De Raad van State betwijfelt of Audit Quality Indicators (AQI’s) meer inzicht gaan geven in de kwaliteit van de wettelijke controles. Bovendien zet het adviesorgaan grote vraagtekens bij de in de nieuwe Wet toekomst accountancysector opgenomen resultaatsverplichting, die stelt dat het kwaliteitsbeheersingssysteem van accountantsorganisaties ernstige tekortkomingen van individuele accountants in wettelijke controles zou moeten voorkomen. Het adviesorgaan wijst er bovendien op dat de aanwijzingsbevoegdheid het probleem van de beperkte beschikbaarheid van accountants niet oplost. Dat blijkt uit het maandag gepubliceerde wetgevingsadvies van de Afdeling advisering van de Raad van State (RvS) over de Wet toekomst accountancysector.
Nieuwe regels in een al sterk gereguleerde sector
‘De Afdeling advisering onderschrijft het belang van een goede kwaliteit van de wettelijke accountantscontroles voor het maatschappelijk verkeer’, stelt de RvS in de samenvatting van het advies. ‘De externe accountant vervult hierin een belangrijke publieke taak, waarbij het in de kern draait om vertrouwen. Juist in een tijd waarin dit vertrouwen onder druk staat, is de vraag relevant wat het effect is van weer nieuwe regels in een al sterk gereguleerde sector. De Afdeling adviseert de regering het voorstel te doordenken in het licht van deze maatschappelijke vertrouwensfunctie en een visie te bieden op de toekomst van de accountancysector.’
Audit Quality Indicators
Het wetsvoorstel verplicht accountantsorganisaties periodiek te rapporteren aan de NBA over kwaliteitsindicatoren (Audit Quality Indicators) om meer inzicht te krijgen in de kwaliteit van de wettelijke controles. De RvS is daar kritisch over: ‘De Afdeling advisering betwijfelt of dit verband kan worden gelegd. Kwaliteitsindicatoren gaan niet over de kwaliteit van wettelijke controles als zodanig, maar over zaken die hierop van invloed zouden kunnen zijn, zoals het aantal uren van betrokkenheid van de externe accountant en het aantal geconstateerde tekortkomingen. De Afdeling advisering pleit voor een beperktere en daarmee meer proportionele toepassing van de indicatoren, die pas na evaluatie worden toegepast in de gehele sector. Dit is vooral van belang omdat het voorstel een inbreuk is op het recht op privacy, omdat in de scores op de indicatoren die openbaar worden gemaakt, de naam van de externe accountant wordt vermeld. Daarbij leidt de maatregel tot kosten voor de sector, die uiteindelijk worden doorberekend aan cliënten.’
Resultaatsverplichting
Volgens het nieuwe wetsvoorstel moet verder onder meer het kwaliteitsbeheersingssysteem van accountantsorganisaties ernstige tekortkomingen van individuele accountants in wettelijke controles voorkomen. Ook daarover heeft de RvS twijfels: ‘Hiermee grijpt het voorstel in op de bestaande, wettelijk geregelde verdeling van verantwoordelijkheden van de accountantsorganisatie voor het stelsel van kwaliteitsbeheersing en van de individuele accountant voor het controledossier. Deze verandering van het bestaande systeem wordt door de regering onvoldoende gemotiveerd. Daarbij is het de vraag of zo’n resultaatsverplichting realistisch en in overeenstemming met de Europese auditrichtlijn is.’
Aanwijzingsbevoegdheid
Het adviesorgaan wijst er verder op dat de aanwijzingsbevoegdheid, die in het voorstel aan de NBA wordt toegekend, geen oplossing is voor de beperkte beschikbaarheid van accountants: ‘Om aan het probleem van beschikbaarheid van accountants iets te doen, geeft het voorstel de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants de bevoegdheid een accountantsorganisatie aan te wijzen als een onderneming geen accountant kan vinden om de jaarrekening te controleren. De Afdeling advisering beschouwt een aanwijzing als een laatste redmiddel dat structurele oorzaken van de beperkte beschikbaarheid van accountants niet oplost. Zij adviseert het beschikbaarheidsprobleem structureel aan te pakken en de aanwijzingsbevoegdheid te beperken tot organisaties van openbaar belang.’
Het volledige advies van de RvS is hier te vinden.
Geef een antwoord