Opdrachten binnen het accountantskantoor worden uitgevoerd door de persoon met de meeste affiniteit, kennis en ervaring. Rolverdeling vindt plaats op basis van dit principe. Logisch? Toch is dat vaak niet het geval, ziet Richard Knops AA. Gespreid leiderschap heeft volgens hem meerwaarde voor het organisatiemodel van het accountantskantoor. Maar wat staat gespreid leiderschap in de weg?
De geschikte expert kiezen
Gespreid leiderschap gaat ervan uit dat de expert beslist. Maar de vraag blijft: wie is de expert? Docent klassieke talen aan het Comenius College Sean Keller pleit voor het verkiesbaar maken van de expert door andere collega’s. Hierdoor wordt de meest geschikte expert gekozen en verdiepen de collega’s zich in elkaar. Prima, maar werkt dit ook? En is de uitslag van deze verkiezing wel zo betrouwbaar?
Dictatorvirus
‘Slecht voorbeeld doet slecht volgen’ schrijft leiderschapsdeskundige Frank Schaper. Een dictator kenmerkt zich door grootsheidswaanzin, zelfverrijking, sektegedrag, propaganda, zelfrechtvaardiging, machtsbehoud, bedrog, terreur, expansiedrift en geheimen. Herken jij mensen in jouw organisatie met enkele van deze kenmerken? Deze mensen staan gespreid leiderschap in de weg.
Ruimte blijft onbenut
Medewerkers willen geen verantwoordelijkheid nemen en zijn bang afgerekend te worden op slechte uitkomsten en prefereren een rol als volger. Ze hebben wel een mening, maar willen deze niet in het openbaar verkondigen. Ze kiezen daarom om zich te allen tijden bewust afzijdig te houden.
Rechtsvorm aanpassen
BV’s en eenmanszaken stellen zonder toestemming direct een positioneel leider aan en creëren hierdoor direct een gezagsverhouding, terwijl gespreid leiderschap juist uitgaat van een gezamenlijke leiding. Er zal volledig stemrecht moeten worden gecreëerd voor alle medewerkers, of omzetting van structuur naar een vereniging. De vraag blijft dan nog of de informeel leiders niet de rol van positioneel leider gaan overnemen.
Welke uitdaging ligt er nu dan bij de positioneel leiders?
Keuzes maken op basis van bewust vertrouwen
Gespreid leiderschap stuurt op bewust vertrouwen van het gehele team. Positioneel leiders gunnen een medewerker een opdracht en rol als beslisser op basis van vertrouwen. Dit vraagt wel het nodige van de positioneel leiders en medewerkers. Positioneel leiders moeten ruimte geven aan hun medewerkers en hen niet afrekenen op een slecht resultaat. Medewerkers zullen proactief moeten handelen, bereid moeten zijn zichzelf te verdiepen in de kwaliteiten van hun collega’s en vertrouwen toe te kennen.
Rol als procesbewaker creëren
Er zal een proces moeten worden geïmplementeerd om dit model te hanteren, zodat er teambeslissingen op adequate wijze kunnen worden doorgevoerd. Deze manier van werken zal moeten worden bewaakt. Dit kan in een handboek, maar ook via een procesbewaker.
Oefenen
Aangezien dit concept nog relatief onbekend is, zal er gewoon mee moeten worden gestart. De positioneel leider zal zich moeten verdiepen in het creëren van inspirerend vermogen, intellectueel stimuleren van medewerkers, individuele betrokkenheid en charismatisch rolgedrag.
Richard Knops AA is werkzaam bij accountantskantoor Reintjens & Essers
Geef een reactie