• Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Overig
  • Magazine
    • 2025, Fusies en overnames
    • 2024, AV-Top 50
    • 2024, ICT & Kengetallen
    • 2024, Fusies en Overnames
    • 2023, Lifestyle en Carrière
    • 2023, ICT en Kengetallen
    • 2023, AV-Top 50
    • 2022, Lifestyle en Carrière
    • 2022, Bedrijfsovername
    • 2022, ICT en Kengetallen
    • 2022, AV-Top 50
  • Blog
  • Podcast
    • #11 – Schijnzelfstandigheid onder zzp’ers
    • Extra – Young professionals
    • # 10 – Terugblik 2024 en vooruitblik 2025
    • #9 – Klacht- en tuchtrecht
    • #8 – Administratiekantoren
    • Extra – Tooling
    • #7 – Regeldruk in de mkb-praktijk
    • #6 – Diversiteit en inclusie
    • #5 – Fusies en overnames in de accountancysector
    • Extra – (Corona)schuldenproblematiek
    • # 4 – De mkb-accountant en duurzaamheid
    • #3 – Arbeidsmarkt voor accountants
    • #2 – De accountancyopleiding
    • #1 – Vooruitblik 2024
  • Partners
  • Opleidingen
    • AV Young Professional
    • Summercourses
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
    • Nationaal Congres Familiebedrijven
  • AV-Top 50
    • AV-Top 50 | 2024
    • AV-Top 50 | 2023
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
  • Specialist
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • AV Young Professional
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • AV Young Professional
Accountancy Vanmorgen

  • Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Overig
  • Magazine
    • 2025, Fusies en overnames
    • 2024, AV-Top 50
    • 2024, ICT & Kengetallen
    • 2024, Fusies en Overnames
    • 2023, Lifestyle en Carrière
    • 2023, ICT en Kengetallen
    • 2023, AV-Top 50
    • 2022, Lifestyle en Carrière
    • 2022, Bedrijfsovername
    • 2022, ICT en Kengetallen
    • 2022, AV-Top 50
  • Blog
  • Podcast
    • #11 – Schijnzelfstandigheid onder zzp’ers
    • Extra – Young professionals
    • # 10 – Terugblik 2024 en vooruitblik 2025
    • #9 – Klacht- en tuchtrecht
    • #8 – Administratiekantoren
    • Extra – Tooling
    • #7 – Regeldruk in de mkb-praktijk
    • #6 – Diversiteit en inclusie
    • #5 – Fusies en overnames in de accountancysector
    • Extra – (Corona)schuldenproblematiek
    • # 4 – De mkb-accountant en duurzaamheid
    • #3 – Arbeidsmarkt voor accountants
    • #2 – De accountancyopleiding
    • #1 – Vooruitblik 2024
  • Partners
  • Opleidingen
    • AV Young Professional
    • Summercourses
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
    • Nationaal Congres Familiebedrijven
  • AV-Top 50
    • AV-Top 50 | 2024
    • AV-Top 50 | 2023
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
  • Specialist
Home » SRA frist controleaanpak op

SRA frist controleaanpak op

Accountancy, Artikelen, Nieuws

12 juni 2017 door Accountancy Vanmorgen

Accountancy Vanmorgen

SRA ondersteunt met handboeken en praktijkhandreikingen leden die controleopdrachten uitvoeren. Sinds een aantal jaren wordt de basis daarvoor gevormd door de SRA-‘Controlefilosofie’. Daarin zijn de uitgangspunten voor een op de MKB-praktijk toegespitste controleaanpak verwoord. De wet- en regelgeving, waaronder de NV COS, wordt in de handboeken en praktijkhandreikingen vertaald in deze aanpak.

Onlangs is een begin gemaakt met het ‘opfrissen’ van de aanpak. Daarvoor bestaan meerdere aanleidingen. In de eerste plaats is de kennis van de NV COS bij de controlerende accountants toegenomen. Dit betekent dat in de handboeken en praktijkhandreikingen minder aandacht hoeft te worden besteed aan uitleg van de controlestandaarden. Ten tweede maken de uitkomsten van OKB’s, toetsingen en reviews duidelijk dat behoefte bestaat aan concrete guidance die verder gaat dan bijvoorbeeld de toepassingsgerichte teksten in de controlestandaarden. Ten slotte geeft de toenemende ervaring in de praktijk met het door SRA ontwikkelde zekerheidsmodel aanleiding om dit model op onderdelen bij te stellen.

Een nieuwe vormgeving

De wijzigingen hebben ook geleid tot het heroverwegen van de vorm waarin het handboek en de praktijkhandreikingen tot nu zijn verschenen. Met de controlefilosofie als basis zal het ‘handboek’ voortaan bestaan uit een reeks nauw met elkaar samenhangende praktijkhandreikingen, die waar mogelijk vergezeld gaan van tools en modellen. Dit heeft als voordeel dat de handreikingen eenvoudiger kunnen worden opgenomen in de elektronische werkprogramma’s. Daarnaast kan het handboek sneller worden geactualiseerd.

Profilering is leidend

Volgens de controlefilosofie is het ‘profiel’ van de onderneming leidend. De profilering is onderdeel van het verwerven van inzicht in en begrip van de onderneming en kan de accountant helpen bij het identificeren en inschatten van controlerisico’s. Het profiel wordt bepaald door de onderneming te beschrijven op basis van het ontwikkelstadium waarin die verkeert, afgezet tegen kenmerken op het gebied van structuur, beheersingsvraagstukken (‘control’) en verantwoording. Schematisch is dit als volgt weer te geven:

 

 

 


Figuur 1 Profilering

Thematische uitwerking

Bij de controlefilosofie hoort een overzichtelijke en eenduidige, schematische weergave van het controleproces. De controlefilosofie beschrijft thematisch een aantal voor de controlevraagstukken relevante kenmerken van MKB-ondernemingen. De onderscheiden thema’s zijn:

  • omvang en structuur van de organisatie
  • rol van de leiding
  • inrichting van de interne beheersing
  • betekenis van de automatisering
  • grenzen van de controle-informatie
  • organisatie van de opdracht

Per thema wordt aangegeven voor welke fase van het controleproces het thema van belang is, wordt de relatie met de controlestandaarden benoemd en uitgelegd waarom het thema van belang is voor de accountant. Vervolgens worden de aandachtspunten voor de controleaanpak beschreven die voortvloeien uit de profielkenmerken van de onderneming.

Zekerheidsmodel gewijzigd

Inhoudelijk onderscheidt de gewijzigde aanpak zich ten opzichte van de voorgaande edities van het handboek vooral door het bijgestelde controlezekerheidsmodel. Dit model is geïntroduceerd in een nieuwe praktijkhandreiking, die gaat over risicoanalyse. Daarin zijn ook de risicodefinities opgenomen, zoals die voortaan in de elektronische werkprogramma’s, praktijkhandreikingen en tools worden gehanteerd. Een beslisschema helpt de accountant om vast te stellen van wat voor risico sprake is.

 


Figuur 2 Risicodefinitie

Vervolgens biedt het zekerheidsmodel inzicht in de mate van zekerheid die de accountant met zijn respons op dat risico (zijn controlestrategie) bereikt in de verschillende onderdelen van zijn aanpak. Die mate van zekerheid wordt uitgedrukt in betrouwbaarheidsfactoren, of ’S-waarden’. Het model kent betrouwbaarheidsfactoren toe aan de identificatie en inschatting van risico’s, de toetsing van de effectiviteit van beheersingsmaatregelen (systeemgerichte controlewerkzaamheden) en de werkzaamheden gericht op het ontdekken van fouten (gegevensgerichte controlewerkzaamheden). Daarbij maakt het model onderscheid tussen een respons die overwegend systeemgericht is en een respons die vooral is gebaseerd op gegevensgerichte werkzaamheden.

Handreikingen voor beslissingsondersteuning

De praktijkhandreikingen voor gegevensgerichte steekproeven en cijferanalyses zijn aangepast aan het nieuwe zekerheidsmodel, evenals de bijbehorende tools voor beslissingsondersteuning. Daarmee kan de accountant de omvang en diepgang bepalen van de werkzaamheden, die hij met behulp van deze technieken uitvoert. In de loop van dit jaar verschijnt een praktijkhandreiking voor systeemgerichte werkzaamheden, met eveneens het zekerheidsmodel als basis.

Gegevensgerichte controlewerkzaamheden zijn altijd onderdeel van de respons van de accountant. In de praktijk blijkt het niet eenvoudig om een keuze te maken uit de gegevensgerichte controletechnieken die de accountant ter beschikking heeft. De keuze voor een passende techniek is erg belangrijk, zowel vanuit het oogpunt van effectiviteit als van efficiëntie van de controle en is afhankelijk van een groot aantal factoren. Daarom werkt SRA-Bureau Vaktechniek aan een handreiking die de beslissing van de accountant dit gebied kan ondersteunen. Bij die beslissing spelen onder andere de volgende aspecten een rol:

  • de omvang van de post of transactiestroom in relatie tot de van toepassing zijnde materialiteit
  • de vraag of de post of transactiestroom complexe en/of niet-routinematige transacties bevat
  • de vraag of sprake is van significante transacties buiten de normale bedrijfsvoering
  • de mate waarin de post of transactiestroom onderhevig is aan subjectieve oordeelsvorming
  • de aard van het geïdentificeerde risico en de bewering waarop het risico betrekking heeft
  • de doel van de gegevensgerichte controlewerkzaamheden (bijvoorbeeld inspelen op het risico van fraude of van fouten)

Afhankelijk van de uitkomsten van deze evaluatie maakt de accountant een doordachte keuze voor bijvoorbeeld een integrale controle, cijferanalyse, representatieve steekproef of kritische deelwaarneming of beslist hij om data-analyse toe te passen. En uiteraard zijn combinaties van technieken mogelijk, om zo goed mogelijk in te kunnen spelen op de onderkende risico’s.

Concretisering is ‘key’

De aanpassingen in de controleaanpak zijn erop gericht om alle onderdelen van het controleproces te concretiseren. Vertrekpunt is telkens de vraag: wat kan er fout gaan in de verantwoording die ik controleer en waarom? Hoe beter de accountant in staat is om zijn aanpak te onderbouwen met concrete informatie, overwegingen en keuzes, hoe specifieker en effectiever die aanpak zal zijn. De controlewerkzaamheden als respons op een door hem geïdentificeerd significant risico dat de post debiteuren te hoog is verantwoord als gevolg van boekingen van niet-bestaande verkooptransacties, zijn anders dan wanneer hij een risico op een afwijking van materieel belang heeft geïdentificeerd dat de post debiteuren te hoog is verantwoord omdat afnemers mogelijk niet kunnen betalen. En de specifieke omstandigheden bepalen in belangrijke mate waaruit zijn respons in deze voorbeelden zal bestaan: zijn er mogelijk beheersingsmaatregelen die het risico effectief beperken, wil de accountant daarop steunen en zo ja, wat moet hij doen om vast te stellen of dit mogelijk is? En welke gegevensgerichte werkzaamheden zijn in aanvulling daarop noodzakelijk? Of kiest hij – als dat mogelijk is volgens de controlestandaarden – voor een gegevensgerichte aanpak en zo ja, uit welke werkzaamheden (aard, omvang, diepgang) zal die aanpak bestaan om in de gegeven situatie effectief te kunnen zijn? Hoe evalueert hij de controlebevindingen en waarop baseert hij zijn conclusie? Er is volop ruimte voor professionele oordeelsvorming, maar uit zijn dossier zal duidelijk moeten blijken waarop zijn keuzes zijn gebaseerd en hoe de werkzaamheden zijn uitgevoerd. In figuur 3 is schematisch en gestileerd weergegeven waar belangrijke beslissingsmomenten in het controleproces voorkomen.

 

 

 

 

 

 

 

 

Figuur 3 Beslissingsmomenten in het controleproces

Door welke hoepel?

Hoewel de uitkomsten van OKB’s, toetsingen en reviews in aanmerking zijn genomen bij de aanpassingen in het handboek, zijn deze aanpassingen er niet primair op gericht om accountants door de hoepel van een dossieronderzoek te laten springen. De aanpassingen moeten de accountant helpen om bewuster, meer doordacht en aantoonbaar in overeenstemming met de standaarden zijn controlewerkzaamheden te verrichten. Te vaak nog wordt het controleproces ‘op de automatische piloot’ uitgevoerd en is de start van een nieuw controlejaar letterlijk een kopie van het dossier over het voorafgaande jaar. Met alle gevolgen voor effectiviteit en efficiëntie van dien. Daarnaast wordt nadenken over een concrete, specifieke en weloverwogen aanpak nog wel eens ingeruild voor ‘vastleggen wat de toetser wil zien’. Dit is misschien wel de grootste valkuil van de accountant, die daarmee zijn professionele verantwoordelijkheid op het spel zet en – hoe kan het ook anders – nieuwe vragen oproept over zijn dossier bij een volgend onderzoek.

Leren van de praktijk

Stap voor stap wordt het handboek de komende tijd uitgebreid met handreikingen die de accountant in het MKB praktische guidance biedt bij de uitvoering van zijn controlewerkzaamheden. Nieuwe ontwikkelingen worden op de voet gevolgd en actuele inzichten vinden via SRA-Bureau Vaktechniek hun weg naar modellen, methodieken en tools. Maar de praktijk is weerbarstig en toenemende kennis en ervaring scheppen ruimte om telkens nieuwe knelpunten en dilemma’s te signaleren. Daarvan kan de beroepsgroep leren en SRA wil het instrumentarium voor de controlerend accountant dan ook graag samen met de accountants in de praktijk verder ontwikkelen en aanpassen aan de behoeften.

Dit artikel is geschreven door Pieter Mansvelder RA, SRA-Bureau Vaktechniek.


Wilt u meer weten over de controleaanpak? Bekijk de SRA-cursussen en –kringen.

 

 

Categorie: Accountancy, Artikelen, Nieuws Tags: accountantscontrole, SRA

Tags: accountantscontrole, SRA

Gerelateerde artikelen

28 maart 2025

SRA-voorzitter Diana Clement: zorgen over herziening beroepsprofiel

24 maart 2025

Ruim 6% meer salaris voor medewerkers SRA-kantoren

21 maart 2025

Nieuw accountantsprotocol voor controle politieke partijen

19 maart 2025

Toename van tekortkomingen bij accountantscontroles wereldwijd

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Kennispartner

Aftrek lijfrentepremie en inbouw pensioen in overgangsjaren

Partnercarrousel

E-facturatie nu beschikbaar voor alle klanten Exact Online
Artificial intelligence in het hart van jouw administratieve processen
AFAS Software maakt in 2025 overstap naar volledig elektrisch wagenpark  
Zo help je je klant sneller aan een lening
Een geautomatiseerde boekhouding? Dit merkt je klant daarvan!
Zo stel je eenvoudig en gestructureerd de jaarrekening op vanuit een administratie
AV-Top 50 | AI in de accountancy: een nieuwe samenwerking
De route naar een datagedreven kantoor
Hoe Solvinity onkostendeclaraties sneller verwerkt met Klippa
Waarom samenwerking in de accountancysector nu belangrijker is dan ooit
Ook met e-facturatie als norm blijft factuurverwerkingssoftware onmisbaar
Onverwachte Amerikaanse belastingverplichting voor Nederlandse ondernemer in Nederland
Ondersteun je klanten beter, sneller en met minder handmatig werk.
Zo geef je handig advies over aangiften van erf-en schenkbelasting 
Laat taal niet de groei van je kantoor tegenhouden.
Deadline gemist voor DAC7-rapportage? Dit kun je doen!
Consolideren met wederzijds belang
Duurzame klantrelaties in de accountancy
De online waarderingstool voor adviseurs
Waarom accountants liever anoniem werkgevers verkennen
Belangrijke aandachtspunten bij aan- en verkoopbegeleiding voor accountants en belastingsadviseurs
Tussen spreadsheet en cloud: onderzoek naar populaire software bij accountants (2024-2025)
Koppel met financiele software in 1 klik
Slim en succesvol financepersoneel werven? Deze acht tips helpen je op weg
Zo factureer je abonnementen razendsnel
Waarom jouw accountantskantoor over moet op bellen met Microsoft Teams
Dit is waarom jouw kantoor straks wordt overgenomen door een modernere accountant
“Moderne software is waardevol voor je onderneming”
Wat betekent het einde van het Logius Portaal voor het deponeren van je jaarrekening? 
Vijf tips voor het efficiënt beheren van klantdossiers 
De mens is “nooit” de oorzaak van een datalek 
Fusies en overnames in de accountancysector: wat betekent dit voor jou als accountant?
Gestructureerd informatie opvragen voor de jaarrekening met PBC-lijsten 
ICT & Kengetallen | Bouwstenen om de adviesrol op en uit te bouwen
Waarom ons Accountancy Dashboard hét verschil maakt voor ambitieuze kantoren
SharePoint of een Document Hub – wat werkt beter voor accountants?
ICT & Kengetallen | “Accountantskantoren kunnen veel sneller factureren”
Hyarchis en PKIsigning lanceren integratie voor digitale ondertekening
Wanneer heeft een werknemer recht op een doorbetaalde vrije dag?
Meer tijd voor medewerkers door digitalisering dankzij HR workflows
Hoe kan ik mijn klanten helpen met duurzaamheidsinvesteringen?
Sportlink en AFAS bundelen kracht en kennis om sportclubs financieel fit te maken
Hoe financier je werkkapitaal voor een onderneming?
Meer financiële ruimte? De energiebon als slimme oplossing
Het ‘zo-goed-als-zeker’-criterium van de Hoge Raad
Bouw een sterk accountancyteam en stimuleer teamontwikkeling
Waarom klanten meer verwachten dan een jaarrekening
Loonontwikkelingen in 2024: zowel kansen als bedreigingen voor ondernemers
Werkgeverslasten berekenen: vijf vragen beantwoord     
ICT & Kengetallen | Snel, betrouwbaar en veilig op de plek van bestemming
Een netwerk vol kennisen ervaring
AV-Top 50 | Gratis opleiding belangrijk wapen in strijd tegen personeelstekort
Als de zzp’er toch een werknemer is: herkwalificatie
Wat er mis kan gaan bij een slechte aandeelhoudersovereenkomst: lessen uit recente rechtspraak
Waarom 25 maart 2024 een belangrijke datum is

Vacatures

Assistent Accountant gevorderd AA Zwijndrecht
PIA
Assistent Accountant
Schipper Accountants
Accountant AA
Hendriksen Accountants en Adviseurs
Zelfstandig Assistent Accountant Samenstelpraktijk
PIA Group
Ervaren Assistent Accountant- Gouda
WEA
Relatiebeheerder  
Scab
Accountant met partnerambitie
Schipper Accountants
Zelfstandig Assistent Accountant
Hendriksen
Zelfstandig Assistent Accountant Samenstel
Steens & Partners Accountants en Adviseurs
Gevorderd Assistent Accountant Samenstelpraktijk
Kaap Hoorn
Adviseur Agro
Schipper Accountants
Assistent accountant Agri & Food – Raamsdonksveer
aaff
Controleleider
PIA Group
Financieel administratief medewerker
Scab
Adviseur accountancy Agri & Food – Hoogeveen
aaff
Junior Adviseur mkb
KRC van Elderen
Finance Consultant
a.s Works
Accountant Agri & Food- Gorinchem
aaff
Agro Accountant
Schipper Accountants
Adviseur Vakspecialist Accountancy
Schipper Accountants
Adviseur mkb / Accountant
KRC Van Elderen
Senior Assistent Accountant
Schipper Accountants
Adviseur accountancy Agri & Food – Zwolle
aaff
Accountant mkb- Gorinchem
aaff
Assistent Accountant Controlepraktijk (Audit) Gouda
WEA Gouda
Beginnend Assistent Accountant Audit & Assurance
PIA Group
zelfstandig assistent accountant samenstelpraktijk
Scab
Assistent accountant mkb- Zelhem
aaff
Adviseur Accountancy Agri & Food – Raamsdonksveer
aaff
Gevorderd Assistent Accountant Auditpraktijk
PIA Group
Assistent accountant controlepraktijk
Scab
Abonneer nieuwsbrief AV

Meest gelezen

  • Nederland kiest als enige voor vermogensaanwasheffing 40.1k weergaven

  • Salderingsrecht blijft vermoedelijk van kracht voor zonnepaneelbezitters, ook na 2027 6.8k weergaven

  • Failliete Limburgse boekhouder dupeerde ook vrienden 6.7k weergaven

  • Elektrische auto’s vanaf 2026 fors duurder in wegenbelasting, vooral kleinere modellen 5.2k weergaven

  • Fraudezaak accountancywonderboy moet over na justitiële blunder 4.8k weergaven

Vraag en aanbod

Ter overname gezocht: accountants- of administratiekantoor regio Rotterdam
Administratiekantoor ter overname gezocht
Ter overname/aansluiting gezocht: accountants-, belastingadvies- en administratiekantoor in de regio Kennemerland
Mbi-kandidaat gezocht voor accountantskantoor uit de regio Eindhoven
Mbi-kandidaten en/of accountantskantoor gezocht in Zeeland
Samenwerking gezocht/aangeboden door audit-onlykantoor
Mbi-kandidaat gezocht voor accountantskantoor in medische sector
Mbi-kandidaat voor administratiekantoor in Zeewolde gezocht
Ter overname aangeboden: administratiekantoor in Overijssel met sectorspecialisatie
Administratiekantoor regio Hendrik Ido Ambacht ter overname gezocht
Ter overname gezocht: administratiekantoren in heel Nederland
Ter overname aangeboden: Accountantskantoor in de kop van Noord-Holland
Ter overname of fusie gezocht: accountants- of belastingadvieskantoor Noordoost-Brabant
Samenwerking aangeboden voor wettelijke controles
Mbi-kandidaat voor administratiekantoor in Rotterdam gezocht
Mbi-kandidaat voor administratiekantoor regio Den Haag gezocht
Ter overname aangeboden: administratiekantoor in de regio Doetinchem
Mbi-kandidaat gezocht voor accountantskantoor uit Twente

Accountancy Vanmorgen (AV) is het platform voor accountants en iedereen die geïnteresseerd is in nieuws, trends, ontwikkelingen, achtergronden en wetenswaardigheden in en rond accountancy en ondernemerschap.

Accountancy Vanmorgen is een uitgave van MOCuitgevers.

 

Categorie

  • Nieuws
  • Blog
  • Partners
  • Opleidingen
  • Vacatures
  • AV-events

Info

  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Shop
  • Algemene voorwaarden MOCuitgevers Vanmorgen
  • Annuleringsvoorwaarden
  • Privacybeleid
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
Cookies
Om u beter van dienst te kunnen zijn, maakt Accountancy Vanmorgen gebruik van cookies. Klik op instellingen om de cookie instellingen te wijzigen.
  • Ik ga akkoord
  • Instellingen
  • Functionele cookies zijn noodzakelijk voor de werking van deze website.
  • We gebruiken Google Analytics, netjes geanonimiseerd.
  • We gebruiken de marketing cookies om gepersonaliseerde advertenties te tonen.
  • Annuleren
  • Ik ga akkoord

Instellingen