De Europese lidstaten hebben afgesproken dat thuiswerken in elk geval tot 1 januari 2023 voor de sociale zekerheid niet leidt tot wijziging van het werkland naar woonland. Dat heeft minister Van Gennip van SZW laten weten tijdens het tweeminutendebat Formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid op dinsdag 14 juni 2022.
Minister Van Gennip zei in het debat het volgende:
“Vanmiddag was er een ambtelijk overleg. Ik heb zojuist begrepen dat er daarin een ambtelijke overeenkomst is bereikt over een tussenoplossing voor de situatie rondom grenswerkers. Dat gaat dus over grenswerkers die bijvoorbeeld in Nederland wonen en in België werken of andersom, die toch, à la de nieuwe thuiswerksituatie, drie, vier of vijf dagen thuis kunnen werken in plaats van één. Het goede nieuws is dat die grenswerkers in ieder geval het komende halfjaar de mogelijkheid behouden om thuis te werken zonder een verschuiving van sociale zekerheid te ervaren. De huidige richtlijn wordt namelijk voor zes maanden verlengd. Die geldt zowel voor nieuwe als oude gevallen van thuiswerkende grensarbeiders. (…) De technische details worden nog verder uitgewerkt. (…) Maar dit is wat er vanmiddag als ambtelijke tussenoplossing bereikt is. Dat is dus goed nieuws. Dat betekent namelijk dat we nu een halfjaar hebben om gezamenlijk te kijken naar een structurele oplossing.”
Minister Van Gennip had eerder vragen beantwoord over de Agenda Formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid (WSB) op 16 juni 2022. Zij schrijft daarin het volgende:
Het kabinet vindt het belangrijk dat hybride werken ook toegankelijk is voor grensarbeiders.
Verordening sociale zekerheid
Verordening (EG) nr. 883/2004 coördineert de sociale zekerheidsstelsels van de lidstaten om het vrij verkeer van personen te faciliteren. Deze Verordening wijst bijvoorbeeld het sociale zekerheidsstelsel aan dat van toepassing is bij grensoverschrijdend werken. Vanwege de Covid-19 crisis, geldt tot 1 juli 2022 een afwijkend beleid voor thuiswerkende grensarbeiders waardoor zij verzekerd blijven in hun werkland.
Wetgeving woonland
Terugkeer naar de reguliere toepassing van de aanwijsregels betekent dat grensarbeiders die meer dan 25 procent van hun arbeidsduur thuiswerken, onderworpen worden aan de wetgeving van
hun woonland. Het kabinet vindt dit niet wenselijk omdat een verschuiving van sociale verzekeringen naar het woonland niet alleen praktische implicaties heeft, maar ook gepaard gaat met administratieve lasten voor de werkgever wat de positie van thuiswerkende grensarbeiders zou kunnen verslechteren op de arbeidsmarkt.
Modernisering verordening
Op termijn streeft het kabinet naar een modernisering van de verordening die past bij de nieuwe manier van werken. Er hebben namelijk fundamentele veranderingen op de arbeidsmarkt plaatsgevonden, zoals de toegenomen digitalisering en een toename in het thuis en op afstand werken.
Tussenoplossing
Aangezien een structurele oplossing naar verwachting de nodige tijd zal vergen, zet het kabinet zich ook in om op korte termijn een tussenoplossing te vinden om te faciliteren dat thuiswerkers toegang houden tot thuiswerken zonder verzekerd te raken in hun woonland.
Gezien de grensoverschrijdende context, is het namelijk van belang dat een tussenoplossing wordt ondersteund door meerdere landen. Aangezien de coördinatie van sociale zekerheidstelsel is geregeld binnen de Europese Unie, ligt een Europese oplossing het meest voor de hand. De gevolgen van het toegenomen thuiswerk voor grensarbeiders en grensstreken lijkt door andere lidstaten echter als minder problematisch te worden ervaren.
Dit is de reden voor de minister geweest om een brief te schrijven aan Eurocommissaris Schmit om haar zorgen te uiten over de positie van thuiswerkende grensarbeiders en hem op te roepen zich in te spannen om zowel een structurele oplossing als een tussenoplossing te vinden. Deze brief is ook gedeeld met de lidstaten. Het kabinet zet zich dan ook actief in om een Europese tussenoplossing te vinden voor thuiswerkende grensarbeiders.
Geen verschuiving sociale zekerheid
Op 13 en 14 juni 2022 heeft er overleg plaatsgevonden tussen de experts van lidstaten binnen de Administratieve Commissie (AC) waarin mogelijke tussenoplossingen worden besproken. Hierin is dus besproken, zoals hierboven weergegeven, dat grenswerkers in elk geval het komende halfjaar de mogelijkheid behouden om thuis te werken zonder een verschuiving van sociale zekerheid te ervaren.
Antwoorden op schriftelijk overleg Formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid
Geef een antwoord