‘Accountants zijn angsthazen’ kopte het FD en een rij prominente CEO’s en CFO’s liet weten dat ze de accountant in zijn adviserende rol zo miste. En volgens de heren is het best mogelijk om een strenge accountant aan tafel te hebben, die ook nog adviseert. Gelijk waren er op social media enkele accountants en accountantskantoren actief, die toch vooral aangaven dat het anders was. Kijk, dat zijn de echte stoere broeders onder ons. En ik denk dat ze binnenkort maar eens een briefje moeten sturen naar de geïnterviewden om hun diensten aan te bieden. Of we nodigen ze uit voor een nieuw tv-format met de naam Stoere Accountants en dan mogen ze voor de ogen van de camera hun adviezen uitbrengen aan de geïnterviewden. Dat wordt vermakelijke televisie, denk ik.
Nee, een echt serieuze stoere reactie bleef uit en we zijn dus misschien wel een beetje angsthazen. Wat die stoere reactie dan zou moeten zijn? Nou, gewoon dat we inderdaad door de vele regelgeving en het toezicht van de AFM heel erg bang zijn geworden. Als blauwe accountants springen we al niet zo snel uit de band en met de stortvloed aan regelgeving die de laatste jaren over ons heen is gekomen, zijn we gewoon in de kramp geschoten. Dat is toch gewoon waar? Of vertelt u tijdens lunches en borrels van accountantsfeestjes niet de waarheid? En laten we eerlijk zijn: daarom vindt u het beroep de laatste jaren toch gewoon minder leuk? Terecht wordt in het FD-artikel de vraag gesteld of er überhaupt nog mensen zijn die voor dit beroep willen kiezen. Tel daar de grote uitstroom uit het beroep bij op en we stevenen op een serieus probleem af; de angsthaas sterft uit.
De criticasters zullen zeggen: ‘Maar jullie hebben het er zelf naar gemaakt!’, wederom wijzend naar de grote accountantsfraudes uit de afgelopen decennia. En ja, daar ben ik het ook mee eens, want het beroep was op een aantal plekken uit het lood geslagen. De vraag is of we nu niet naar de andere kant aan het doorslaan zijn? Meer regelgeving en verdere juridificering is volgens mij niet het antwoord. Wat dan wel? Nieuwe controletechnieken en -strategieën. Het gereedschap van de accountant van vandaag is onverantwoord verouderd. Ik schrik ervan dat in het nieuwe curriculum van de accountantsopleiding het aantal studiepunten voor ICT is afgenomen. Ja, u leest het goed: afgenomen, geheel in strijd met alle commissies die zich daarover gebogen hebben. Met nieuw en modern gereedschap kan een accountant beter zijn werk doen en hoeft hij niet meer bang te zijn. Een mooi voorbeeld is Coney, die afgelopen week een nieuwe gegevensgerichte controlemethodiek 3.0 lanceerde, gebaseerd op process mining en data-analyse.
Kortom, als we niet als angsthazen afgeschilderd willen worden, is het nu tijd om op te staan. Ik heb zeer veel lof voor PwC en EY die het boetebesluit van de AFM gaan aanvechten. Dus roep nu niet ‘Dit is op mij niet van toepassing!’, want dan ben je geen angsthaas maar een schijtlijster (sorry voor het gebruik van deze term). We moeten niet alleen duidelijk maken waarvoor we staan als beroep, maar ook aangeven dat de regelgevende maat nu wel vol is. Tegen de NBA en andere organisaties in de accountancy zeg ik: stop met het achterhoedegevecht over de governance, formuleer een krachtig antwoord op deze roep uit het bedrijfsleven; dáár hebben we op dit ogenblik behoefte aan. En voor de politiek? Wat wilt u nou: een solide vertrouwensman voor het maatschappelijk verkeer of een angsthaas die zich aan de letter van de regels houdt?
Fou-Khan Tsang, deze blog is geschreven op persoonlijke titel.
Naar mijn mening mist deze bijdrage, maar ook het artikel in het FD, de essentie. Het artikel gaat over het feit dat de CEO’s en CFO’s de adviserende rol van de accountant zo missen. Daarbij doelen ze dan op de controlerende accountant in hun organisatie. Maar dat is toch net iets waar we met zijn allen (in ieder geval de wetgever) naar toe hebben gewerkt als gevolg van alle schandalen? Scheiding tussen de controlerende en de adviserende rol van de accountant. Dus volgens mij moeten ze voor advies bij een andere accountant dan hun controlerend accountant aankloppen. Iemand als Jos Nijhuis, één van de geïnterviewden en zelf RA, zou dat toch ook moeten weten? Dus niets “angsthazerij” maar “ken uw taak”.
@ Mark, helder verhaal. Functiescheiding is noodzaak. Vóór en dóór accountants. Voor het bedrijfsleven (inkomensverwervende huishoudingen) betekent dat ineens dubbele kosten. Hoho, dat kan zo maar niet. Voor de inkomensverterende huishoudingen maakt het niet uit, die verhogen de tarieven, of geven gewoon teveel uit.
Merk op dat eenzelfde tendens ook zichtbaar is in de relatie accountant/AFM. Het AFM controleert en beboet zelfs maar adviseert (formeel) niet. De accountant, als controledeskundige van huis uit, wordt gecontroleerd en voelt zich hoogst ongemakkelijk omdat hij/zij ineens niet meer begrijpt hoe hij/zij moet controleren. Althans in de ogen van de AFM. Wordt het weer tijd om je als schoenmaker maar bij je leest te houden? Niemand kan twee heren dienen, vindt nu ook de Accountantskamer (vandaag gepubliceerd AV ),
trek die lijn maar rustig door en wil je accountant zijn dan controleer je. Geen adviezen en geen belastingaangiften of administratievoering. Het netjes uitvoeren van een samenstelopdracht (voor een rechtspersoon) is daarmede dan wel huzarenstukje geworden. Dat hebben we de afgelopen maanden kunnen proeven in de veelheid van meningen en standpunten die de wereld ingestuurd werden. Als negatief zal ervaren worden dat ineens het aantal accountantskantoren flink krimpt (voor de onstuimige groei, zie ook vandaag AV)
en het aantal administratiekantoren net zo flink nog verder stijgt. Het opgeven van de titel doet pijn, toegegeven: soms veel pijn, maar uiteindelijk zal het leveren van goed werk het toch gaan winnen.
Tja Mark, volgens mij is dat toch het probleem. De opvatting “ken uw taak” wordt op de werkvloer gewoon als “angsthazerij” opgevat (of ook wel “risico-mijdend gedrag”). Wanneer de klant vraagt “wat denk je” en je antwoordt “daar heb ik geen mening over, ik controleer alleen maar”, dan zullen er vast ondernemers zijn die daar genoegen mee nemen, maar de meeste ondernemers snappen daar geen fluit van.
Vanuit je kerntaak adviseren over kansen en risico’s daar worden ondernemers blij van. En volgens mij zijn er genoeg accountants en kantoren die dat prima kunnen en doen.
Een uiting van angst binnen een organisatie is bijna altijd regelgeving. Want we denken dat we met extra regelgeving controle kunnen houden. Daarnaast is opgelegde regelgeving vaak een uiting van wantrouwen. En waar wantrouwen binnen een organisatie gevoed wordt zal dit ook een wantrouwen richting ondernemers hebben. Hierdoor zal het vertrouwen in accountants bij ondernemers afnemen. En dat is precies wat de ondernemers in dit artikel aanvoelen en benoemen. En dat is niet alleen in de controlepraktijk. Ik spreek ondernemers in de samenstelpraktijk die eigenlijk hetzelfde zeggen. Toegenomen formaliteit schaadt het onderling vertrouwen. Of we met meer regelgeving het vertrouwen in de maatschappij terugwinnen is dan ook nog maar de vraag, ik denk van niet. Vertrouwen winnen doe je door minder regelgeving, te werken aan (zelf)vertrouwen en verantwoordelijkheid te nemen voor het goed uitoefenen van je vak.
Genoemde angsthazen zijn zoveel tijd kwijt met alle ‘mitsen’ en ‘maren’ en het voor het oog dichttimmeren van alle dossiers dat ze haast helemaal niet toekomen aan de ondernemer en zijn onderneming. Het is een obsessie geworden. Dit is een zeer goed artikel van de heer Tsang, voor de bühne welteverstaan, in zijn Alfa-achtertuin stikt het namelijk van de hazen en de lijsters. En die zullen vast allemaal niet zelf zo geworden zijn…..