Complexiteit, bemensing, projectgovernance, kwaliteitsbewaking en melden signalen. Deze oorzaken hebben in samenloop geleid tot de geconstateerde tekortkomingen in de toetsingen door de AFM van de herbeoordelingen van rentederivaten door banken.
Dat is de conclusie van onderzoeksbureau Alvarez & Marsal naar de interne oorzaken van de tekortkomingen bij het toezicht van de AFM op banken, voor zover het rentederivatendienstverlening aan het niet-professionele MKB betreft.
Rentederivatendossier
In 2014 heeft de AFM op basis van onderzoek naar de rentederivatendienstverlening bij niet-professionele MKB-ondernemingen de banken aanbevelingen gedaan om tot betere rentederivatendienstverlening te komen. Banken gaven aan op redelijke termijn hun dienstverlening met betrekking tot in het verleden afgesloten rentederivaten opnieuw te beoordelen aan de hand van de bestaande wettelijke normen. De AFM zag erop toe dat de juiste aspecten in deze herbeoordeling werden meegenomen en dat prioriteit werd gegeven aan situaties die een groter risico voor de MKB-onderneming opleveren.
Herbeoordeling bevat onjuistheden en onvolledigheden
Op basis van de interne analyse van de AFM is vastgesteld dat de herbeoordeling van rentederivaten door de banken onjuistheden en onvolledigheden bevatten. Tevens bleek dat onvoldoende vanuit het klantbelang is geredeneerd. In de herbeoordeling door de banken, evenals in de toetsing daarop door de AFM, is het wettelijk kader onvoldoende toegepast. Uit een interne analyse bleek ook dat de AFM onvoldoende streng en consistent is geweest bij het toetsen van de herbeoordelingen door banken om de kwaliteit van de herbeoordeling te beoordelen (hierna ‘de tekortkomingen’). Hierdoor lopen klanten het risico dat ze niet de eventueel daarbij behorende compensatie zouden ontvangen.
Samenloop van oorzaken
De raad van toezicht van de AFM heeft Alvarez & Marsal geselecteerd om een extern onderzoek te doen naar de oorzaken van de tekortkomingen in de toetsingen door de AFM. Uit het onderzoek blijkt dat een samenloop van een aantal oorzaken leidde tot de tekortkomingen. De samenloop van oorzaken is echter niet onderkend, waardoor er geen maatregelen genomen zijn om de effecten van de samenloop afdoende te mitigeren, aldus het onderzoeksbureau.
Zo zijn medewerkers in het project meer op beschikbaarheid dan op geschiktheid toegewezen. Ook werd er niet goed gemonitord op de complexiteit van het project in samenloop met de bemensing, de projectgovernance en het toepassen van de AFM-normen. Daarnaast bestond tijdens het project binnen de AFM geen AFM-brede projectmethodiek die bij projecten waarborgt dat de aansturing, beheersing, verantwoording en toezicht voor betrokken partijen en medewerkers eenduidig is. Tevens was het toepassen van kwaliteitsnormen in dit project niet vanzelfsprekend. Tot slot werden interne signalen vanuit het project binnen de organisatie onvoldoende opgepakt. Deels is dit veroorzaakt doordat signalen op verschillende plaatsen zijn geuit, waardoor de ernst van signalen diffuus is geworden. Dit is versterkt door de onduidelijkheid in de projectgovernance. Verder heeft een aantal medewerkers aangegeven terughoudend te zijn geweest in het melden van signalen.
AFM erkent uitkomsten
De AFM erkent de uitkomsten van het rapport van Alvarez & Marsal. De toezichthouder betreurt dat zij haar toetsingsrol niet effectief genoeg heeft uitgeoefend. Op basis van de leerpunten uit het onderzoek voert de AFM verbeteringen door. Deze sluiten aan bij de veranderingen die al zijn ingezet in het kader van de strategie van de AFM die is gericht op het versterken en vernieuwen van het toezicht.
Paul Rosenmöller, voorzitter raad van toezicht AFM: ‘Het rapport van onderzoeksbureau A&M is een duidelijk rapport dat ons inzicht biedt in de oorzaken van de tekortkomingen. Deze tekortkomingen zijn het ieder voor zich waard om in de toekomst te voorkomen. We zijn er van overtuigd dat het bestuur van de AFM hiervoor de juiste stappen neemt om zo het toezicht verder te versterken en verbeteren. De raad van toezicht steunt het bestuur van de AFM hier dan ook in.’
Geef een antwoord