Verkaveling verhindert landjepik in verjaringszaak

Ruilverkaveling kan het verkrijgen van grond door zogeheten ‘bevrijdende verjaring’ beletten. Dat ondervonden de eigenaren van percelen die grenzen aan stroken bermgrond. Een gebruiker kan pas 20 jaar na de verkaveling een beroep doen op bevrijdende verjaring, aldus de rechtbank Midden-Nederland.

Recent is in een verjaringszaak een uitspraak gedaan in een zaak waarbij grondeigenaren de gemeente Stichtse Vecht tegenover zich vonden. Zij dachten dat de bermgrond, die zij al jaren gebruikten, hen in de schoot viel. Maar door een ruilverkaveling die plaatsvond in 2010 is het betwiste perceel toebedeeld aan de gemeente. De rechtbank oordeelt dat hierdoor een nieuw recht van eigendom is toebedeeld aan de gemeente, zodat dit nieuwe recht geen boodschap heeft aan andere rechten. Een verjaringstermijn heeft dan de eerste 20 jaar geen invloed.

Verstreken

De gedaagden waren van mening dat zij gedurende 20 jaar bezitter zijn geweest van het perceel, zodat de verjaringstermijn zou zijn verstreken. Hierdoor zouden gedaagden eigenaar zijn geworden van het Perceel. Maar in de tussentijd (2006-2011) was er een ruilverkaveling in Stichtse Vecht, die ook betrekking had op het perceel. De gemeente vorderde daarop dat gedaagden de bermgrond ontruimden en aan de gemeente ter beschikking stellen. De gedaagden verzetten zich, omdat zij niet in de gelegenheid waren gesteld zich tegen de ruilverkaveling te verzetten en omdat hun eigen percelen niet bij de ruilverkaveling zijn betrokken.

Nieuw recht

De rechtbank Midden-Nederland moest daarover een oordeel vellen en was van mening dat door ruilverkaveling doorgaans een nieuw recht ontstaat. Het bestaan en de inhoud van dit recht is onafhankelijk van het bestaan en de inhoud van andere (oudere) rechten op dat perceel. Aan het recht van eigendom dat gedaagden dachten te mogen opeisen, had het door de verkaveling ontstane recht van eigendom dus geen boodschap. Dit geldt volgens de rechtbank ook als in de feitelijke situatie van een perceel niets verandert. Aangezien de ruilverkaveling dateert van 2010 kan de verjaringstermijn van 20 jaar, die hier geldt, nog niet zijn afgelopen. De gemeente is daarom naar oordeel van de rechtbank eigenaar van de bermstrook. De vermeende eigenaren/gebruikers moesten hekken terugbrengen tot op de erfgrens en paaltjes en beplantingen op de gemeentelijke grond verwijderen.