CDA-parlementariër Slootweg stelde vragen aan minister Kaag naar aanleiding van de toetsfraude bij KPMG. Van haar antwoorden worden we niet veel wijzer.
Een paar weken geleden kwam grootschalige toetsfraude bij KPMG aan het licht. Het leidde tot het vertrek van commissaris Roger van Boxtel en het terugtreden als topman van Mark Hogeboom. De andere Big Four-kantoren en Mazars hebben een onderzoek ingesteld naar mogelijke fraude bij interne examens.
Nader onderzoek
Slootweg wilde onder meer weten van de minister of ze van mening is dat KPMG, PwC, Deloitte en EY de juiste maatregelen hebben genomen of dat ze meer van hen verwacht. Kaag wil daarover alleen kwijt dat ze het belangrijk vindt dat de andere genoemde accountantsorganisaties hebben aangekondigd een onderzoek te laten doen naar eventuele examenfraude. Verder wacht ze de resultaten van deze onderzoeken af. ‘Ik verwacht van deze organisaties dat zij bij geconstateerde misstanden maatregelen zullen nemen, die passen bij de ernst, oorzaak en omvang van de misstanden,’ schrijft Kaag weinig verrassend.
Cultuurverandering
Voor sommigen onderstreept het voorval bij KPMG de analyse van kwartiermakers Chris Fonteijn en Marlies de Vries dat de cultuur in de accountancy-sector echt moet veranderen. Minister Kaag laat Slootweg weten dat de fraude bij KPMG laat zien dat er ‘nog verbetering’ nodig is. Enigszins informatief is haar standpunt dat meer, andere, betere of beter nageleefde audit quality indicators (aqi’s) het frauduleuze gedrag bij KPMG niet hadden kunnen voorkomen. ‘Audit Quality Indicators (AQI’s) dienen onder andere om het gesprek op gang te helpen brengen over verschillende aan kwaliteit gerelateerde factoren die de onderneming of instelling mag verwachten van de uitvoering van een wettelijke controle door een bepaalde accountantsorganisatie,’ aldus Kaag. ‘Het is geen primair doel van deze kwaliteitsindicatoren om te voorkomen dat accountants toetsen afleggen in strijd met de voorschriften.’
Van Boxtel
Kaag geeft dan weer geen antwoord op de vraag of de teruggetreden Roger van Boxtel, die naar eigen zeggen een vrijwillige training ‘niet op correcte wijze’ heeft afgerond, nog op geloofwaardige wijze functies kan vervullen in het openbaar bestuur. ‘Het is niet aan mij om in generieke zin te oordelen of de heer Van Boxtel op geloofwaardige wijze andere functies in het openbaar bestuur kan vervullen,’ deelt de bewindsvrouwe mee. Evenmin geeft ze antwoord op de vraag in hoeverre de genoemde accountantsorganisaties de komende jaren op geloofwaardige wijze accountant kunnen zijn voor overheidsorganisaties of adviseur inzake overheidsopdrachten. ‘In algemeenheid geldt dat de externe accountant een belangrijke publieke taak heeft die in de kern draait om vertrouwen,’ is alles wat Kaag erover kwijt wil.
Cybersecurity
De fraude heeft zich naar verluidt voorgedaan bij examens over cybersecurity. Meest interessant is de vraag van Slootweg of accountants niet overvraagd worden als het gaat om cyberveiligheid? Kaag: ‘Cybercriminaliteit vormt een van de bedreigingen waarmee een organisatie geconfronteerd kan worden en die grote gevolgen kan hebben voor een organisatie. De accountant kan bijdragen aan preventie door passende vragen te stellen over cybersecurity aan bestuurders en interne toezichthouders, om zo het bewustzijn hieromtrent te vergroten. Ik heb geen reden om aan te nemen dat accountants disproportioneel bevraagd worden op het terrein van cyberveiligheid. Het Permanente Educatie (PE) model van de NBA heeft als uitgangspunt dat de leden zelf hun professionele ontwikkeling vormgeven. Daarbij hebben leden grotendeels zelf de verantwoordelijkheid en keuzevrijheid in de vorm en inhoud van de PE-activiteiten. Wel moeten de cursussen afgestemd zijn op de eigen beroepspraktijk van de accountant.’
AFM
Kaag zegt dat de primaire verantwoordelijkheid om fraude te voorkomen bij de sector zelf liggen. De AFM heeft verschillende mogelijkheden tot haar beschikking om naleving door een vergunninghoudende accountantsorganisatie van wet- en regelgeving af te dwingen. Kaag: ‘Het is aan de AFM om, na gedegen onderzoek, te bepalen welke maatregel het meest passend is. Het Wetsvoorstel toekomst accountancy, dat ik in voorbereiding heb, versterkt het instrumentarium van de AFM om toezicht te houden op de waarborging dat ernstige tekortkomingen in wettelijke controles worden voorkomen middels een adequaat kwaliteitsbeheersingssysteem, waar de accountantsorganisatie verantwoordelijkheid voor draagt.’
Lees hier de antwoorden van minister Kaag.
De heer Martin Lindelauf zegt
Ongelooflijk hoe dit figuur gewoon geen antwoord geeft en toch heel veel zegt