Tussen 2009 en 2015 daalde de instroom in de bacheloropleiding accountancy aan de hogescholen met ruim 25%. In de post-bachelor accountancy aan de bekostigde hogescholen, daalde de instroom tussen 2010 en 2014 van 339 naar 152. En ook in de praktijkopleiding AA is sprake van een forse afname van de instroom: van 312 in 2012 naar 171 in 2015.
Deze afname van instroom in de opleiding stelt kantoren voor de vraag op welke wijze ze ervoor zorg kunnen (blijven) dragen, dat de instroom van kwalitatief hoogwaardige medewerkers op peil blijft. Een instroom die vooral zal bestaan uit jongeren die wel tot de generatie Y gerekend worden. Deze generatie heeft duidelijk andere kenmerken dan hun voorlopers. Zoals Aart Bontekoe, Nederlands bekendste generatie-onderzoeker zei:
“Als je de organisatie van de toekomst wil kennen, kijk dan wat er gebeurt in het gezin. Daar zie je steeds meer gelijkwaardigheid tussen ouders en kinderen. Dat proces zal zich doorzetten in organisaties. Het management is daarbij faciliterend aan werknemers, maar niet blindelings.”
‘Meer gelijkwaardigheid’ past in het nieuwe opleidingsmodel voor de accountantsopleiding. Dit nieuwe model richt zich nadrukkelijk op een integratie tussen theorie- en praktijkopleiding. Verwacht mag worden dat een toenemend aantal medewerkers daardoor eerder met de praktijkopleiding begint en dus eerder instroomt in het register. Dit betekent dat deze medewerkers al op jongere leeftijd op het niveau van ‘beginnend beroepsbeoefenaar’ moeten kunnen functioneren. En dit kunnen zegt niet alleen iets over de competenties van de medewerker, maar ook over de mogelijkheden die het kantoor daartoe biedt.
De toenemende krapte op de arbeidsmarkt maakt het voor nieuwe medewerkers mogelijk om harder met de vuist op de arbeidsovereenkomstonderhandelingstafel te slaan. Deze situatie is overigens niet nieuw, maar bestond ook voor de uitbraak van de crisis in het vorige decennium. Toen was de vraag zo groot dat ik op de hogeschool waar ik toen voor de accountantsopleiding werkte, een bordje met ‘verboden voor recruiters’ op mijn deur had geplakt. Medewerkers die op zoek zijn naar een gelijkwaardige positie, zullen vragen om de mogelijkheid om snel de titel te kunnen behalen en zullen dit een belangrijk element vinden in hun keuzeproces.
Op het moment van schrijven, zit ik bij een AA-simulatie, de simulatie waarmee veel trainees in de huidige AA-opleiding hun controleverplichting afronden. De gemiddelde leeftijd is 36 jaar (met een standaarddeviatie van bijna 9 jaar). Op basis van het nieuwe opleidingsmodel mag verwacht worden dat deze gemiddelde leeftijd de komende jaren fors gaat dalen.
De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, de veranderingen in de opleidingsstructuur en de wensen van de nieuwe generatie, nopen accountantskantoren er toe om hun HR-beleid te heroverwegen en aan te passen aan de nieuwe tijd. Een hybride tijd, waarin ook terdege rekening gehouden moet worden met de wensen en belangen van zittende medewerkers, bijvoorbeeld wel al enkele jaren werkervaring hebben, maar hun praktijkopleiding nog moeten starten.
Noot: De cijfers zijn ontleend aan de Vereniging Hogescholen (instroom bachelor), het jaarverslag van het AC-scholenoverleg (instroom post-bachelor) en de jaarverslagen van de Raad voor de Praktijkopleidingen.
Jurroen Cluitmans is opleidingscoördinator bij Full•Finance Opleidingen en adviseert kantoren over opleidingstrajecten voor medewerkers.
In samenwerking met Pilatusdam organiseert Full•Finance op 26 januari een workshop over het HR-beleid van de toekomst. Deelname aan de workshop is gratis en inschrijven kan via de website: www.fullfinanceopleidingen.nl/opleidingen/hr-beleid-voor-accountantskantoren
Geef een antwoord