Ministers Hoekstra (Financiën) en Grapperhaus (Veiligheid en Justitie) hebben een plan van aanpak opgesteld om witwassen te bestrijden. Daarbij wordt ook ingezet op het verbeteren van de signalering van fraude door accountants. Verder komt er een verbod op contante betalingen vanaf € 3.000.
Accountants zullen nader onder de loep worden genomen. De naleving van de antiwitwaswet moet verbeteren, aldus de brief. Er wordt samen met FIOD en NBA ingezet op betere signalering van fraude en corruptie door accountants en de capaciteit van het Bureau Financieel Toezicht (BFT) wordt uitgebreid. ‘De NBA is voornemens de aandacht op dit thema te intensiveren door verdere kennisdeling en door samen te werken rondom specifieke thema’s. Het doel is om fraude effectiever te voorkomen en bestrijden door de bewustwording van risico’s te vergroten, risico’s tijdig te detecteren en signalen en trends bespreekbaar te maken. De samenwerking tussen NBA en FIOD loopt al enige tijd en zij zal in ieder geval in 2019 nog actief zijn. Daarna blijft het initiatief de aandacht behouden, zij het dat een van de speerpunten van het thema is dat onder accountants een eigen leercirkel wordt ontwikkeld.’
Het BFT krijgt dit jaar € 204.000 extra om het toezicht te intensiveren. ‘Vanaf 2020 zal er structureel extra geld beschikbaar worden gesteld. Deze capaciteit zal ingezet worden op direct toezicht, op ondersteuning en samenwerking met andere partijen en op analyse.’
Drie pijlers
Het plan van Hoekstra en Grapperhaus is vooral gericht op maatregelen in de praktijk. ‘Voor het voorkomen en bestrijden van witwassen en onderliggende criminaliteit bestaat al een uitgebreid wettelijk kader’, schrijven ze. Met het plan wordende geconstateerde risico’s op een rij gezet en bestaande maatregelen aangevuld en geïntensiveerd. Dat gebeurt in drie pijlers: het verhogen van de barrières, het vergroten van de effectiviteit van de poortwachtersfunctie en het toezicht daarop en het versterken van opsporing en vervolging. ‘Deze drie pijlers kunnen niet los van elkaar bestaan.’ Als overkoepelende opgave zien de bewindsmannen het intensiveren van de samenwerking tussen het kabinet, toezichthouders, FIU-Nederland, opsporingsautoriteiten en het Openbaar Ministerie enerzijds en partijen uit de sector, zoals banken, verzekeraars en accountants, anderzijds.
Evaluatie FATF
Over twee jaar wordt Nederland geëvalueerd door de Financial Action Task Force (FATF) op de maatregelen gericht op het tegengaan van witwassen en financieren van terrorisme en de effectiviteit daarvan. ‘Om de effectiviteit van ons stelsel te verhogen moeten nog een aantal stappen worden gezet, waaraan dit plan van aanpak een wezenlijke bijdrage levert. Wij willen internationaal tot de koplopers op de aanpak van witwassen behoren. De evaluatie door de FATF zien wij als een belangrijk meetmoment om dit te toetsen.’ End dit jaar wordt de TWeede Kamer geïnformeerd over de voortgang.
Plafond voor contante betalingen
Onderdeel van het verhogen van de barrières is het al eerder aangekondigde openbaar register met uiteindelijk belanghebbenden (UBO) en de verplichting voor stichtingen om een staat van laten en baten en een balans te publiceren. Nieuw is een voorgesteld verbod op contante betalingen vanaf € 3.000 voor handelaren. Nu geldt nog een meldgrens voor bedragen vanaf € 10.000. ‘Doordat de regels voor contante betalingen in Nederland soepeler zijn dan in een aantal omringende landen, is het voor criminelen nu makkelijker om in Nederland via contant geld wit te wassen. Een verbod op contant geld kan bovendien tot meer traceerbaarheid leiden omdat criminelen worden gedwongen om vaker giraal te betalen.’ De meldgrens voor contante betalingen komt te vervallen. ‘Dit betekent dat voor deze meldgroep de huidige verplichtingen op grond van de Wwft worden vervangen door een verbod.’ Tevens zal in de EU worden gepleit voor afschaffen van het biljet van 500 euro.
Meer bankgegevens uitwisselen
Om de samenwerking tussen private instellingen te bevorderen, willen de ministers de bestaande belemmeringen voor het delen van gegevens tussen banken wegnemen om zo beter samen te kunnen optrekken bij transactiemonitoring en het opstellen van zwarte lijsten. Bij de Autoriteit Persoonsgegevens gaan ze formeel advies vragen over het gebruik van BSN-nummers en toegang tot zowel de basisregistratie personen als het besloten gedeelte van het UBO-register. Verder wordt er een Serious Crime Taskforce (SCTF) opgericht, die zich richt op ‘het delen van witwassubjecten uit de opsporing met grootbanken en vice versa’.
De Wwft-toezichthouders krijgen ruimere mogelijkheden om toezichtinformatie te delen met de partners van het Financieel Expertise Centrum. Het verwijzingsportaal bankgegevens, dat opsporing betere toegang moet geven tot bankgegevens, wordt uitgebreid met met saldo- en transactiegegevens.
Om de opsporing en vervolging te versterken, wordt eenmalig € 100 mln ingezet; zo krijgt de politie er 171 fte bij. Justitie en Veiligheid steekt nog eens € 30 mln in het verbeteren van het afpakken van crimineel vermogen.
DNB voor Europese toezichthouder
Toezichthouder DNB verwelkomt het plan van aanpak. ‘DNB ondersteunt het voorstel om de krachten van de betrokken partijen te bundelen waarbij private en publieke instellingen effectief samenwerken. DNB vindt het ook belangrijk dat maatregelen op het terrein van cash zodanig worden vormgegeven dat de goede werking van het betalingsverkeer voor legitieme transacties niet gehinderd wordt.’ Ook het pleidooi voor een Europese AML/CFT-toezichthouder valt in goede aarde. ‘DNB vindt het belangrijk dat in het plan aandacht wordt besteed aan de capaciteit van de toezichthouders. Die capaciteit moet zodanig zijn dat zij in staat zijn om hun taken goed uit voeren, voldoende deskundigheid in huis hebben en in kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld op het gebied van technologie.’
Geef een antwoord