Onderzoekers van de Radboud Universiteit hebben de ‘psychologie van het zitten’ in kaart gebracht. Hiermee verklaren ze onder meer waarom het in de middag onrustiger is op de werkplek dan in de ochtend.
Zitten is het nieuwe roken
Te veel en lang zitten leidt tot gezondheidsproblemen, zowel op mentaal vlak (onder andere stress en depressie) als op het fysieke (onder andere hart- en vaatziekten, diabetes, maar ook kanker) . ‘Zitten is inderdaad slecht voor je, maar verder weten we nog maar weinig over de psychologische kant’, zegt psycholoog Pam ten Broeke van het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit. ‘Veel mensen snappen niet direct wat er psychologisch is aan zitten. Maar elke keer dat je opstaat of gaat zitten is daar een bepaalde reden voor, bewust of onbewust. En die redenen willen wij weten.’
‘s Middags zit je beter
Uit het onderzoek kwamen enkele interessante eerste inzichten. Patronen van zitgedrag veranderen naarmate de werkdag vordert. In de middag wisselen mensen sneller van houding, terwijl lange periodes van zitten vaker voorkomen in de ochtend. De psychologen denken dat mensen zich in de loop van de werkdag moeilijker kunnen concentreren en daardoor sneller opstaan om iets te pakken of een korte pauze te nemen. Vaker opstaan is ‘gezond gedrag’, omdat het lichaam in beweging komt, en de onrust die hierdoor op de werkplek ontstaat kunnen werkgevers dus maar beter voor lief nemen. Zitten en opstaan dragen immers, net als andere vormen van beweging, bij aan minder ziekteverzuim. Extra bijzonder is dat mensen in de loop van de dag vaak ongezonder gedrag vertonen: de animo voor sport neemt af terwijl de animo voor snacks toeneemt.
Zitgedrag
De onderzoekers bestudeerden het zitgedrag van meer dan 150 mensen met een kantoorbaan. De deelnemers werden uitgerust met activiteitmeters en gemiddeld vier werkdagen gevolgd. ‘We keken heel precies naar hoe snel mensen wisselden tussen zitten en staan. Mensen doen dat zo’n 100 keer per dag. Eerder onderzoek keek alleen naar het totaal aantal uren zitten en staan per dag, en deed eigenlijk maar weinig met al die wisselingen. Wij wilden deze wisselingen van houding juist allemaal apart te bekijken.’ In totaal onderzochten de onderzoekers zo’n dertigduizend transities tussen zitten en staan. ‘Op deze manier kunnen we namelijk beter verbanden leggen met andere psychologische processen die over de dag dynamisch zijn, zoals vermoeidheid of de fysieke (kantoor)omgeving waarin je je bevindt.’
Wilt u zitten? Ik kan staan
Deze nieuwe manier van naar zitten kijken biedt op de langere termijn aanknopingspunten voor interventies om gezonder zitgedrag te stimuleren. Zulke interventies moeten waarschijnlijk de focus verleggen naar het stimuleren van dynamischer wisselen tussen zitten en opstaan tijdens de werkdag en inspelen op het automatische en onbewuste karakter van zitgedrag. ‘Dat kan bijvoorbeeld door het creëren van nieuwe “opstagewoontes” tijdens het werk, of door de kantooromgeving zo in te richten dat iemand sneller geneigd is het zitten te onderbreken.’ Voor deze interventies ontworpen kunnen worden moet er wel eerst meer onderzoek gedaan worden naar de psychologie van het zitten.
peter boekhouders-zzp zegt
Nuttig onderzoek ‘Zitten is het nieuwe roken’. Een zit-sta-burea heb ik inmiddels aangeschaft. Net als een timer zodat ik elk jaar verplicht opsta. Als je net van school komt en gaat werken zal het veel zitten niet direct problemen opleveren. Maar naarmate je langer werkt en veel uren maakt merk je het in je rug, benen, voeten, schouders.
Afwisseling, een wandeling, koffie halen, trap op en aflopen, is veel beter dan de lift nemen en de koffiejuffrouw langs laten komen.
Froukje van der Schaar zegt
Mooi artikel, lijkt mij erg goed om te kijken hoe je kunt stimuleren dat je meer gaat bewegen, ik merk zelf dat als ik ergens helemaal in een project zit, dat ik dan geen zin heb om op te staan, ik wil door , maar ik voel op een gegeven moment wel dat ik te lang ben doorgegaan. Dat is bij mij wel een aandachtspunt en ik vermoed dat ik niet de enige ben.
Bewustwording van afname prestatievermogen lijkt me ook goed om onder de aandacht te brengen, als je te lang doorgaat , ook dat kan stimuleren om meer afwisseling in bewegen en zitten te creëren