De accountantskosten voor beursgenoteerde small- en midkap ondernemingen zouden de afgelopen vijf jaar met gemiddeld 93,9 procent zijn gestegen. Dit stelt Vereniging MidkapNL. De ‘zorgelijke’ toename van de kosten wordt echter, net als bij een eerder onderzoek, niet onderbouwd. Deloitte herkent niet dat de accountantskosten bijna verdubbeld zouden zijn.
Volgens MidkapNL traden de grootste stijgingen in de jaren 2016-2021 op bij Pharming (+606 procent), Avantium (+324%) en Brill (+226%). De grootste stijgingen in 2021 kwamen op naam van Avantium (+61%), Acomo (+41%) en Sligro (+36%). Bij Acomo is voor die sterke stijging een duidelijke reden aan te wijzen, namelijk de overname van Tradin. In 2021 gingen de accountantskosten niet bij alle beursfondsen omhoog. Bij Beter Bed (-21%) en Brunel (-17%) daalden de accountantskosten. De exacte accountantskosten over het boekjaar 2022 zijn nog niet bekend, aangezien de meeste jaarrekeningen van kleinere en middelgrote beursfondsen nog moeten worden gepubliceerd.
Ongezonde marktverhoudingen
Vereniging MidkapNL concludeert dat de accountantskosten voor kleinere beursfondsen in de afgelopen vijf jaar bijna zijn verdubbeld. Dat komt, stelt de vereniging, door de afname van het aantal oob-accountants. Dit heeft geleid tot ‘ongezonde marktverhoudingen’. Er zou voor beursfondsen onvoldoende keuzevrijheid zijn, wat de mogelijkheid om te onderhandelen over offertes zou beperken.
Ook in september 2020 zou volgens MidkapNL uit onderzoek zijn gebleken dat de accountantskosten voor kleinere beursfondsen waren verdubbeld. Ook toen wees de vereniging met de beschuldigende vinger naar het gebrek aan concurrentie tussen oob-kantoren. Medio 2019 leverden zowel Baker Tilly, Grant Thornton als Accon avm hun vergunning in. Sindsdien is het aantal kantoren dat beursfondsen mag controleren stabiel op zes (de Big Four, BDO en Mazars).
10 keer ondeugdelijk
Op het onderzoek uit 2020 kwam kritiek van onder meer wetenschappers Tjibbe Bosman en Jan Bouwens. Zij stelden dat MidkapNL zijn cijfer baseerde op de controlekosten van een selectie van 33 bedrijven. Bosman en Bouwens betrokken de accountantskosten van niet in de AEX/AMX opgenomen in Amsterdam genoteerde bedrijven in dezelfde periode. De wetenschappers kwamen uit op een kostenstijging van 39,6 procent. Dit was vergelijkbaar met de 38 procent verhoging van de toezichtkosten van de AFM in dezelfde periode. Bosman en Bouwens vonden verder dat MidkapNL soms verkeerde cijfers gebruikte en ook fondsen in hun onderzoek hadden betrokken die pas gaande de onderzoeksperiode een beursnotering hadden gekregen. In totaal voerden de wetenschappers tien redenen aan waarom de rekenmethodes van MidkapNL ondeugdelijk waren.
Niet onderbouwd
Woordvoerder Toby Ellson van EY wil pas op het onderzoek reageren als hij een onderbouwing van de cijfers vab MidkapNL heeft gezien. Accountancy Vanmorgen heeft deze onderbouwing bij de vereniging opgevraagd maar kreeg donderdag geen reactie. Rob Bergmans, managing partner van Deloitte, laat desgevraagd weten: ‘Bij Deloitte zien we dat de accountantscontroles complexer en meer uitgebreid zijn geworden, denk bijvoorbeeld aan ESG, controle van niet-financiële informatie en intensievere aandacht voor fraudesignalering. Werkzaamheden die onze stakeholders van de accountant verwachten en mogen verwachten, maar waardoor er meer inzet van de accountant en waar nodig van specialisten wordt gevraagd. Combineer je dit met investeringen in kwaliteit, innovatie (IT), en talent (marktconforme beloning) dan leidt dit tot een stijging van de kosten. Uiteraard kan de stijging van de kosten ook komen door bijvoorbeeld groei of verandering van business modellen bij de bedrijven zelf. De verdubbeling van de accountantskosten over de gehele linie herkennen wij niet. Daarnaast is het aantal kantoren met een OOB-licentie en dat beursfondsen controleert niet of nauwelijks gewijzigd.’
Geef een antwoord