De Autoriteit Financiële Markten heeft in 2020 een overschot van €3,7 mln gerealiseerd. In 2019 moest nog een tekort van €5,5 mln worden gemeld. Dit staat in het deze week verschenen jaarverslag.
109 mln
De AFM legde in 2020 een derde minder formele maatregelen op, zoals boetes en lasten onder dwangsom. Het aantal boetes kwam uit op dertien (twee minder dan een jaar eerder), het aantal lasten kelderde van twaalf naar vier. Het positieve resultaat ontstond doordat de AFM meer boetes en lasten onder dwangsom kon innen. Inclusief heffingen ging het om €109 mln, bijna €10 mln meer dan in 2019. De lasten van de toezichthouder, zoals personeelskosten en vastgoedafschrijvingen, bleven met €105,7 mln nagenoeg gelijk. Van het overschot wordt €2,4 mln aan de staat afgedragen en een deel vloeit terug naar de markt.
Onderzoek Big 4
In 2020 rondde de AFM het onderzoek af naar de kwaliteitsslag bij de Big 4-accountantsorganisaties. Daaruit kwam naar voren dat de Big 4 op de goede weg zijn in het realiseren van een kwaliteitsgerichte cultuur. Zo sturen zij allemaal planmatig op duurzame kwaliteitsverbetering binnen hun organisaties en tonen de besturen goed voorbeeldgedrag. Bovendien ervaren externe accountants en medewerkers steun bij het realiseren van een kwaliteitsgerichte cultuur. Ook hebben we geconstateerd dat de inzet van kwaliteitswaarborgen kan worden versterkt, bijvoorbeeld om vroegtijdig problemen bij een wettelijke controle op te sporen. Elke organisatie heeft een specifiek rapport gekregen. Daarover is de AFM met hen in gesprek gegaan. De accountantsorganisaties gaven aan de aandachtspunten te herkennen en daarmee aan de slag te gaan. In 2020 startte de AFM een onderzoek bij alle zes OOBaccountantsorganisaties dat zich richt op zowel de onderdelen van de kwaliteitsslag als de kwaliteit van wettelijke controles.
Auditcommissies
De AFM vindt het belangrijk om te weten hoe leden van auditcommissies hun verantwoordelijkheid oppakken. Maar ook hoe wij elkaar kunnen versterken in onze rollen. Hiervoor is in 2020 een thematisch onderzoek uitgevoerd. Daarbij keek de AFM vooral naar de rol van de auditcommissie bij de selectie van de accountant(sorganisatie) en hoe zij de wettelijke controle monitort. Voor het onderzoek zijn leden van auditcommissies gevraagd vragenlijsten in te vullen, zijn interviews afgenomen en is documentatie opgevraagd. Dit leidde tot een aantal algemene observaties:
- In vergelijking met onderzoek in 2015 ziet de AFM dat auditcommissies (nog) meer hun eindverantwoordelijkheid nemen (op het onderwerp selectie).
- Positief is ook dat in beginsel voldoende deskundigheid in de auditcommissie aanwezig is om de taken selectie en monitoring te kunnen uitoefenen.
- Ruimte voor verbetering is er op het gebied van het monitoren van de kwaliteit en de onafhankelijkheid van de accountants(organisatie).
- Ruimte voor verbetering is er met name qua transparantie naar de aandeelhouders over het selectieproces.
Corona en beursbedrijven
In november 2020 heeft de AFM een rapport uitgebracht over de kwaliteit van toelichtingen die beursgenoteerde ondernemingen gaven in hun halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de effecten van de coronacrisis. Uit het onderzoek is gebleken dat de meeste ondernemingen de effecten van de coronacrisis wel vermeldden, maar dat de kwaliteit van hun toelichtingen sterk varieerde en op onderdelen veel beter kon. Van de 26 onderzochte beursgenoteerde ondernemingen gaf slechts een kwart een goede toelichting over de effecten van de coronacrisis. Bij ongeveer de helft van de ondernemingen ontbrak informatie op relevante onderdelen. En een kleine groep lichtte vrijwel niets toe. De AFM stuurde een brief gestuurd met verbeterpunten.
HTA
De AFM ontwikkelt een nieuwe methodologie voor het toezicht op accountantsorganisaties. Ook is er de ambitie om een hogere onderzoeksfrequentie en meer datapunten te realiseren met snelle feedback naar de sector. De AFM wil het datagedreven en risicogestuurde toezicht verbeteren. Al deze ontwikkelingen leiden tot een complex verandertraject. In 2020 is de toezichthouder begonnen zich hierop voor te bereiden en is een programma gestart: Herijking Toezicht Accountantsorganisaties (HTA). In 2021 zal de nieuwe methodologie met meerdere pilots worden getest in het segment van niet-OOBaccountantsorganisaties. Het programma zal naar verwachting tot medio of eind 2022 duren.
Tuchtklachten
In 2017 diende de AFM een klacht in tegen twee accountants van BDO vanwege het onterecht afgeven van een goedkeurende controleverklaring van de jaarrekening over 2014 van een internationale zuivelproducent. Deze klacht werd in 2020 grotendeels gegrond verklaard door de Accountantskamer. In 2018 werden tuchtklachten ingediend tegen twee accountants van PwC. Dit gebeurde op basis van ons onderzoek, naar aanleiding van publicaties in NRC Handelsblad in 2017 naar omstreden betalingen bij dochterondernemingen van SHV, bij onder meer Econosto Mideast in Dubai. De klachten hadden betrekking op de wettelijke controles die door de twee accountants van PwC zijn uitgevoerd naar jaarrekeningen over de boekjaren 2011-2014. In 2020 verklaarde de Accountantskamer de klachten tegen de PwC-accountant van Econosto deels gegrond. De klachten tegen de PwC-accountant van SHV werden ongegrond verklaard.
Geef een reactie