De financiële crisis heeft ervoor gezorgd dat het financieringslandschap de afgelopen jaren stevig is veranderd. Banken werden gedwongen hun balansen op orde te brengen en werden geconfronteerd met nieuwe regelgeving. Met als bekend gevolg dat ze kritischer zijn geworden op het honoreren van een financieringsaanvraag. Om kosten te besparen, kiezen banken ervoor het aanvraag- en revisieproces voor mkb-ondernemers steeds verder te digitaliseren en standaardiseren. Dit houdt in dat er voor de mkb-ondernemer met een kredietbehoefte tot ongeveer € 1 miljoen nauwelijks meer persoonlijk contact is met een medewerker van de bank.
Kredietverstrekking aan het MKB is voor de bank sowieso een kostbare zaak: bij bedragen tot € 1 miljoen lijdt de bank zelfs structureel verlies, zo blijkt uit het recent verschenen McKinsey-rapport Het kleinbedrijf groeimotor van Nederland.
Het gegeven dat banken minder financiering verstrekken aan mkb-ondernemers, heeft geleid tot de opkomst van nieuwe financieringsinitiatieven, zoals crowdfunding, kredietunies en supplychainfinance. De groei van deze initiatieven is ook deels te verklaren uit het feit dat digitalisering het mogelijk maakt om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen.
Imperfecte markt mkb-financieringen
Toch is de markt voor mkb-financieringen verre van perfect, zo blijkt uit het meest recente SER-rapport. Er is sprake van informatiegebreken als het gaat om de kredietwaardigheid van de mkb-ondernemer. Daarnaast spreekt de SER over coördinatiegebreken als het gaat om het matchen van de financieringsvraag en het financieringaanbod. Daar komt bij dat de transactiekosten voor het realiseren van een financieringsaanvraag relatief hoog zijn.
Om die imperfectie op te lossen, is er een aantal aanbevelingen gedaan richting de Nederlandse overheid. Meer in het bijzonder aan het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van Financiën. Deze aanbevelingen zijn overgenomen in meerdere Kamerbrieven, waaronder die van juli 2014.
Relevante aanbevelingen voor accountantskantoren
De aanbevelingen die voor accountantskantoren het meest relevant zijn:
Rapport van de commissie Hoek (juli 2013)
- Ondernemers hebben behoefte aan coaching
- Introductie (vrijwillig) ondernemerscertificaat. Het ministerie heeft dit initiatief overgenomen door de ontwikkeling van het Kredietpaspoort te ondersteunen
- Standaardisatie van kredietaanvragen
NLevator (november 2014)
- Ondernemers hebben ondersteuning nodig bij financieringsaanvragen
- Bepalen wat ze precies nodig hebben
- Begeleiding bij afstemming financieringsbronnen
- Ondernemers hebben coaching nodig
Rapport McKinsey ‘Het kleinbedrijf Grote Motor van Nederland’ (juni 2014)
- Vergroten van beschikbare data voor het kleinbedrijf
- Mkb-datastandaard (SBR en SBR+)
- Risicobeoordelingen voor het kleinbedrijf
- (Dashboard) marktdata kleinbedrijf (Kredietpaspoort)
- Vergroten ondernemersvaardigheden
- Coaching
- Professionalisering met kwaliteitscontrole en certificering
- Beoordelingen van klanten van coaches beschikbaar maken
- Coaching
Kamerbrief ‘Aanvullend actieplan mkb-financiering’ (juli 2014)
- Omhoog brengen van de kwaliteit van financieringsaanvragen, o.a. door inzet van het Kredietpaspoort
- Ontwikkeling van SBR+
- Vergroten van ondernemersvaardigheden door coaching
SER ‘financiering MKB’ (oktober 2014)
- Verder doorontwikkelen van SBR
- Een financiële vraagbaak voor mkb-ondernemers
- Het versterken van de competenties van mkb-ondernemers
- Begeleiding bij transitie naar nieuwe businessmodellen
Sectorvisie Administratiekantoren
In de Sectorvisie Administratiekantoren (november 2014) legt de ING uit welke mogelijkheden er zijn voor administratiekantoren om te groeien met financieringsadvies. De ING ziet de volgende kansen voor kantoren:
- kennis van financieringsvormen opbouwen door opleiding en training
- benutten van voordelen van standaardisering en digitalisering (SBR)
- goede contacten onderhouden met verschillende financiers
- samenwerken om de bij het eigen kantoor ontbrekende kennis toch voor klanten in te kunnen zetten
- prijsmodellen ontwikkelen die aansluiten bij de financieringsomvang
In ieder geval wordt geconstateerd dat intensievere begeleiding van de ondernemer noodzakelijk is.
Meer samenwerken
ING constateert dat kantoren moeten investeren in het vergroten van het kennisniveau, verbreding en intensivering van contacten. Omdat dit een flink beslag op (de middelen van) kantoren kan leggen, doet ING de aanbeveling aan kantoren om meer samen te werken met andere spelers. Zo kan de dienstverlening richting klanten toch worden uitgebreid en betaalbaar blijven. Wat voor administratiekantoren geldt, kan in grote lijnen ook doorgetrokken worden naar accountantskantoren. Ook daar is sprake van kennistekort, ontbreken er vaardigheden en kan samenwerking met andere partijen leiden tot extra dienstverlening.
De overheid en de markt zitten niet stil
Aan een aantal zaken wordt inmiddels hard gewerkt. Sinds oktober 2014 zijn er diverse pilots met het Kredietpaspoort gedraaid. Daarnaast zet de overheid onder leiding van het ministerie van Economische Zaken zwaar in op verdere standaardisatie en wordt er hard gewerkt aan de verdere uitrol van SBR en SBR+ . Hierbij worden ook het RGS en het Ondernemingsdossier betrokken.
Accountant vervult een belangrijke rol
Ondertussen geven financiers, ondernemers en overheid aan dat zij een belangrijke rol zien voor de accountant bij het bieden van ondersteuning bij financierings- en ondernemersvraagstukken. Voor de mkb-accountant die op zoek is naar nieuwe adviesomzet, biedt de nieuwe inrichting van het ecosyteem rondom financiering dus voldoende kansen. De praktijk leert wel dat accountants tijd en energie moeten steken in het bijspijkeren van hun kennis. Gelukkig zijn er meerdere partijen die hiervoor cursussen en trainingen aanbieden. Daarnaast werken meerdere softwareleveranciers aan oplossingen die het accountants makkelijker maken om ondernemers te ondersteunen bij financierings- en ondernemersvraagstukken.
Ronde tafel
Accountancy Vanmorgen gaat u als accountant actief ondersteunen bij financieringsvraagstukken. Dat doen we onder andere door het plaatsen van nieuwsberichten en door het opnemen van een financieringsdossier op onze site. Daarnaast organiseren we op 10 maart a.s. een ronde tafel rondom het onderwerp ‘De rol van de accountant bij financieringsvraagstukken.’ In het magazine dat eind deze maand bij u op de deurmat valt, leest u hiervan een verslag.
[Door: Jan Wietsma AA, onder andere als kennispartner verbonden aan Full Finance Consultants te Apeldoorn.]
Geef een reactie