Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft in hoger beroep de klacht van Vestia tegen de accountant van Deloitte die haar jaarrekening 2009 controleerde voor een deel alsnog gegrond verklaard. De accountant had geen deugdelijke grondslag voor de goedkeurende verklaring die hij afgaf. Het CBb heeft de Deloitte-accountant de maatregel van waarschuwing opgelegd.
Het CBb heeft donderdag in hoger beroep uitspraken gedaan over de klachten tegen twee elkaar opvolgende accountants die de jaarrekeningen van woningcorporatie Vestia goedkeurden.
Kostprijshedge-accounting
In de jaren 2006 tot en met 2009 kocht en verkocht Vestia in het kader van haar renterisicobeleid rentederivaten van en aan diverse financiële instellingen. Na 2009 vergrootte zij haar derivatenpositie. Begin 2012 was zij door liquiditeitsproblemen niet (meer) in staat aan de met deze derivaten verbonden ‘margin calls’ te voldoen en kwam zij in financiële moeilijkheden. Vestia paste kostprijshedge-accounting toe als waarderings- en verslaggevingsgrondslag voor haar derivatenportefeuille.
Accountant Deloitte
Het CBb heeft de klacht van Vestia tegen de accountant van Deloitte Nederland die haar jaarrekening 2009 controleerde voor een deel alsnog gegrond verklaard, omdat de accountant geen deugdelijke grondslag had voor de goedkeurende verklaring die hij afgaf. Zijn controlewerkzaamheden op het punt van de aanvaardbaarheid van kostprijshedge-accounting schoten tekort. De accountant had weliswaar ten behoeve van dit onderdeel van de controle een derivatendeskundige ingeschakeld, maar evalueerde de werkzaamheden van die deskundige vervolgens onvoldoende. Het CBb vindt dat de accountant daarmee het fundamenteel beginsel van deskundigheid en zorgvuldigheid heeft geschonden en heeft hem de maatregel van waarschuwing opgelegd.
Accountant KPMG
Wat betreft de klachten van Vestia en de Stichting Onderzoek Bedrijfs Informatie (SOBI) tegen de accountant van KPMG Accountants die de jaarrekening 2010 van Vestia goedkeurde, is het CBb het met de accountantskamer eens dat die klachten al begrepen waren in de door AFM tegen deze accountant ingediende klacht over de gebrekkige planning en uitvoering van de controlewerkzaamheden. In de uitspraak in die zaak heeft de accountantskamer geoordeeld dat de controle aangaande de verwerking van de derivaten in de jaarrekening niet afdoende had plaatsgehad, waardoor een goedkeurende accountantsverklaring zonder deugdelijke grondslag was afgegeven. De Accountantskamer legde de accountant de maatregel van berisping op. Deze uitspraak is niet in hoger beroep ter beoordeling voorgelegd aan het CBb en is daarom onherroepelijk geworden.
Publiciteit nadelig voor accountant
De door Vestia aan haar klacht ten grondslag gelegde stelling dat de in de jaarrekening 2010 opgenomen derivaten en de daaraan verbonden resultaten en risico’s onjuist en in strijd met de daarvoor geldende regelgeving zijn verwerkt, is volgens het CBb terecht niet door de Accountantskamer beoordeeld. De tuchtrechter kan zich hier beperken tot de vraag of een deugdelijke grondslag bestond voor de goedkeurende verklaring en behoeft geen werkzaamheden uit te voeren die neerkomen op het alsnog zelf controleren van de jaarrekening. Voor een zwaardere maatregel dan berisping ziet het CBb geen aanleiding. Verwezen is naar de uitspraak van de accountantskamer waarin bij het bepalen van de zwaarte van de maatregel onder meer rekening is gehouden met het nadeel dat de accountant als gevolg van de publiciteit in de media over deze zaak heeft ondervonden. Deze omstandigheid vormt voor het College geen aanleiding een lichtere maatregel op te leggen.
Reactie KPMG
In een reactie op de uitspraken van het CBb schrijft KPMG dat zij motivering van het CBb momenteel in nader detail besturderen. ‘Sinds 2010 hebben we vergaande en ingrijpende veranderingen doorgevoerd. Onder andere inonze governance, het beloningsbeleid en de samenstelling van de partnergroep die tot belangrijke wijzigingen in cultuur en gedrag hebben geleid. Dit wordt gedreven door de focus op kwaliteit in decontrole- en advieswerkzaamheden. Met deze veranderingen hebben we een belangrijke stap gezet die ons in staat moet stellen het vertrouwen van de samenleving te herstellen. We zijn er echter nog niet en blijven met prioriteit werken aan het verder verbeteren van de kwaliteit van onze werkzaamheden.’
Reactie Vestia
Vestia zegt ’tevreden’ te zijn met de uitspraak van het College. De Rotterdamse woningcorporatie gaat nu in gesprek met KPMG en Deloitte over een schadevergoeding. Eerder bereikten Vestia en ABN AMRO al een definitief akkoord over de afwikkeling van alle tussen Vestia en ABN AMRO gesloten derivatentransacties. De bank betaalt de woningcoporatie een bedrag van 55 miljoen euro.
ECLI:NL:CBB:2016:35 (uitspraak accountant Deloitte)
ECLI:NL:CBB:2016:36 (uitspraak accountant KPMG)
ECLI:NL:CBB:2016:37 (uitspraak uitkomst controle jaarrekening)
Geef een reactie