Het kabinet is van plan om vanaf 2025 belasting te gaan heffen over het werkelijk rendement in box 3. Een brief over hoe dit nieuwe systeem eruit gaat zien is vrijdag door staatssecretaris Van Rij naar het parlement gestuurd. Met een zogenaamde vermogensaanwasbelasting zal jaarlijks belasting worden geheven over de werkelijke opbrengst van het vermogen.
Rechtsherstel
Het kabinet heeft het parlement daarnaast een brief gestuurd met daarin opties hoe rechtsherstel kan worden geboden aan de mensen die belasting hebben betaald over vermogen in box 3 voor de jaren 2017 tot en met 2022. Dit naar aanleiding van het kerstarrest van de Hoge Raad van eind vorig jaar. Voorstel is om mensen rechtsherstel te bieden op basis van een nieuwe berekening waarbij het werkelijk rendement zo dicht mogelijk wordt benaderd. Hier zijn twee varianten voor uitgewerkt. Voor de tussenliggende jaren 2023 en 2024 wordt tijdelijke wetgeving langs dezelfde lijnen voorbereid.
Besluitvorming
Afhankelijk van de keuze voor de doelgroep en de variant kost het herstel tussen de € 2,4 miljard en € 11,7 miljard. Pas na een Kamerdebat volgende week zal tijdens de voorjaarsbesluitvorming rond begin mei definitieve besluitvorming plaatsvinden. Er wordt dan ook besloten over de budgettaire dekking. Uitgaande van deze planning kan de Belastingdienst rond 1 juli beginnen met het herstel, zodat in ieder geval alle massaal ingediende bezwaarschriften voor 4 augustus afgewikkeld kunnen worden.
Beeld: ©RVD – Valerie Kuypers en Martijn Beekman
Doelgroep
Ongeveer 60.000 mensen hebben bezwaar gemaakt tegen de heffing in box 3 over de belastingjaren 2017-2020. Het kabinet moet nog beslissen of alleen deze groep rechtsherstel krijgt of dat de groep wordt uitgebreid. Verder komen alle mensen waarbij de belastingaanslag nog niet vaststaat in aanmerking voor het rechtsherstel.
Verleden (2017 t/m 2022)
Het kabinet moet bij de opties voor rechtsherstel een afweging maken tussen rechtdoen aan het arrest van de Hoge Raad, uitvoerbaarheid en budgettaire consequenties. Het kabinet stelt daarom voor om mensen automatisch rechtsherstel te bieden op basis van een nieuwe berekening. In de berekening wordt aangesloten bij de werkelijke verdeling van spaargeld en beleggingen van een belastingplichtige. Er zijn twee varianten voor het herstel uitgewerkt.
Spaarvariant
Bij de eerste variant zullen mensen met spaargeld worden belast op basis van de actuele spaarrente, die de laatste jaren 0% was. Voor schulden wordt aangesloten bij de hypotheekrente en bij beleggingen (effecten, onroerend goed) wordt – net als nu – uitgegaan van het meerjarige gemiddelde rendement voor beleggingen. Hierdoor worden bijvoorbeeld beleggers niet gecompenseerd voor slechte resultaten in een specifiek jaar, omdat ze ook niet extra worden belast voor goede resultaten in een ander jaar. Een belastingplichtige met € 200.000 vermogen in 2020, waarvan driekwart (€ 150.000) spaargeld en de rest beleggingen krijgt in deze variant € 916 terug. Eenzelfde belastingplichtige met € 200.000 vermogen en maar een kwart spaargeld (€ 50.000) krijgt in deze variant geen geld terug, omdat in deze berekening hij eigenlijk meer belasting had moeten betalen dan hij heeft betaald.
Forfaitaire variant
In de tweede variant worden de forfaits aangepast aan de gemiddelde rendementen voor deze vermogenscategorieën in een jaar, zodat dit zo goed mogelijk aansluit bij het werkelijke rendement in dat jaar. Het werkelijk rendement wordt op deze manier zo dicht mogelijk benaderd.
Het rechtsherstel op basis van een van deze varianten neemt een groot pijnpunt van het oude box 3-stelsel weg en is daarmee een rechtvaardige vorm van herstel, stelt het kabinet. Het kan zijn dat er alsnog mensen procedures starten, omdat de berekening in een individueel geval niet exact aansluit bij het werkelijke rendement. Er zijn daarom twee varianten in beeld gebracht hoe met eventuele nieuwe procedures om te gaan.
Heden (2023 en 2024) : spoedwetgeving
Om weer goed belasting in box 3 te kunnen heffen in 2023 en 2024, is spoedwetgeving nodig. Het kabinet stelt voor om deze spoedwetgeving aan te laten sluiten bij de uiteindelijke vormgeving van het rechtsherstel. Er is nog onderzocht of het mogelijk is per 2023 een vermogensbelasting in te voeren, maar dit was uitvoeringstechnisch niet haalbaar. Een tijdelijke vermogensbelasting is niet logisch wanneer vanaf 2025 het werkelijk rendement op basis van vermogensaanwas belast gaat worden.
Toekomst (2025 en verder)
Het doel van het kabinet is dat er vanaf 2025 wél een nieuw box 3-stelsel komt op basis van werkelijk rendement. Hoe dit nieuwe stelsel eruit kan zien, is ook naar de Kamer gestuurd. Het kabinet stelt voor het nieuwe box 3-stelsel vorm te gegeven als een vermogensaanwasbelasting, waarbij jaarlijks belasting wordt geheven over de reguliere inkomsten (zoals rente, dividend, huur en pacht minus de kosten) en de waardeontwikkeling van vermogensbestanddelen (zoals koerswinst of koersverlies van aandelen en waardestijging of waardedaling van onroerend goed).
Zo wordt de waardeontwikkeling van bijvoorbeeld een aandelenportefeuille van jaar tot jaar belast en niet pas in het jaar waarin een deel van de aandelen wordt verkocht. Op deze manier wordt langdurig uitstel van belastingheffing voorkomen.
Kamerbrief technische briefing box 3
(Rijksoverheid/AV)
Kijk, ik kan vanavond tenminste met een opgeruimd gemoed naar huis, want met de (aanwas) deling komt er ook een afwasdeling.
Ik wil best wat meer belasting betalen op mijn vermogen maar de nu voorgestelde vermogensaanwasbelasting zorgt ervoor dat ik zal moeten verkopen om mijn belasting te kunnen betalen. Op mijn leeftijd vind ik geen goed betaalde baan meer. De overheid verandert de spelregels en nu moet ik maar zien waar ik blijf. Was altijd een brave burger en heb al heel veel belasting betaald, over inkomen en over vermogen. Ik hoop dat ook de linkse partijen inzien dat vermogenden tot een miljoen die leven van de huur en dividendinkomsten een enorm probleem krijgen en dus veel minder zullen consumeren. Scheelt ook weer 21% Btw op iedere aankoop die niet gedaan wordt.