Het verhaal rond directeur Mannak van de NBA lijkt een soap. Gebeurtenissen die niemand wil, mensen niet hebben voorzien, waar ook geen ondubbelzinnige kwade wil achter zit. Maar wat dan wel? De NBA is geen organisatie die willens en wetens grenzen van regelgeving opzoekt. Toch gaat het niet echt goed.
Even een kleine recap
In januari 2018 benoemt de NBA een interimmer voor een directiefunctie. Prima, niets mis mee. De persoon in kwestie neemt wel een verleden mee. Wij hebben daar destijds ook over geschreven. Een persoon met een geschiedenis in het publieke domein, waarover kritische noten worden/werden gekraakt.
Twee vragen
- Moet je iemand een verleden tot in lengte van dagen nadragen?
- Moet je als NBA – beroepsorganisatie van, voor en over accountants, een beroepsgroep die nadrukkelijk onder het maatschappelijk vergrootglas ligt – daar een rol in spelen?
Op de eerste vraag is mijn antwoord volmondig: nee! Je moet mensen niet tot in lengte van dagen een verleden nadragen. Op de tweede vraag zou ik antwoorden: wees terughoudend en zeg in zo’n geval toch maar nee.
2019
Het gaat verder. Begin 2019 wordt interimmer benoemd tot directielid voor in ieder geval de komende twee jaar. De NBA organiseert in september dit jaar een bijeenkomst rond het thema fraude. Oud-Enron CFO Andy Fastow – veroordeeld fraudeur, Enron, meerder jaren gevangenis – is de belangrijkste spreker. Kern van ervaringsdeskundige Fastow’s betoog over wat er bij Enron fout ging is: ‘Welke vragen stelden wij ons destijds bij Enron? Dat was slecht één vraag: Mag het? Ja? Dan is het okee. Stelden we ons de vraag is het goed? Nee, die vraag stelden we ons destijds bij Enron niet.’ En vervolgens liep het bij Enron in een miljardendebacle uit de klauw. Maar gelukkig is de malheur bij de NBA in Amsterdam niet echt zo groot.
Mannak heeft belang bij bedrijf Fastow
En dan komt naar buiten dat betrokken NBA-directielid een financieel belang/rol heeft bij het nieuwe bedrijf van Andy Fastow. Dit bedrijf is gericht op het vroegtijdig herkennen van fraudepatronen binnen organisaties. Wat er fout ging is dat directielid Mannak van dit belang geen melding heeft gemaakt bij zijn bestuur. Toch wel essentieel wanneer je een topfunctie bekleedt bij een organisatie als de NBA. Fraude en fraudepreventie is wel een toponderwerp voor de beroepsorganisatie. Maar je mag je ook afvragen of dit een halszaak is.
Schorsing
Het NBA-bestuur besluit vervolgens tot schorsing van Mannak. Het bestuur gaat op onderzoek uit naar wat er allemaal aan de hand is.
En dan komt er nog meer naar buiten. Individuele bestuursleden praten niet met pers over al het gedoe rond het onderzoek. Logisch, goede afspraak, één stem, één boodschap en zo lang het onderzoek loopt is er nog niets te melden. Toch houdt niet iedereen zich daaraan. Tja, en wat weten we dan?
De benoeming van de betrokkene komt min of meer direct uit het persoonlijke netwerk van een van de bestuursleden (Accountant in Business). Ons kent ons, old boys network.
WNT-normen
En dan lees je in de jaarrekening van de NBA over 2018, dat interimmer stevig boven de WNT-normen werd uitbetaald. Fout, dat stond er niet. Het bedrag van € 238.000 als jaarvergoeding voor de interimmer is weliswaar fors hoger dan de de WNT-norm van € 189.000. Toch meer dan een modaal jaarsalaris verschil. Maar zo’n norm geldt volgens de wet niet voor interimmers. En voor zittende directieleden geldt een overgangsregeling. Binnen een aantal jaren wordt een volgens reguliere WNT-normen te hoog salaris in etappes teruggebracht naar de WNT-normen. Dus het klopt. Omdat het mag. Omdat er geen regels worden overtreden. Accountants van RSM zetten hun handtekening onder de jaarcijfers van de NBA. De ledenvergadering van de NBA gaat vervolgens ook nog eens akkoord met de jaarcijfers.
Maar eigenlijk, zou je misschien hier toch niet de vraag moeten stellen: Mag het, is het volgens de regels? Maar wel de vraag: doen we hier goed? En dan laten we de overgangsregeling nog maar even buiten beschouwing.
Frans Heitling
Mag het? Ja, want zo te lezen is het allemaal volgens de regels gegaan.
Hieruit valt op te maken dat er nog steeds mensen of organisaties zijn die niet door hebben dat zaken wel volgens de regels kunnen zijn, maar dat er ook zoiets is als maatschappelijke acceptatie of begrip. Of in dit geval, maatschappelijke non-acceptatie en onbegrip.
Dus het antwoord op de vraag “doen we hier goed?” is wat mij betreft een volmondig NEE.
Even een Manakje doen.
Vlgs mij in Twente een begrip voor daden die wel mogen maar niet kunnen.
Meneer Manak heeft een flink spoor achtergelaten.
Als NBA moet het voorbeeld geven van onbesproken gedrag.
Als je dochter thuiskomt met een vriend die voordeelt wegens een gewapende overal dan
dan blijf je dat die jongen ook niet nadragen?
Wanneer wij als accountant behoren te redeneren in het “voorkomen van elke schijn” waarom redeneert onze beroepsorganisatie dan niet met deze basisgedachte?
Hoe betrouwbaar is een voordracht van een NBA bestuurder nog is de vraag?
Nu Mannak, maar er zijn ook wel vraagtekens te plaatsen bij de voordracht van Van der Vegte, een big four accountant, in het zadel geholpen door opgetrommeld stemvee (lees opkomst op ledenvergadering versus uitgebrachte stemmen op de ledenvergadering), die ook nog eens verwikkeld was in een lopend onderzoek naar het handelen van zijn organisatie (Deloitte) waar hij bij nauw bij betrokken was. En dit terwijl Marco Moling, een accountant met het hart en ziel voor ons vak op de juiste plaats, het door dit stemvee niet redt.
En nu worden de enorme budgetten die zijn vrijgemaakt om het publieke vertrouwen in de accountant te herstellen teniet gedaan door het handelen van ons eigen bestuur.
Bestuur jullie worden bedankt! Misschien wordt het eens tijd dat jullie eens naar accountantsnormen gaan handelen !