De voormalig eigenaar van een vettenverwerkingsbedrijf is negen jaar nadat de Fiod en de voedselautoriteit een onderzoek startten, door de rechter schuldig bevonden aan onder meer het leveren van producten met te hoge gehalte aan schadelijke stoffen en valsheid in geschrifte. De man hoeft echter niet de cel in: hij krijgt een jaar voorwaardelijk en een werkstraf van 240 uur. Het OM had meerdere jaren onvoorwaardelijke celstraf geëist.
De zaak staat bekend als ‘Boomtomaat’. De nu 67-jarige man – volgens Quote goed voor een vermogen van 200 miljoen euro en inmiddels woonachtig op Bonaire – had een groot concern op het gebied van het inzamelen en verwerken van bedrijfsafval, met name gebruikte (frituur)vetten, en het produceren van grondstoffen voor diervoeder en van biodiesel. Maar er werd niet altijd volgens de regels gewerkt, tipten diverse mensen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Fiod begonnen daarom in 2014 een onderzoek. Twee jaar later doorzochten ze panden in Lijnden en Amsterdam, waarbij administratie in beslag is genomen.
Diervoeder en biodiesel
Dat leidde tot verdenkingen van overtredingen van de Wet dieren en (Europese) voorschriften op het gebied van diervoederhygiëne, bijvoorbeeld door voor diervoeder bestemde vetten te leveren met te hoge gehaltes aan schadelijke stoffen en biodiesel te produceren in strijd met daarvoor geldende regels ter bescherming van de volksgezondheid. Daarnaast werden eigenaar en bedrijven door het OM beschuldigd van valsheid in geschrifte en deelname aan een criminele organisatie.
Meldplicht geschonden
De rechter acht de overtredingen van de wetten bewezen. Er zijn bijvoorbeeld vetten geleverd aan een Iers bedrijf die niet geschikt waren voor gebruik in diervoeder, maar die werden wel als zodanig bestempeld. Soortgelijke overtredingen hebben plaatsgevonden bij een levering van vetten aan een Duits bedrijf. ‘In beide gevallen heeft valsheid in geschrifte plaatsgevonden. De rechtbank stelt vast dat daarbij regels zijn overtreden die tot doel hebben de gezondheid van mensen en dieren en het milieu te beschermen. Daardoor is het risico ontstaan dat de gezondheid van mensen en dieren en het milieu in gevaar werd gebracht.’ Ook is geen melding gedaan bij de NVWA toen het vermoeden ontstond dat een ingekochte partij vet onder andere te veel kwik bevatte.
Het bedrijf dat zich binnen het concern bezighield met de productie van biodiesel heeft ook diverse veiligheidsvoorschriften overtreden. ‘De rechtbank acht het bijzonder kwalijk dat het bedrijf bewust heeft gehandeld in strijd met de voorschriften die mens en dier moeten beschermen tegen gezondheidsrisico’s. Wel houdt de rechtbank er rekening mee dat niet valt uit te sluiten dat de manier waarop het bedrijf biodiesel produceerde uiteindelijk toch veilig genoeg was.’
Geen criminele organisatie
Maar dat er sprake was van een criminele organisatie, acht de rechtbank niet bewezen. Eigenaar en bedrijven maakten deel uit van een concern waarbinnen hoofdzakelijk legale activiteiten plaatsvonden. ‘Hoewel de rechtbank heeft vastgesteld dat er binnen het concern strafbare feiten zijn gepleegd, gebeurde dat niet stelselmatig of planmatig. Daarom kan de rechtbank niet de conclusie trekken dat het oogmerk van de organisatie was gericht op het plegen van misdrijven.’
Mailberichten verwijderd
Desalniettemin is de eigenaar schuldig aan het leidinggegeven aan het plegen van de strafbare feiten. ‘De rechtbank neemt hem kwalijk dat hij gedurende meerdere jaren onzorgvuldig heeft gehandeld. Dit terwijl hij directeur is van bedrijven, die zich onder andere bezighouden met activiteiten waarbij de gezondheid van mens en dier en het milieu in het geding is. Zo schoof hij alle verantwoordelijkheid voor het naleven van de regelgeving af op zijn werknemers en verwijderde hij ongelezen e-mailberichten van zijn werknemers. Ook als zij hem nadrukkelijk erop wezen dat iets verboden was, zag hij geen aanleiding om anders te handelen.’ Omdat er nogal wat tijd is verstreken sinds het onderzoek startte, krijgt de man een voorwaardelijke gevangenisstraf van een jaar en een werkstraf van 240 uur. Daarnaast moet hij een boete betalen van 276.250 euro. Verder krijgt hij een voorwaardelijk verbod tot het besturen van een onderneming voor de duur van drie jaar.
De vier betrokken bedrijfsonderdelen zijn veroordeeld tot het betalen van boetes voor een totaalbedrag van 484.500 euro. De voormalig eigenaar heeft zijn bedrijf in 2018 verkocht aan private-equitybedrijven.
Geef een reactie