Nyenrode-hoogleraar Marcel Pheijffer heeft woensdag tijdens een hoorzitting over de financiële sector, tien jaar na het uitbreken van de financiële crisis, opnieuw de naar zijn mening lakse rol van accountants gehekeld. De grote kantoren zijn volgens hem uitstekend in het geven van advies, maar verzaken hun plicht als het gaat om het publiek belang.
Pheijffer vindt dat accountants te weinig hun signalerende en waarschuwende rol naar de maatschappij waarmaken. Hij somde een aantal schandalen op, onder meer de bouwfraude en de misstanden in de corporatiesector. ‘Ik spreek niet over incidenten als we spreken over ING, in de periode van 2010 tot 2016. Dat wil de Nederlandse Vereniging van Banken ons doen geloven, evenals de banken. Maar hier zitten structuren achter. U hoort naar die structuren te kijken en vooral ook naar de oplossingen hierbij’, hield hij de Kamerleden voor. Hij haalde een recente DNB-brief aan de Tweede Kamer aan: ‘Er wordt gezegd dat ING niet uniek is, maar dat het probleem van de witwassen en compliance ook bij andere partijen ligt’, daarmee doelend op accountants. Nog meer regels voor accountants lijkt hem niet zinvol, omdat dan ‘de morele spier afsterft’ die ze behoren te hebben.
Publiek belang
De Tweede Kamer nodigde bankiers, toezichthouders en wetenschappers uit om te vertellen hoe de financiële sector er tien jaar na de kredietcrisis voorstaat. Zowel de financiële stabiliteit, als gedrag en cultuur bij banken passeerden de revue. Ook werd gesproken over het toezicht, op zowel de banken als de accountancysector. Pheijffer was niet mals over de sector en zei zich te schamen: in geen van de incidenten die genoemd werden in de Nederlandse financiële sector was een hoofdrol weggelegd voor de accountant. Geen van de zaken die ik hier benoem is aan het licht gekomen door accountantscontrole. En dat zou vanuit de publieke functie van de accountant vanuit de wettelijke controleplicht toch te denken moeten geven, en dat doet het ook.’ Pheijffer vindt dat in de controlepraktijk onvoldoende wordt gelet op fraudesignalen en is van mening dat forensisch accountants daarbij een goede rol zouden spelen. Gerben Everts van de AFM zei dat hij het nodig vindt dat er een fundamentele discussie komt over de controlestandaarden. die loopt internationaal al, voegde hij eraan toe.
Deemoedig
Een deemoedige ING-bestuursvoorzitter Ralph Hamers zat woensdag tegenover de specialisten financiële sector uit de Tweede Kamer. ‘Ik steek de hand in eigen boezem, of het nou gaat over de beloningsdiscussie of de tekortkomingen in het functioneren als poortwachter.’ Met het laatstgenoemde doelde hij op de klantacceptatie door sommige banken.
Tijdens opleiding meer aandacht besteden aan het publiek belang van accountants.
Accountants hebben Wwft-onregelmatigheden bij ING, die ING met een boete heeft afgekocht, ook gewoon goedgekeurd.
AO/IB is niet echt getoetst door de controlerend accountant van ING.
Andere belangen wegen klaarblijkelijk zwaarder.