Een dispuut over eigen of vreemd vermogen in de jaarrekening komt een accountant op een berisping te staan.
Uitspraak: 19/1060
Een organisatie van gerechtsdeurwaarders- en incassokantoren had diverse participanten die in 2016 hun belang wilden verkopen. Er bestond een inkoopverplichting, maar bij gebrek aan voldoende financiële middelen kon de organisatie van gerechtsdeurwaarders- en incassokantoren niet aan deze verplichting voldoen. Hoe moesten de aanspraken van de uittredende participanten in de jaarrekening over 2016 worden verantwoord?
Agioreserve
Het bestuur wilde die aanspraken niet meer als zodanig in de balans presenteren, maar de daarmee corresponderende waarde als eigen vermogen in de vorm van agioreserve (en derhalve niet langer als vreemd vermogen, zoals in de jaren ervoor) in de balans opnemen. Er was net een nieuw accountantskantoor aangetrokken om de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening te controleren. De externe accountant vroeg een adviesbureau om een ‘legal opinion’ over de verantwoordingsvraag. Op basis van dit oordeel concludeerde de accountant dat er sprake was van agio, wat kwalificeert als eigen vermogen en niet als vreemd vermogen, zowel in de enkelvoudige als in de geconsolideerde jaarrekening.
Bureau Vaktechniek
In 2018, bij het controleren van de jaarrekening 2017, bleek er een klacht van een van de uittredende participanten te liggen. Daarop werden de aanspraken van de uittredende participanten opnieuw besproken binnen het controleteam. De accountant legde de kwestie voor aan het Bureau Vaktechniek van het kantoor. Het bureau kwam tot de conclusie dat onderscheid diende te worden gemaakt tussen de geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening. De aanspraken moesten in de geconsolideerde jaarrekening worden aangemerkt als vreemd vermogen, maar in de enkelvoudige jaarrekening als eigen vermogen. Op basis van dit inzicht gaf de externe accountant een goedkeurende verklaring af voor 2017, maar vond foutherstel van de al goedgekeurde jaarrekening 2016 niet nodig.
Ondernemingskamer
De klaagster stapte in augustus 2018 naar de Ondernemingskamer om het besluit tot vaststelling van de jaarrekening 2017 te laten vernietigen. De Ondernemingskamer deed dit in januari 2019. Daarop diende de klaagster een klacht in tegen de externe accountant bij de Accountantskamer. Die had zich volgens de klacht schuldig gemaakt aan niet-professioneel handelen of nalaten waarvan hij wist of behoorde te weten dat dit het beroep van accountant in diskrediet bracht of kon brengen. Ook zou de accountant niet integer hebben gehandeld, omdat hij wist dat informatie in de jaarrekeningen 2016 en 2017 onvolledig of misleidend was. Hij was volgens de klaagster evenmin vakbekwaam omdat hij de wet- en regelgeving onjuist en onvolledig zou hebben toegepast.
Niet in diskrediet
De Accountantskamer vond de eerste klacht zeer algemeen geformuleerd. De accountant had ingestemd met verwerking van de aanspraken van uittredende participanten op een wijze waar de Ondernemingskamer later een streep doorzette. Maar dit gegeven achtte de Accountantskamer onvoldoende om de klacht te rechtvaardigen dat het accountantsberoep in diskrediet was gebracht. Ook bleek hieruit onvoldoende dat de accountant niet eerlijk en niet oprecht had gehandeld. Deze klachten werden ongegrond verklaard.
Niet kritisch genoeg
Maar de klager kreeg wel gelijk waar het de klacht over niet-vakbekwaam handelen betrof. De accountant had een legal opinion gevraagd ten aanzien van de verantwoording van de aanspraken van de uittredende participanten en dit oordeel vervolgens overgenomen. Die aanspraken waren in eerdere jaarrekeningen gepresenteerd als een langlopende schuld en daarmee als vreemd vermogen. In 2016 werden deze aanspraken echter als eigen vermogen verantwoord. De Accountantskamer vond dat de accountant deze wijziging veel beter had moeten onderbouwen en veel kritischer had moeten staan ten opzichte van de ‘legal opinion’ van het adviesbureau. Dit handelen achtte de Accountantskamer in strijd met het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid. De accountant is berispt.
Geef een reactie