Volgens onderzoek van Netspar biedt een meer flexibele invulling van de pensioenuitkering voordelen. “Mensen die beperkt zijn in hun financiële keuzemogelijkheden profiteren het meest van regelingen die helpen het pensioeninkomen beter op de persoonlijke leefsituatie af te stemmen.” Er zijn ook nadelen, zoals verkeerde keuzes door bijvoorbeeld te veel pensioen in de beginfase op te nemen. Maar die wegen volgens de onderzoekers niet op tegen de voordelen.
Internationaal gezien neemt Nederland een uitzonderingspositie in: in de meeste andere landen kunnen deelnemers kiezen voor een gehele of gedeeltelijke uitkering ineens. Bij de pensioendeelnemers van ABP en PGGM blijkt wel een grote groep oren te hebben naar het opnemen van een bedrag ineens bij pensionering. Dat zou dan vooral gebruikt worden om de hypotheek mee af te lossen. In Australië en het Verenigd Koninkrijk, waar opname ineens al mogelijk is, blijkt die zogeheten lumpsum voor het grootste gedeelte te worden aangewend voor het aflossen van schulden of extra sparen.
Betere match, maar verkeerd gebruik
Netspar onderzocht de mogelijke effecten van diverse vormen van flexibilisering van het pensioen. “Twee effecten van flexibiliteit op het niveau van het individu zijn naar ons idee doorslaggevend: een betere match met uiteenlopende voorkeuren van deelnemers en een verkeerd gebruik van de ruimte voor zelfplanning door deelnemers.” Daarbij is de welvaartswinst van een betere aansluiting op de voorkeuren van pensioengerechtigden met beperkte financiële middelen betrekkelijk groot. “Dit is vooral het geval als deelnemers niet over alternatieve financiële middelen beschikken om hun consumptie te verschuiven in de tijd.” De winst wordt kleiner als deelnemers planningsfouten maken en hun financiële toekomst te rooskleurig inschatten. De nadelen van die inschattingsfouten kunnen worden beperkt met een deskundige begeleiding van deelnemers bij het maken van keuzes, duidelijke informatie en een zorgvuldig gekozen default moet het mogelijk zijn de nadelen van meer flexibiliteit nog verder te beperken.
Om de uitvoeringskosten te beperken, zou aan de vrije pensioenopname een maximumleeftijd kunnen worden verbonden. Ook zou een minimumgrens kunnen worden gesteld aan het inkomen dat resteert aan het einde van de pensioengerechtigde periode.
Geef een antwoord