Door de jaren heen neemt het aantal SBR Jaarrekeningen dat wordt aangeleverd bij de bank toe. Toch zijn er accountants die een drempel voelen om in deze digitale transitie mee te gaan. Het gevolg van een gebrekkige SBR Jaarrekening of een jaarrekening in PDF is een slechte of onjuiste rating. Dit leidt tot het afbouwen van het krediet of een verhoogde renterisico-opslag. Kortom; er liggen nog veel kansen, maar hoe kun je deze benutten?
Cees Vos, specialist vaktechniek bij DRV Accountants & Adviseurs, is weliswaar geen accountant maar heeft zich binnen het kantoor gespecialiseerd in het samenstellen van SBR Jaarrekeningen. Hij snapt de scepsis van veel accountants en ondernemers niet. Vos: ‘In tegenstelling tot de KvK en Belastingdienst heerst er vanuit de ondernemer vaak een natuurlijke weerstand om uitgebreide informatie met de bank te delen. Alle betrokken partijen hebben nog veel te winnen.’
Grootte en complexiteit
Banken moeten per contract een onderscheid aanbrengen in de grootte en complexiteit van het krediet. Kredieten met hoge bedragen en complexiteit vergen in de ogen van Vos een andere rapportagevorm dan de SBR Jaarrekening voor een goede credit rating analyse. Vos: ‘De SBR Jaarrekening sluit niet aan op de ondernemingsgrootte (classificatie groot) waarbij deze kredieten veelal voorkomen. Dat kunnen (internationaal opererende) ondernemingen zijn die zelfstandig de jaarrekening samenstellen en waarop de grotere accountantskantoren haar controlewerkzaamheden uitvoert. De gecontroleerde jaarrekening en de afgegeven verklaring moeten uiteindelijk in een SBR jaarrekening worden samengevoegd. Daar ontstaat het terechte gevoel dat de rapportage veel geweld wordt aangedaan. De SBR Jaarrekening past daarentegen prima bij de gemiddelde kredietomvang van MKB ondernemingen.’
Van onderscheidend product naar efficiënt proces
Vos merkt op dat de jaarrekening nog steeds wordt gezien als product: een onderscheidend boekje met het logo van het accountantskantoor. ‘Maar we moeten de SBR Jaarrekening meer als uitkomst van het boekhoudproces gaan zien, een vorm van projectie.’ Een gevolg daarvan is dat de huidige vormvrije jaarrekening moet gaan voldoen aan de gestandaardiseerde taxonomie die volgens Vos meer transparantie, duidelijkheid en efficiëntie met zich meebrengt. Vos: ‘In de huidige werkwijze zijn onvolkomenheden in het werk op te lossen door het overzicht in het rapport te verbergen of te overschrijven. Bij jaarrekeningen in SBR gelden deze vrijheden niet. De labels staan vast en bij de toegepaste taxonomie horen regels die controleren of de jaarrekening consistent is. En in de meeste gevallen worden meerdere taxonomieën (KvK, bank, Belastingdienst) toegepast die op verschillende aggregatieniveaus rapporteren en valideren.’
Eerst het boek, dan het uittreksel
SBR Nexus bekijkt samen met accountants op welk moment in het proces de SBR Jaarrekening voor de bank wordt samengesteld. Deze jaarrekening is vaak uitgebreider dan de opgestelde statutaire jaarrekening, omdat de bank om extra informatie vraagt, zoals financieringspositie en de kapitaalsvergelijking. Vos: ‘Ik zie dat we traditioneel blijven denken: eerst een traditionele jaarrekening samenstellen, vervolgens deponeren en daarna de SBR Jaarrekening. Waarom draaien we het niet om? Eerst wordt de SBR Jaarrekening voor de banken samengesteld waar vanuit de PDF-jaarrekening met logo wordt geprint. Vervolgens wordt het xbrl-bestand voor de deponering aangemaakt. Nu is het alsof we eerst een uittreksel van een boek maken, en daarna pas het volledige boek. Als je uitgaat van het grotere document, dan is aanvullen op een later moment niet nodig.’ Daarbij vraagt Vos zich af of het accountantsrapport nog relevantie heeft. Voor het accountantsrapport bestaat geen taxonomie en de informatie is allang een keer besproken of tot de ondernemer gekomen in de vorm van een dashboard. Vos: ‘Een uitzondering is de fiscale positie, maar die toelichting kan ook in de jaarrekening of naar de bijlage.’
Taxonomie als projectie op de boekhouding
Traditionele rapportagesoftwarepakketten vereisen dat eerst een vormvrije jaarrekening wordt opgesteld alvorens het pakket de informatie kan omzetten naar een SBR Jaarrekening. Vos ziet hier echter mogelijkheden: ‘Zie de SBR Jaarrekening als een formulier zoals een aangiftebiljet van de Belastingdienst. Dan is het ook niet moeilijk voor te stellen dat het genereren van een xbrl jaarrekening straks onderdeel uitmaakt van een boekhoudpakket of fiscaal aangiftepakket. In feite worden tekstenbibliotheken aan deze pakketten toegevoegd. RGS is de koppeling tussen grootboekrekening en de verschillende taxonomieën. De taxonomie bepaalt het cijfermatige aggregatieniveau en tekstuele toelichtingen in de rapportage.’
Inzet van slimme software om het samenstelproces te vereenvoudigen
Ondernemers moeten inzicht hebben in actuele standen zoals werkkapitaal, liquiditeitsprognose en kredietruimten ter ondersteuning aan het (in)richten van de onderneming. Op basis van de actualiteit en kwaliteit van de boekhouding kunnen dan beslissingen worden genomen over de te voeren koers. Dat gebeurt efficiënt als er een strak georganiseerde boekhouding aan ten grondslag ligt. Vos: ‘Scanoplossingen en bankkoppelingen helpen bij het voeren van de boekhouding. De echte winst zit in de toepassing van Continuous Auditor (CA) van Tom Koning die ons helpt om met beperkte middelen en tijd de boekhouding snel en accuraat up to date te brengen. De boekhouding is de basis voor het dashboard wat periodiek aan de ondernemer wordt vrijgegeven en besproken. Actualiseer aan het einde van het boekjaar de cliënt specifieke teksten en de (SBR) Jaarrekening is met een druk op de knop samengesteld.’
Terugkoppeling vanuit banken
De banken hebben al verschillende pogingen gedaan om het gebruik van de SBR Jaarrekening op gang te krijgen: een vergoeding, een boete of administratiekosten als de jaarrekening niet in het XBLR-format wordt aangeleverd. Wat zou een aantrekkelijke toevoeging kunnen zijn om? Cees Vos: ‘Wat ik mis is een terugkoppeling van de bank. Het is bijvoorbeeld interessant om na validatie van de ingestuurde rapportage een terugkoppeling te krijgen over de uitkomst van de risicoanalyse. Of een beknopt rapport met vergelijkingen van andere ondernemingen uit dezelfde sector. Zoals gezegd, we zijn goed op weg, maar er is nog genoeg te winnen voor alle betrokken partijen.’
Dit artikel is het eerste deel van het tweeluik ‘De SBR Jaarrekening in de praktijk’. Hierin vertellen specialisten uit de samenstel- en controlepraktijk over het gebruik van de SBR Jaarrekening. Waar liggen nog kansen, welke partijen doen mee en hoe kijken zij tegen de toekomst aan? In het tweede deel spreken we met Ronald van Langen, senior manager bij KPMG over de controlepraktijk.
Bron: SBR Nexus
Heb je de SBR vragenlijst al ingevuld? Klik op de banner of scan de QR-code.
Geef een antwoord