Europese grootbanken hebben ondanks toenemende druk op belastingontwijking en fiscale schandalen de laatste zeven jaar niets veranderd in hun aanwezigheid in belastingparadijzen, concluderen onderzoekers. Ze halen er nog altijd 14% van hun winst vandaan.
Het EU Tax Observatory, onderzoeksbureau voor fiscale zaken, bekeek de activiteiten van 36 Europese banken in belastingparadijzen en de veranderingen sinds 2014. Onder de onderzochte banken zijn ook ING, ABN Amro en Rabobank. Onder de noemer belastingparadijzen vallen 17 jurisdicties, waaronder de Bahama’s, Guernsey, Gibraltar, Hong Kong, Ierland, Luxemburg, Panama en Qatar. Nederland staat er niet bij. ‘Europese banken hebben in significante mate gebruik gemaakt van belastingparadijzen, met geen noemenswaardige veranderingen tussen 2014 en 2020. De grote banken boeken jaarlijks € 20 miljard, 14% van hun winst, in belastingparadijzen. Dat percentage is gelijk gebleven ondanks de introductie van informatieverplichtingen.’
Winst doorgeschoven
De onderzoekers noemen de winstgevendheid van banken in belastingparadijzen ‘abnormaal hoog’. Daar wordt per werknemer € 238.000 winst geboekt, tegen € 65.000 in andere landen. ‘Dit suggereert dat de winsten die in belastingparadijzen worden geboekt, voornamelijk gebaseerd zijn op diensten die in andere landen worden geleverd.’ De Europese banken boeken zo’n 25% van hun winst gemaakt in landen met een effectief belastingtarief lager dan 15%. Wel zijn er onderling grote verschillen. Negen banken boeken bijvoorbeeld helemaal geen winst in belastingparadijzen, maar bij de banken die daar wel een winst noteren, kan het percentage oplopen tot 58%.
Gemiddeld betalen de banken een effectief belastingpercentage van 20%, variërend van 10% tot 30%. Bij zeven banken zit het effectieve belastingtarief onder de 15%. De onderzoekers hebben specifiek gekeken naar HSBC, Deutsche Bank en Société Générale. Die banken zijn zeer prominent aanwezig in de aangewezen paradijslanden. ‘Voor HSBC komt het grootste deel van de winst vooral uit Hong Kong, terwijl er in andere gevallen meerdere belastingparadijzen bij zijn betrokken.’
Minimumtarief zou 13 miljard opleveren
De Tax Observatory heeft ook geschat wat het de samenleving zou opleveren als er een minimumbelastingtarief zou gelden voor banken, waarbij het moederland extra belasting heft als de bank elders een lager tarief betaalt dan internationaal overeengekomen. ‘Met een minimumbelastingtarief van 25% zou deze groep banken jaarlijks € 10 tot € 13 miljard aan extra belastingen moeten betalen.’ Bij een minimum van 15% levert dat nog altijd € 3 tot € 5 miljard extra op. ‘Ondanks de winstverschuiving en ontwijking van vennootschapsbelasting en de groeiende aandacht voor deze misstanden hebben Europese banken hun aanwezigheid in belastingparadijzen niet ingeperkt. Daarvoor zijn mogelijk meer ambitieuze maatregelen nodig, zoals een wereldwijde minimumbelasting’, aldus de onderzoekers.
De onderzoekers hebben de belastingparadijzen gedefinieerd door uit te gaan van een lage effectieve belasting gecombineerd met een hoge winst per medewerker. De Kaaiman-eilanden zijn volgens die methode het ultieme paradijs voor de belastingontwijker: het effectieve belastingtarief ligt daar onder nul. De Britse Maagdeneilanden scoren het hoogste als het gaat om de belastbare winst per medewerker: die ligt boven de 2 miljoen euro.
Nederlandse banken
De Nederlandse banken scoren overigens vrij braaf: ING (tegen de 30%) en ABN Amro (ruim 25%) horen bij de banken met de hoogste effectieve belasting, Rabobank zit met ruim 20% in de middenmoot. Alledrie boeken minder dan 10% van hun belastbare winst in belastingparadijzen. Bij HSBC en Monte dei Paschi is het andere koek: die boeken ruim de helft van de winst in fiscaal vriendelijke landen.
Rabobank staat wel in het rijtje banken dat de afgelopen jaren de aanwezigheid in belastingparadijzen heeft vergroot: het aandeel in de winst uit die landen is vergroot van 3,9% naar 4,5%. ING heeft dat aandeel verkleind van 8,2% naar 4,3%, ABN Amro zelfs van 3,0% naar 0,8%.
Geef een reactie