Door de uitbraak van het coronavirus ligt momenteel ongeveer een vijfde van de Nederlandse economie grotendeels stil, meldt het ING Economisch Bureau. De economen van de bank hebben twee scenario’s op een rij gezet met de economische ontwikkelingen op hoofdlijnen voor de Nederlandse sectoren voor de komende anderhalf jaar.
Hoe langer de coronaproblematiek duurt, hoe groter uiteraard het deel van de economie dat wordt getroffen. In ING’s basisscenario waarin het virus snel onder controle komt duurt het zeker tot eind 2020 voordat de meeste grote sectoren qua omzet weer in de buurt zijn van hun ‘normale niveau’. Daarbij schat de bank in dat het dieptepunt qua economische activiteit in april en mei ligt. De economie krimpt in 2020 in dat geval met circa 6 tot 8% ten opzichte van vorig jaar.
Circa een vijfde van de economie staat nu stil
Het zijn nu nog vooral de horeca, detailhandel-non-food en de uitzendbranche die getroffen worden door een enorme beperking van de productie. Op basis van onder andere pintransacties en andere ‘nowcasting’-indicatoren is te bepalen dat momenteel naar schatting een vijfde van de economie stilligt, stelt ING. Het is te vroeg om een exactere cijfermatige economische verwachting te geven van het effect het covid-19 virus op de Nederlandse economie. Dat de impact negatief en groot is staat echter buiten kijf.
Basisscenario
In het basisscenario beperken de lockdowns het aantal infecties. Een combinatie van gezondheids-, sociale en economische overwegingen doet veel westerse landen besluiten vanaf eind april de lockdown te verminderen. Social distancing houdt wel aan en iedereen die thuis kan werken, blijft voorlopig ook nog thuis werken. In Nederland heropenen scholen half mei en blijven restaurants en cafés gesloten tot 1 juni en gaan dan langzaam open onder strikte regels. De terugkeer naar “normaal” is daardoor geleidelijk.
Krimp BBP met circa 6 tot 8% in 2020
Vooral in het tweede kwartaal vallen de investeringen en consumptie van huishoudens hard terug en neemt ook de internationale handel af in het basisscenario. Dat wordt ten dele gecompenseerd door extra bestedingen van de overheid. In het derde kwartaal is er weer meer economische activiteit, maar dat herstel is verre van volledig omdat deel van het corona-beleid nog van kracht is en mensen zich nog steeds voorzichtiger gedragen dan voorheen. Voor heel 2020 ligt het bbp naar schatting gemiddeld zo’n 6 tot 8% lager dan in 2019, maar binnen zo’n twee jaar kan de economie weer terug zijn op het niveau van voor corona.
Vooral in april en mei enorm veel productieverlies
Tussen de sectoren onderling bestaan grote verschillen in het omzetverlies dat optreedt. Veel bedrijven hebben in het basisscenario de grootste omzetdip in april en mei. Vooral de horeca, reisbranche en de luchtvaart ondervinden door reisbeperkingen of verplichte sluiting omzetdalingen tussen de 80 en 90%. Sommige eetgelegenheden draaien nog bezorgomzet en sommige hotels hebben nog mondjesmaat gasten, maar de meeste horecabedrijven zijn in deze periode volledig dicht. Het aantal vluchten op de luchthaven Schiphol is door de reisbeperkingen eind maart al teruggevallen naar zo’n 60 per dag, iets meer dan 10% van het normale niveau.
Het alternatieve scenario: tweede uitbraak in de winter
Het tweede scenario dat ING heeft bekeken voor de Nederlandse economie is een variant op het basisscenario. Het virus steekt daarbij in de herfst van dit jaar echter weer de kop op, ondanks bredere inzet op testcapaciteit en contactonderzoek. Hierdoor keren sommige coronamaatregelen weer terug. Er is nu echter meer ervaring, waardoor er meer maatwerk is en een groter deel van de economie kan blijven draaien dan in het tweede kwartaal.
Bbp nog sterker geraakt bij tweede uitbraak, vooral in 2021
In dit scenario komt het bbp-jaarcijfer voor 2020 door de terugval aan het eind van het jaar naar verwachting al snel uit op een krimp van meer dan 7%. Bovendien is de jaargroei van 2021 een stuk zwakker, waardoor het herstel naar het precorona niveau eind 2021 nog niet volledig is. Toch zal ook in dit scenario het herstel naar verwachting sneller optreden dan tijdens de Grote Recessie van 2008.
Impact op de sectoren bij het dubbele dip scenario
Tot september verloopt dit scenario voor de verschillende sectoren ook hetzelfde als het basisscenario. Als het virus weer de kop op steekt zijn het bij de tweede dip wederom dezelfde sectoren die direct hard geraakt worden zoals de horeca, reisbranche en de luchtvaart. Doordat de overheidsmaatregelen meer op de lokale situatie worden toegesneden, worden omzetten van bedrijven in deze sectoren minder hard geraakt maar liggen tot begin 2021 toch nog wel 50% onder “normaal”. Door het langdurige karakter van dit scenario neemt de onzekerheid toe. Bedrijven stellen investeringen langer uit of zelfs af en consumenten doen dit met grotere aankopen. De (machine)industrie en de bouwsector ondervinden daardoor een langdurige omzetterugval en het herstel is in de meeste sectoren trager.
Bekijk voor het alternatieve scenario – met een tweede uitbraak in de winter – de gehele publicatie.
Geef een reactie