Oogklachten door beeldschermwerk: zo kunt u het voorkomen

Beeldschermen zijn bij veel beroepen niet meer weg te denken. Bijna de helft van de Nederlanders werkt minimaal zes uur per dag met de computer. Accountants brengen de meeste tijd achter de computer door. Maar wist u dat veel werken achter een beeldscherm kan leiden tot oogklachten? Verzuimspecialist Sazas legt uit waarom en wat u kunt doen om dit te voorkomen.

Wat is beeldschermwerk?

Beeldschermwerk is werk dat wordt gedaan met behulp van beeldschermen. Bijvoorbeeld een kantoormedewerker die voor zijn of haar werk achter de computer werkt. Apparaten met beeldschermen die geen vast onderdeel zijn van de werkplek, zoals een mobiele telefoon of rekenmachine, vallen hier niet onder.

Verzuim door beeldschermwerk 

TNO zocht uit dat 45 procent van de mensen minimaal zes uur per dag beeldschermwerk doet. Accountants, maar ook ICT’ers en beleidsadviseurs, brengen de meeste tijd door achter de computer (TNO, 2021).

Beeldschermwerk kan leiden tot lichamelijke klachten. Zestien procent van de verzuimdagen in Nederland komt door lang en vaak werken achter de computer (TNO, 2021). In veel gevallen door klachten aan het bewegingsapparaat, zoals RSI. Maar ook oogklachten kunnen leiden tot verzuim.

Oorzaken van oogklachten door beeldschermwerk  

Oogklachten door beeldschermwerk komen door twee oorzaken:

• Minder knipperen met de ogen
  Wie kijkt naar een beeldscherm, knippert minder met zijn of haar ogen dan normaal. Hierdoor drogen de ogen sneller uit.
• Veel inspanning voor de ogen
  Lezen vanaf een beeldscherm is heel inspannend voor de ogen. Het kost meer moeite dan lezen vanaf papier. Bijvoorbeeld door reflecties, onscherp beeld en te weinig contrast op het beeldscherm.

Klachten door beeldschermwerk  

‘Computerogen’ is de verzamelnaam voor alle oogklachten die komen door beeldschermwerk. Dit is geen officiële ziekte waarvoor wetenschappelijk bewijs is. Toch laat de praktijk volgens het Oogfonds zien dat langdurig computerwerk tot klachten kan leiden. Beeldschermwerk kan de volgende klachten geven:

• Droge en geïrriteerde ogen;
• Vermoeide ogen;
• Wazig zicht;
• Moeite met focussen;
• Algemene vermoeidheid;

Deze klachten klinken best onschuldig. Maar als iemand langere tijd pijnlijke ogen heeft, moe is en hoofdpijn heeft, kan dit – in combinatie met andere klachten en ziekten – leiden tot uitval.

Arbowet en beeldschermwerk

In Nederland kennen we de Arbeidsomstandighedenwet, beter bekend als de Arbowet. Deze wet verplicht werkgevers om actief te werken aan een veilige en gezonde werkplek voor medewerkers. Ook wanneer medewerkers (deels) thuiswerken.

Als een medewerker beeldschermwerk doet, moet de werkgever hem of haar volgens de Arbowet een arbeidsgezondheidskundig onderzoek aanbieden. Deze brengt de gezondheidsrisco’s op het werk in kaart. De werkgever kan met de organisatie die het onderzoek uitvoert afspreken dat een deel ervan op de ogen is gericht. Na dit onderzoek kan de werkgever maatregelen nemen om de veiligheid en gezondheid te verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de werkplek of hulpmiddelen die oogklachten verminderen.

Tips om oogklachten door beeldschermwerk te voorkomen

U kunt veel doen om oogklachten door beeldschermwerk zoveel mogelijk te voorkomen. Met de volgende tips helpen we u op weg.

1. Goede kwaliteit beeldscherm kiezen
   Het kiezen van een goed beeldscherm is belangrijk. Een goed beeldscherm flikkert niet en er lopen geen lijnen over het beeld.
2. Beeldscherm juist plaatsen
   Het beeldscherm staat bij voorkeur haaks op het raam. Zo voorkomt u lichtspiegelingen in het beeldscherm. Daarnaast is het belangrijk dat er vijftig tot zeventig centimeter tussen de ogen en het beeldscherm zit. De bovenrand van het scherm hoort op ooghoogte te staan.
3. Voldoende contrast
   Op een beeldscherm kunt u het contrast instellen. Contrast gaat over het verschil tussen licht en donker. Als het contrast te laag staat, kan dit zorgen voor vermoeide ogen. De ogen moeten dan namelijk harder werken om alles wat op het scherm staat te kunnen onderscheiden. Het verschilt per computer hoe u het contrast kunt instellen.
4. Helderheid beeldscherm aanpassen
   Ook de helderheid kunt u instellen. Een helder beeldscherm is handig. Hierdoor zijn de kleuren scherp. Maar als de helderheid te hoog staat, worden de ogen eerder moe. Helderheid wordt uitgedrukt in ‘nits’. Houd een helderheid van rond de 300 nits aan. Kijk daarbij ook naar het licht in de ruimte. Is het een beetje donker in de ruimte? De helderheid kan dan iets lager. Het verschilt per computer hoe u de helderheid instelt.
5. Voldoende licht op de werkplek
   Voldoende licht op de werkplek is altijd fijn, maar is bij beeldschermwerk extra belangrijk. Zorg dat de werkruimte als geheel goed is verlicht. Plaats liever geen lamp vlakbij het scherm. Dit kan zorgen voor spiegelingen op het scherm.
6. Werkruimte niet te droog of vochtig
   Als het te droog of te vochtig is op een werkplek, doet dit ook wat met de ogen. Zo kan een droge werkplek leiden tot droge ogen. Staat er een airconditioning of een ventilator aan? Dan is het belangrijk dat u niet in de luchtstroom zit.
7. Tussendoor rust voor de ogen
   Kent u de ’20-20-20-regel’ al? Dit is een richtlijn om de ogen af en toe even rust te geven. Het betekent dat iemand iedere 20 minuten minimaal 20 seconden naar iets anders op 20 voet (Amerikaanse lengtemaat, ongeveer 6 meter) kijkt. Daarnaast is het belangrijk voor de ogen om iedere 2 uur langer pauze te hebben van het beeldscherm. U kunt dan bijvoorbeeld een kopje koffie halen, een telefoongesprek voeren of de post openen.
8. Schermtijd verminderen
   Het ligt misschien voor de hand: maar de tijd achter het beeldscherm verminderen helpt ook. Zijn er bijvoorbeeld andere werkzaamheden die u naast beeldschermwerk kan doen? En kijkt u tijdens pauzes niet alsnog lang naar andere schermen, zoals een mobiele telefoon of televisie?
9. Hulpmiddelen gebruiken
   Hulpmiddelen kunnen beeldschermwerk prettiger te maken. Het is bijvoorbeeld mogelijk om de letters op het beeldscherm groter te maken. Oogdruppels kunnen van pas komen bij droge ogen. En voor sommige mensen is een speciale computerbril een uitkomst.
10. Arts bezoeken
    Heeft u aanhoudende oogklachten? Dan is het altijd verstandig om een arts ernaar te laten kijken. De huisarts of bedrijfsarts kan medewerkers doorverwijzen naar een oogarts.

Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Ondanks dat deze informatie met de grootste zorg is samengesteld, kan het gebeuren dat bepaalde informatie niet meer actueel is.

Bron: Sazas