De oorlog in Oekraïne, hoge inflatie en de Brexit laten hun effecten op de economie zien: een laag vertrouwen en een stagnatie in de economische groei. Daarnaast kampt Nederland met de gevolgen van de financiële steun tijdens de coronacrisis. Dit blijkt uit de cijfers van de Global Economic Conditions Survey (GECS).
Vertrouwen
Het vertrouwen in de economie is in het tweede kwartaal van 2022 zoals verwacht fors gedaald. West-Europa kent de op een na grootste daling in het vertrouwen, met alleen een grotere daling in het Midden-Oosten. Het vertrouwen blijft echter boven het dieptepunt van tijdens de pandemie.
Orders
Het niveau van de orders is licht gedaald in het tweede kwartaal, maar bleef boven het dieptepunt in 2020. West-Europa rapporteerde de grootste afname in orders in Q2 van alle regio’s.
Economisch herstel
De wereldwijde economie zal gedurende de tweede helft van 2022 zwak zijn met een hoge inflatie. Sommige landen zullen zelfs een kleine recessie meemaken. Hetgeen ook wordt onderstreept in het rapport van PWC en de Universiteit Leiden waarin een toename wordt verwacht van de instroom bij de afdeling bijzonder beheer van banken en van het aantal faillissementen in Nederland. In 2023 loopt de inflatie hoogstwaarschijnlijk terug, maar de renteverhoging verhindert een sterke opleving van de economie.
Inflatie
De inflatiegroei uit het eerste kwartaal zet door in het tweede kwartaal. De inflatie bereikte het hoogste niveau in decennia door de effecten van de oorlog in Oekraïne. De hierdoor hoge energie- en voedselprijzen schaden reële inkomsten en uitgaven. Centrale banken verhogen ook de rentes; in totaal met driekwart procent in Q3 in Europa vanaf juli. Dit is de eerste Europese rentestijging sinds 2011.
Operationele kosten
De bezorgdheidsindex is ook dit kwartaal gestegen naar een nieuw recordniveau. Bijna 70% van de deelnemers uitten bezorgdheid over de toenemende operationele kosten. Naast de hoge energie- en transportkosten, die leveringstekorten veroorzaken, zijn de kosten ook opgedreven door de stijgende grondstofprijzen als gevolg van de Russische invasie in Oekraïne.
Verwaarloosbare groei in West-Europa
Naast de stijgende inflatie (tot een hoogtepunt van 8,1% in mei) is Europa door zijn afhankelijkheid van olie en gas blootgesteld aan de effecten van de oorlog in Oekraïne. Mede door deze effecten daalde het vertrouwen sterk in Q2, maar het blijft boven het dieptepunt van tijdens de pandemie. Ook de indexcijfers van de orders, werkgelegenheid en de uitgaven zijn fors gedaald. Voor Nederland heeft het betalen van uitgestelde belastingen in oktober en andere financiële steun gerelateerd aan COVID-19 ook effect op de verwachte cashflows van bedrijven en daarmee de groei, zo rapporteert Intrum. Uit het European Payment Report van 2022 blijkt dat behendigheid en expertise wordt gemist om de impact te managen. Daarnaast wordt buurland Duitsland belemmerd in de groei door leveringsproblemen die veroorzaakt worden door de COVID-restricties in China. De economische groei zal in de komende maanden daardoor verwaarloosbaar zijn. De GECS wijst echter niet op een recessie, vanwege onder andere versoepeld fiscaal beleid en de besteding van gespaard geld door huishoudens.
Arbeidsmarktkrapte
De globale werkgelegenheidsindex ligt nog steeds boven het gemiddelde, ondanks de daling in Q2. Arbeidsmarkten zijn krap op dit moment en werkgelegenheid stijgt in veel economieën, wat enige compensatie biedt voor de effecten van de hoge inflatie op de reële inkomsten. Ook in Nederland heerst er krapte op de arbeidsmarkt. Er is een opwaartse druk op de lonen doordat werknemers compensatie zoeken voor de hoge inflatie in een krappe arbeidsmarkt, die de zorgen over kosten en inflatie kunnen verergeren. Een grotere mate van monetaire verkrapping dan momenteel wordt verwacht is dan nodig om de inflatie onder controle te krijgen. Dit kan voldoende zijn om een recessie te veroorzaken en een schuldencrisis in veel opkomende markten te veroorzaken.
De GECS is een wereldwijde enquête van IMA en ACCA onder bijna 1000 accountants, waaronder meer dan 100 CFO’s, en laat de status van de huidige economische situatie zien door de ogen van leidende financiële professionals.
Geef een reactie