Alfa Accountants en Adviseurs heeft samen met Greenaumatic een benchmarkonderzoek uitgevoerd onder kleine en grotere transportondernemers. Hieruit blijkt dat CO2-beprijzing 4 tot 8 procent van de omzet gaat kosten. Dit is meer dan wat de meeste transportbedrijven nu als marge hebben.
De uitstoot (emissie) van broeikasgassen wordt in de toekomst zwaarder beprijsd, via belastingen of handel in uitstootrechten (emissierechten). Het EU Emission Trade System (ETS) is op dit moment het grootste emissiehandelssysteem ter wereld, waar circa 10.000 Europese bedrijven aan meedoen (samen verantwoordelijk voor 45% van de CO2-uitstoot in de EU). In Nederland zijn dit ongeveer 400 bedrijven. De EU ETS-marktprijs voor uitstootrechten tikte op 21 februari 2023 € 105 per ton aan, wat omgerekend € 0,34 per liter diesel is. De uitstoot van 1 liter diesel is ongeveer 3,3 kg CO2. Betrouwbare verwachtingen over de ontwikkeling van CO2-beprijzing voor de toekomst zijn lastig te geven, maar € 100 tot € 200 per ton CO2-uitstoot rond 2030 is aannemelijk. Bij ongewijzigde uitstoot kan die CO2-beprijzing een geldbedrag vertegenwoordigen van zo’n 4% tot 8% van de jaarlijkse omzet van transporteurs, hetgeen kan leiden tot continuïteitsvraagstukken.
Marge verdampt
Dat acht Alfa een ronduit zorgelijke conclusie, aangezien de gemiddelde marge op transport varieert tussen 2% en 5%. Bij twintig procent van de onderzochte bedrijven in deze benchmark blijkt dat hun winst compleet verdampt als sectorale CO2-beprijzing nu de norm zou zijn. Alleen transportondernemers die de verwachte CO2-beprijzing in 2027 kunnen doorberekenen aan hun klant zien hun marge niet verdwijnen.
Businessmodel nog niet klaar
In veel gevallen is het huidige businessmodel van transportondernemers nog niet klaar voor (verdere) verduurzaming. Dat ligt onder meer aan beperkte investeringscapaciteit, nog niet beschikbare laadinfrastructuur, het nog niet inzichtelijk hebben van data, het nog niet kunnen delen van data, extra kosten in de keten die nog niet eerlijk verdeeld zijn, onvoldoende inzicht hebben in de fiscale voordelen van duurzaamheid en onvoldoende draagvlak voor verduurzaming binnen de organisatie.
Sturen op rendement
Transportondernemers die op dit moment niet beschikken over financiële middelen om te verduurzamen, zullen dit vermoedelijk ook niet zo snel doen. Het kan echter wel optie zijn om een verzoek bij de bank neer te leggen voor het verstrekken van een transitielening ten behoeve van de verduurzaming van het bedrijf. De bank zal in dat geval vragen om een onderbouwing van de doelstellingen met niet-financiële data. Maar welke data zijn daarvoor benodigd en zijn deze data ook zuiver – en dus betrouwbaar? De data moeten niet alleen duidelijk maken wat de CO2-uitstoot is, maar ook wat het rendement is; de komende jaren zal het sturen op rendement nog veel belangrijker worden.
Rapporteren over duurzaamheid
Klanten zullen in de komende jaren vaker gaan vragen om inzicht in – en reductie van – de CO2-uitstoot van transporteurs. Dat heeft te maken met het feit dat een aanzienlijke groep grote bedrijven vanaf 2025 verplicht moet gaan rapporteren over hun beleid, prestaties en impact op het gebied van milieu, mens en goed bestuur. Deze regelgeving (de ‘Corporate Sustainability Reporting Directive’, CSRD) geldt in eerste instantie voor grote bedrijven (>250 fte’s, > € 40 miljoen omzet, > € 20 miljoen balanstotaal). Zij moeten in hun rapportage ook ingaan op hun invloed in de samenwerkingsketen. De implicatie hiervan is dat grote klanten bij transporteurs kunnen aankloppen met vragen over CO2-uitstoot in relatie tot de diensten die aan hen worden geleverd.
Hoe kunnen transportondernemers zich voorbereiden, als CO2-beprijzing in 2027 realiteit wordt? Als eerste zal de transportondernemer moeten weten waar hij nu staat (nulmeting), door als het ware op verkenning te gaan door het eigen bedrijf. Wat betekent het onderaan de streep als de hoeveelheid CO2-uitstoot wordt omgerekend in euro’s? De CO2-uitstoot kan gelukkig al op veel manieren worden verlaagd, zonder dat daar onmiddellijk grote investeringen voor nodig zijn. Denk aan multimodaal transport, meer samenwerking, effectievere ritplanning, rustig rijgedrag, etc. In het algemeen geldt: het is belangrijk om te stoppen met onrendabele ritten en met elkaar in gesprek te gaan ter verbetering van de beladingsgraad. Door meer samen te werken en ook inzicht te geven in elkaars data, kunnen transportondernemers meer bereiken. Datakwaliteit – en weten waar de benodigde data te vinden zijn – is hierbij van groot belang.
Aanbeveling
Kijk ver genoeg vooruit! Dat is de belangrijkste boodschap die het rapport wil meegeven. De Europese Commissie wil de Europese CO2-uitstoot in 2030 teruggebracht hebben met 55%. Als gevolg van dat besluit zal CO2-beprijzing over een aantal jaren de norm worden binnen transport en logistiek. Wie daar niet of te laat op anticipeert, verliest zijn marge, waarschuwt Alfa. Banken gaan steeds vaker met extra opslagen rekenen voor klanten zonder duurzaam profiel. Rapportages over duurzame prestaties worden belangrijker.
Download hier het rapport.
Bron: Alfa Accountants en adviseurs
Geef een reactie