. Wellicht de belangrijkste hiervan is dat duurzaamheid de gehele onderneming aangaat.
Het mag niet beperkt blijven tot een eenzijdige inspanning van een specifieke afdeling. Het is een misvatting te denken dat marketing of finance dit ‘er wel even bij kan doen’. Om deze denkfout te voorkomen, is het raadzaam een intern, multidisciplinair team te vormen dat zich, gebaseerd op een door het bestuur vastgestelde strategie, bezighoudt met de rapportage.
Zoek samenwerking en bundel krachten
Daarnaast is het verstandig samenwerking te zoeken in brancheverenigingen. Hierdoor voorkom je dat je als ondernemer het wiel opnieuw moet uitvinden terwijl er al bestaande oplossingen zijn. Een andere slimme zet is om aan te sluiten bij zogenaamde IMVO-sectorconvenanten. Deze convenanten zijn breed opgezette afspraken voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO). Hierbinnen bundelen bedrijven, brancheorganisaties, overheden, vakbonden en maatschappelijke organisaties hun krachten op het gebied van mensenrechten, werkomstandigheden en milieu.
Welke thema’s komen aan bod?
De CSRD legt een substantiële eis op aan ondernemingen. Namelijk de verplichting tot transparantie over een uitgebreid scala aan onderwerpen, verdeeld over de kernthema’s milieu, sociaal, en bestuur (ESG: Environmental, Social, Governance). Deze kernthema’s zijn verder onderverdeeld in subthema’s, wat resulteert in meer dan 100 onderwerpen. Belangrijk om je te realiseren is dat niet elk onderwerp uitgebreid in het verslag hoeft te worden behandeld. Alleen de zogenaamde materiële thema’s komen aan bod. Een solide duurzaamheidsverslag stoelt op een zorgvuldige selectie van deze materiële thema’s. Hoewel de exacte voorschriften voor deze selectie niet tot in detail zijn vastgelegd, vormt een actieve dialoog met relevante stakeholders een verplicht onderdeel van dit proces.
Laat je leiden door inspiratie
Voor grote ondernemingen1 die vanaf 2025 moeten voldoen aan de CSRD, bieden beursgenoteerde branchegenoten een bron van inspiratie. Zij hebben immers al jarenlang duurzaamheidsverslagen gepubliceerd (gebaseerd op de voorganger van de CSRD), waardoor hun jaarverslagen over 2022 (en binnenkort 2023) vaak inzicht bieden in de relevante thema’s. Deze branchegenoten hebben tevens ervaring opgedaan met stakeholderdialogen en het interpreteren van de resultaten.
Voor mkb-ondernemingen die vrijwillig een duurzaamheidsverslag willen opstellen of zich voorbereiden op vragen van grote ketenpartners, zijn er zogenaamde mkb-standaarden in ontwikkeling; de eerste concepten zijn al beschikbaar.
Vraag gerust om hulp
Tot slot: aarzel niet om hulp in te schakelen. Of het nu bij collega’s is, bij gespecialiseerde professionals, of bijvoorbeeld bij ons. Met onze expertise kunnen we niet alleen onze klanten bijstaan bij het opzetten van duurzaamheidsrapportages, maar ook helpen bij het formuleren van doelen en het bepalen van de strategie. In dit geval kijken we samen hoe duurzaamheid verankerd is in de onderneming. We bieden ondersteuning bij het identificeren van relevante stakeholders, de materiële thema’s en de daarmee gepaard gaande kansen en risico’s.
1. Een onderneming is groot als op twee opeenvolgende balansdata ten minste wordt voldaan aan twee van de volgende drie criteria: Waarde van de activa > € 25 miljoen | Omzet > € 50 miljoen | Meer dan 250 FTE.
Geschreven door Edwin Vogel. Edwin is accountant, adviseur en verslaggevingsspecialist en werkzaam voor grote en middelgrote ondernemingen.
Geef een reactie