Het aantal zzp’ers kan nog ruimschoots verdubbelen tot 1,8 miljoen, meer dan een vijfde van de huidige beroepsbevolking. Van die 1,8 miljoen zouden er dan één miljoen hun brood verdienen in de zogeheten ‘gig economy’, via platforms als Uber, Helpling en Temper.
Dat schrijft het ING Economisch Bureau in een ‘verkenning’. De hoofdeconoom van ING, Marieke Blom (foto), schreef eerder dit jaar al dat de bestaande platforms zich 20% tot 70% van de uitzendmarkt kunnen toe-eigenen. Voor het eerst is de potentiële omvang van de kluseconomie zo gedetailleerd in kaart gebracht voor Nederland. ING stelt dat er in 2017 800.000 zelfstandigen zonder personeel waren (zzp’ers). In totaal wordt de markt voor zelfstandigen in 2017 op 1,4 miljoen personen geschat. Naast de 800.000 zzp’ers gaat het om nog eens 600.000 flexwerkers (onder meer uitzendkrachten en payrollers).
Kortdurende contracten
‘Niet alleen uitzendkrachten, maar ook werkenden in kortdurende en oproepcontracten kunnen op grote schaal op een zzp-platform terecht komen’, schijft ING. ‘Platforms maken zzp-werk namelijk veel makkelijker. Hoe groot de daadwerkelijke impact wordt, hangt af van de technologie, juridische ruimte en financiële prikkels. In twee scenario’s varieert de impact van 200.000 tot een miljoen extra zzp’ers.’ Het bureau schetst twee scenario’s. Beide zullen de Nederlandse arbeidsmarkt drastisch veranderen.
Kinderschoenen
Het fenomeen van de zelfstandige platformwerker staat nog in de kinderschoenen: het gaat om tienduizenden mensen en om specifiek werk, zoals thuisbezorging en taxivervoer, aldus ING. Maar technologie kan markten rap veranderen: vijf % van de Amsterdamse woningen staat op Airbnb en een op de drie vrijgezellen zit op een datingplatform. De markt beweegt: Uber kondigde recent aan de klusmarkt op te gaan en Temper verbreedt z’n doelgroep van horeca ook naar de retail. De analyse bekijkt hoe sterk het aantal zzp’ers kan toenemen en waar dat vanaf hangt. Technologie en regelgeving zijn de cruciale factoren. Ingedeeld naar beroepsgroepen lenen volgens ING vooral klussers, schoonmakers en chauffeurs zich goed voor platforms. Voor managers, directiesecretaresses, medisch personeel, ambtenaren, politie, militairen, piloten, accountants en consultants is dat minder zo, omdat werkgevers niet willen dat kennis weglekt.
Technologie en regelgeving
Hoe sneller de technologie zich ontwikkelt, hoe makkelijker banen in ‘klussen’ veranderen en hoe meer mensen zzp’er zullen worden. Platformen verlagen transactiekosten, zoals zoekkosten, contractkosten en administratie. Ze maken met beoordelingen de kwaliteit van werkenden inzichtelijk. Dit helpt beide partijen op de markt voor werk. Technologie maakt een zzp’er zijn of inhuren makkelijker: opdrachtgevers vinden kost minder tijd, goede mensen zijn te herkennen aan goede beoordelingen, facturen sturen en betalingen afdwingen kost geen tijd meer, aldus ING. ‘Hoe meer juridische ruimte voor het verrichten van arbeid als zelfstandige, des te meer zzp’ers. Tegelijkertijd is het financiële verschil tussen zzp-contracten en arbeidscontracten bepalend: wat zijn de minimumtarieven, verplichtingen en tarieven voor verzekeringen, pensioen en belasting? Hoe groter het verschil in financiële prikkels, des te meer zzp’ers.’
Geef een reactie