Een ruim tien jaar oud faillissement kan EY alsnog een hoop geld gaan kosten. Beleggers eisen een miljard dollar omdat EY bij de jaarrekeningen van de Zwitserse investeringsmaatschappij Zeromax tal van schimmige zaken over het hoofd heeft gezien.
Het omvallen van Zeromax in 2010 was een van de grootste faillissementen in de Zwitserse geschiedenis. Het bedrijf was opgericht in de VS en zetelde sinds 2005 in Zug, maar was vooral actief met geld steken in Oezbeekse bedrijven, van textielproducenten tot gasmaatschappijen. Op enig moment was Zeromax de grootste werkgever van Oezbekistan, goed voor 10% van het BBP. Maar een politieke machtsstrijd in het land kostte Zeromax veel geld en invloed en zorgde voor – naar pas onlangs bleek – een schuldenlast van meer dan 5 miljard euro. Alleen Swissair liet een grotere schuldenlast achter.
Twee miljard zoek
Volgens schuldeisers is er nog altijd meer dan 2 miljard euro zoek. De beschuldiging is dat EY geen alarm sloeg over juwelenaankopen van meerdere miljoenen en grote betalingen aan schimmige offshorebedrijven. De vermeende tekortkomingen worden nu pas geuit omdat in Zwitserland weinig transparantie is vereist over bank- en bedrijfszaken. Schuldeisers worden echter ongeduldig en hebben de Financial Times voorzien van documenten waaruit de ondoorzichtige bedrijfsstructuur blijkt.
Geen controleverklaringen
EY gaf Zeromax in elk geval in 2005, 2006 en 2007 groen licht voor de jaarcijfers. Tot aan het omvallen van het bedrijf deed EY de audits, maar verdere controleverklaringen zijn niet gepubliceerd. Het Amerikaans hedgefonds Lion Point Capital heeft nu de knuppel in het hoenderhok gegooid: het eist een miljard dollar van EY Zwitserland. Lion Point heeft twee jaar terug een deel van de schulden uit de boedel overgenomen. Volgens EY is het omvallen van Zeromax het direct gevolg van onteigening door de Oezbeekse autoriteiten van alle bezittingen van het bedrijf. Maar uit de documenten zou blijken dat in de laatste vier jaar veel geld terechtkwam in een groot netwerk van offshore-entiteiten. Een aantal daarvan sluisden geld naar Oezbekistan, anderen deden dat niet.
Banden met presidentsdochter
Bepaalde uitgaven zijn moeilijk te verklaren, zoals het kopen van meer dan 13 miljoen dollar aan luxe juwelen in 2006 en 2007, waarvan 2 miljoen dollar alleen al in de Christian Dior-winkel in Genève. De volgende twee jaar ging er nog eens 25 miljoen dollar naar juwelen, waaronder 6 miljoen bij de Britse juwelier Graff Diamonds. Een deel van de aankopen zou zijn gedaan door de dochter van de voormalige Oezbeekse president; bij een doorzoeking van haar kluis bij de Zwitserse bank Lombard Odier doken in 2016 peperdure sieraden op die met Zeromax-geld waren betaald. Een juwelier in Genève wist te vertellen dat Karimova de juwelen persoonlijk had gekocht en het geld naar het bedrijf had overgemaakt van een bankrekening die beheerd werd door Zeromax. Dat was EY niet opgevallen. Net als het doorsluizen van geld naar offshore-bedrijven voor ‘adviesdiensten’. Daarmee was tussen 2004 en 2007 minimaal 288 miljoen dollar gemoeid. In zeker één geval werden daarbij miljoenen overgemaakt die uiteindelijk bij een organisatie terechtkwamen die zich met omkoping bezighield. Ook daar valt weer de naam van de presidentsdochter.
‘Spreekt voor zich’
Volgens de Financial Times wist EY van zeker één dubieuze offshoretransactie. Een leidinggevende van EY meldt in 2008 het gebrek aan documentatie voor 5,5 miljoen dollar die van Zeromax naar een bedrijf met de naam Ystral is gestuurd. In zijn e-mail benadrukt hij de noodzaak van een zakelijke reden voor de overdracht. Maar meer dan ‘dat spreekt voor zich’ gaf Zeromax niet als antwoord. EY vond ook een kwart miljoen voor een sanatorium lastig uit te leggen, waarna de topman beloofde Zeromax terug te betalen.
Andere duistere praktijken betreffen onder meer een penthouse dat als kantoor zou dienen. Dat werd binnen enkele maanden voor 14 miljoen dollar verkocht aan de vriend van de presidentsdochter. Zeromax had er zelf 29 miljoen voor betaald. Voetbalaspiraties werden ook bekostigd door de investeerder: de Tasjkentse club FK Bunjodkor kreeg een sportieve en financiële injectie via miljoenencontracten met Braziliaanse coaches Zico en Luiz Felipe Scolari en met speler Rivaldo.
Bron: Financial Times
Geef een reactie