De afgelopen jaren is er veel aandacht geschonken aan verbeterde toegang tot MKB-krediet. Voor het terugbetalen van krediet is er aanmerkelijk minder belangstelling. Dat is opmerkelijk, want het rendement van financiers, investeerders en beleggers staat of valt tenslotte met terugbetalingen plus rente!
Wanbetalingen zijn te voorkomen wanneer kredietrisico’s tijdens de looptijd efficiënt worden gemonitord en de ondernemer ook zelf proactief input levert. Met nieuwe FinTech-oplossingen is eerder en adequaat bijsturen mogelijk. Accountants, banken, financiers en intermediairs mogen dit in het belang van ondernemers en al hun stakeholders niet negeren.
Periodieke reviews
Tot enkele jaren vóór het uitbreken van de kredietcrisis ondergingen kredietnemers bij banken periodiek reviews. Dat werd maandelijks of per kwartaal persoonlijk gedaan, vaak op basis van het rekening- of kredietgebruik in relatie tot debiteuren-, crediteuren- en/of voorraadlijsten. Daarnaast voerden banken aan de hand van jaarcijfers zogenoemde ‘kredietrevisies’ uit. Ondernemers, groot én klein, hadden regelmatiger contact met hun relatiebeheerders. Die kenden hun klanten persoonlijk en stelden jaarlijks voortgangsrapportages en riskratings op. Toen in de gouden jaren vreselijk veel geld verdiend werd, besloten banken zowel die periodieke reviews als de kredietrevisies tot een minimum te beperken. In de belangrijke kleinzakelijke MKB-markt werden deze in veel gevallen zelfs grotendeels afgeschaft. Men ging volledig af op statistieken en systeemsignalen, zoals overschrijding van kredietlimieten of te late betaling van rente en aflossing. Tegelijkertijd werd het relatiebeheer grotendeels wegbezuinigd. Het uiteindelijke gevolg hiervan is dat talloze MKB’ers (onnodig) in financiële moeilijkheden raakten en met bijzonder beheer of erger werden geconfronteerd. Voormalig Rabobank-directievoorzitter Herman Wijffels sprak daar recent nog zijn zorg over uit. Hij stelde dat ‘sociale intelligentie (lees: subjectieve waarnemingen) bóven systeemintelligentie gaat’. Ik deel zijn mening volledig. Door de afstand tussen financier en klant te vergroten, hebben banken zelf schade geleden. Maar ze hebben ook veel schade berokkend.
Vroegtijdiger risicosignalering
Persoonlijk risicomanagement – of zo u wilt krediet- of relatiebeheer – is domweg een essentieel onderdeel in elk kredietproces. Puur omwille van kosten krijgt dit in de kleinzakelijke markt niet meer de noodzakelijke aandacht. Maar let op, dit gebeurt dus óók bij nieuwe aanbieders. Bij crowdfunding en flitskrediet bestaat risicomonitoring na de verstrekking van financieringen vrijwel niet. Financiële problemen worden daarom – precies zoals bij banken – pas opgemerkt bij de eerste wanbetaling. Wat de praktijk ons echter leert, is dat wanbetaling zich meestal niet beperkt tot één schuldeiser. Als de situatie escaleert, komt een probleem zelden alleen. Alle MKB-stakeholders moeten daarom beseffen dat het inschakelen van incassobureaus hier niet het antwoord is. Gestructureerd risicosignalen oppakken om – als er nog vrije cashflow is – succesvol recovery te kunnen bewerkstelligen, is dat wel. De AFM introduceert dit jaar naar verwachting ook strengere regels om private investeerders via crowdfundingplatforms beter te beschermen. Ook in dat verband is het belangrijk om vast te stellen dat defaults alleen door vroegtijdiger risicosignalering kunnen worden voorkomen.
Maatschappelijk verantwoord MKB-financieren
Ondernemers met (te) weinig inzicht in hun eigen bedrijfsvoering, krijgen onvermijdelijk financiële problemen wanneer ze risico’s te laat zien of verkeerd inschatten. Innovatieve nieuwkomers, zoals bijvoorbeeld CompanyWatch, springen nu in het gat dat financiers laten vallen. Door financiële administraties kostenefficiënt 24/7 online te monitoren, is het mogelijk om kredietnemers én financiers te waarschuwen voor risico’s, voordat die tot betalingsproblemen leiden. Dit biedt ondernemers meer tijd en gelegenheid om zelf – of samen met hun adviseur – orde op zaken te stellen. Díe kant moet het op, in het algemeen belang van maatschappelijk verantwoord MKB-financieren.
Michiel Werkman is onafhankelijk MKB-adviseur voor financieringskwesties via Insparco
Geef een antwoord